Hoe sociaal zijn sociale media? Is ‘individuele media’ niet een betere term? Het individu is letterlijk ongedeeld: in-dividu. Achter hun PC zijn beheerder en volger van sociale media individuen. Waar zit het sociale?
Wie sociale media gebruikt, wil natuurlijk gehoord worden. Influencers trekken de aandacht van duizenden – soms miljoenen – mensen. Maar hoe sociaal zijn bloggers, vloggers en volgers? Om maar te zwijgen van hun boodschappen.
Wat heet sociaal? Het betekent dat mensen in hun gedrag op elkaar gericht zijn en interactie vertonen. Dat duidt op wederkerigheid en samenleven.
Sociologen maken soms onderscheid tussen groep en groepering. Een groep is een sociaal systeem van mensen met een bepaalde set normen en waarden (1), die regelmatig met elkaar omgaan (2), en die in hun gedrag overeenkomsten vertonen (3). Bijvoorbeeld de leden van een kerkelijke gemeente. Een groepering wordt gevormd door mensen die een bepaald kenmerk delen, zonder dat ze met elkaar omgaan. Bijvoorbeeld alle mensen met een modaal inkomen.
Als ik het onderscheid tussen groep en groepering op Vrijdag Zindag toepas, dan vormen mijn lezers een groepering. Reageert u, dan ontstaat interactie – het begin van een groep. Zou ik een ontmoetingsdag organiseren waar u andere lezers ontmoet, dan krijgt groepsvorming meer kans. Gedeelde normen en waarden kunnen daarbij een rol spelen.
Een influencer met miljoenen volgers zal enige moeite hebben om van groepering naar groep op te schuiven. Maar als volgers van elkaar weten dat ze dezelfde influencer bekijken, kan interactie beginnen. Op basis van gedeelde normen en waarden kan hun gedrag overeenkomsten vertonen.
Kortom, er ligt een grensgebied tussen groepering en groep. En dus tussen individuele en sociale media. Dat gebied is een speelruimte voor betekenis gevende mensen. Door op soortgelijke manier dingen te benoemen, ontstaat verwantschap. En mogelijk een groep.
De groepering ‘volgers’ wordt vaak aangeduid als ‘community’. Misschien een voorschot op groepsvorming?
Jacob van Keulen zegt
Het lijkt mij beter om helemaal niet deel te nemen aan dat soort communicatie. Leve het gewone leven. Luister het nr. Ordinary life van Van Morrison & Why are you on Facebook. bv. Je ziet de gevolgen pas als je het doorhebt om met wijlen Johan Cruyff te spreken. Zelf beperk ik mij tot ons gezinsappgroepje voor de nodige info.humor & verdieping. Het kan ook verrassend zijn om onverwacht bij iemand langs te gaan of op te bellen.