• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Taalanguage

Taalanguage

2 augustus 2020 door Henk van Kalken

Mijn Koreaanse rustverstoorder van een bekend merk tingelde een blues-achtig melodietje.
Ik had eigenlijk geen zin en liet hem uittingelen. Na twee minuten heerlijke stilte begon het ding met hernieuwde energie, en om ervan af te zijn mompelde ik, met alle tegenzin die ik maar in mijn stem wist te leggen: ‘Haallooh…?’
‘Hai. Johan. And still not enlightened.’
‘Oh, hallo. Ik ook niet.’
‘Sure?’
‘Wat is zeker?’
‘Nothing.’
Ik kende hem nog van vroeger, een man die al zijn hele leven bezig was aan een nooit eindigende zwerftocht langs religieuze halteplaatsen in de geest zowel als over de aardbol. Hij doet dat onder andere door immens lange fietstochten te maken. Door Europa, maar ook wel – fiets mee in het vliegtuig – door Thailand en Indonesië. Scientology, Boeddhisme, advaita, Jehova’s en Pinkstergemeente. Johan doet daar niet te benauwd over. Zijn laatste uitstapje was in de moederschoot van de Rooms-katholieke kerk. Dus in Rome. Hij werd ‘tot in zijn merg’ geraakt door  gregoriaanse gezangen. Na een half jaar liet hij dit weer even gemakkelijk vallen, omdat hij ‘dwars door de hypocrisie van dit liturgische gejammer’ heen keek. Zijn fiets was volkomen aan zijn persoonlijkheid aangepast, of zijn persoonlijkheid aan zijn fiets – dat is me nooit duidelijk geworden. Geschilderd in vele, in elkaar overvloeiende kleuren en behangen met allerlei religieuze vlaggetjes en symbolen. Hij had hem zelfs een naam gegeven: Wanderer. Zwerver, voor Nederlands-taalkundige hardliners, ik bedoel fanaten. Naarmate Johan ouder wordt, heb ik gemerkt, zit er een bepaalde ontwikkeling in zijn conversatie die mij dwingt de paramita van het geduld te beoefenen. Hij mengt namelijk steeds meer Engels in zijn taalgebruik. Dat beperkt zich trouwens niet alleen tot Johan, het is een maatschappijbreed fenomeen. Ergens in de jaren vijftig, toen ik nog een straatjochie was, vonden we Engels al ‘machtig.’ Ik herinner me een buurjongetje dat Gerrit heette, die alleen naar je luisterde als je hem met ‘Sjonnie’ aansprak. In het voetbal had de taalvervuiling toen ook al zijn intrede gedaan, en werd een strafschop een pienantie,  een hoekschop een conner en je telde niet meer mee als je ‘buitenspel!’ riep in plaats van ‘ofseid’ in algemeen beschaafd Amsterdams.
In een dorpje ergens in Noord-Groningen zag ik laatst een vuilniswagen rijden, met aan de zijkant de tekst: “We keep the enviroment clean for you!” ‘Da kink nait lezen,’ mopperde een oude Groninger en nam een haal van zijn shagje. Hij blies een rookwolk uit en liep hoofdschuddend weg. Waarom doen mensen dat, verengelsen? Welk vreemd mechanisme zorgt ervoor dat ons mooie Nederlands geleidelijk steeds meer vervuild raakt door het Engels? De zaak waar ik mijn heerlijke elektrisch verstelbare stoel heb gekocht heeft op het etalageraam staan: Designed to relax. Alsof ik niet Nederlandstalig acheroverliggend kan ontspannen.
Let wel, Ik ben gek op Engels, het land en de cultuur, en per saldo zullen we er niet slechter op worden, gezien het internationale gehalte van de wereldwijde ontwikkelingen. Bovendien hield mijn leraar, Namkhai Norbu rinpoche zijn teachings (jaja, ik weet het: leringen) altijd in het meest fantastische Engels dat men zich kan voorstellen. Met een Tibetaans-Italiaans accent. En al zijn boeken zijn in die taal. Iemand die geen Engels spreekt en verstaat heeft, zoals rinpoche  dat noemde, verminderde capaciteit en een obstakel om zijn dharmalessen te volgen, tenzij iemand voor je vertaalt. Ik merkte gaande de dzogchenreis dat mijn Nederlands ook geïnfecteerd raakte.
Als onze sangha bijeen kwam, vroeg ik vaak: ‘welke practice hebben we tonight?’  In het publieke domein gebeurt hetzelfde. Politici, talkshowpresentatoren, en vooral vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven vervallen vaak in een taalgebruik dat haaks staat op het goede, oude Algemeen Beschaafd Nederlands. Om de gemiddelde manager te kunnen begrijpen is het wel zo handig om eerst een cursus middelbaar Engels te volgen. Onze eigen premier hoor ik vaak zeggen als het over iets nieuws gaat: ‘In de nuuwe situatie…’ De integratie van het Engels in onze taal, vrees ik. Of het nuuwe bekakte spreken, dat kan natuurlijk ook.
Het Engels maakt natuurlijk deel uit van het Indo-Germaans  waaruit ook onze taal, het Fries en het Duits uit afkomstig zijn. En taal verandert. Ik begrijp die verengelsing ook wel, het is alleen maar dat het me verstoort. Dus voortdurend iets to liberate… u weet wel, te bevrijden. Zo stond ik laatst bij de balie van een supermarkt met een kassabon die niet klopte. De jonge vrouw met wild krulhaar bestudeerde het bonnentje , raadpleegde de computer en prevelde: ‘Wait a minute… eh… that’s aah…’ Ze fronste en riep: ‘Shit! What the f…’ Gelukkig hield ze zich in. Ze bevingerde razendsnel het toetsenbord, wierp een blik op het scherm en terwijl er een glimlach als een zonsopgang doorbrak riep ze: Yes!’ Ik kreeg behalve die glimlach een nuuw, eh, nieuw bonnetje,  waarmee ik het verschil kon laten uitbetalen. Wáárom toch die irritante overdaad aan Engels, dacht ik weer, maar ze was heel mooi, zodat de hypocriet in mij slijmde: ‘Nou, thanks, hè!’ Ik draaide me om en liep de zon tegemoet, terwijl haar stem mij nog naklonk: ‘No problem!’ Ik realiseerde me dat ze alleen Engels tegen me gesproken had. En dat in een supermarkt in Roden!
Shit happens. Eh…

Categorie: Boeddhisme, Columns, Dzogchen Tags: Engels, Europa, fietstocht, shit, taal, Thailand, verlichting

Lees ook:

  1. Het jaar 2018 – de honderdentweeentachtigste dag – entourage
  2. Leven in Thailand – blokfluit
  3. Geloof niet alles wat je denkt
  4. François la Poutré – Een crematie in Nong Noi

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Piet Nusteleijn zegt

    3 augustus 2020 om 09:32

    Lekker stukkie, ‘Driemaal corner penantie’.
    Djushè..

Primaire Sidebar

Door:

Henk van Kalken

Henk van Kalken heeft affiniteit met het boeddhisme (Kagyu) en is dzogchenpractitioner. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Aardbeving van magnitude 3,7 schokt Tibet
    • Vrijdag Zindag – Wat Schoof had willen zeggen
    • Je kunt niet gezond zijn op een zieke planeet
    • Het pad uit het woord
    • Het jaar 2025 – dag 128 – eigen vrijheid eerst

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.