Het jaar 2019 – dag 30 – weeratheïst

Toen ik vanmorgen opstond sneeuwde het, kleine Madurodam vlokjes, maar toch. Het gaf me een lekker winters gevoel. In de loop van de dag kwam er een mail binnen van een goedaardige man, een reactie op een mail van mij over de sneeuwvlokken. Hij vond de sneeuwbui maar niks- te iel, en daar had hij gelijk in als je naar Siberische toestanden verlangt.

‘Alle weer is van de Heer’, schreef ik hem terug. En met De Heer bedoel ik niet de fabrikant van gevulde chocoladerepen maar wie velen zien als de schepper van hemel en aarde.

Ik ben een 100 procent atheïst, al bracht ik zes jaar door op een lagere christelijke school met de Bijbel omdat mijn moeder haar ouders- overtuigde christenen, wilde plezieren. Sindsdien kan ik meedoen met quizzen als het om Bijbelse kennis gaat. Die zes jaar brachten me niet tot het geloof in een God, ondanks elke dag een uur lang Bijbelse geschiedenis en het leren van psalmen en gezangen. Ik ging ook nooit naar een kerk, al had ik een acht op mijn rapport voor Bijbelkennis. . Zal ook niemand heilig noemen, mijn nekharen gaan overeind staan als de seculiere Dalai Lama zijne heiligheid wordt genoemd. Die man zou het zijn volgelingen moeten verbieden hem zo te betitelen.

Toch schreef ik vanmorgen: ‘Alle weer is van de Heer’. Mijn docent filosofie zegt dat ik niet werkelijk een atheïst ben na het gesprek waarin ik hem uitlegde dat het goed zou zijn als de kerk in al zijn liefdevolle vormen weer in ere zou worden hersteld. Zonder graaiende priesters en moordende figuren, mannen in zwarte pakken of toga’s die mensen bang maken door hel en verdoemenis te preken,  maar een gemeenschap van goedwillende mensen die liefde, compassie en metta uitdragen. Liefdevolle blokken mensen. In de naam en namens de schepper, en dat hoeft niet per se een God te zijn. Laatst zei iemand tegen mij: Religies zijn in de aard niet slecht. Ik ben dat met hem eens, het zijn de gelovigen die er een zootje van maken.

Mijn docent had ongelijk, ik ben en gedraag me als een atheïst. Maar zoals ik iemand een mooie dag, een lang en gelukkig leven en een goede gezondheid toewens, geloof ik ook in communes van liefdevolle mensen. De kerkgebouwen, moskeeën, synagogen en spirituele oorden zijn er al: het is een kwestie van kantelen om elkaar de hand te geven en te stoppen met jij en zij. Is dat raar? Het is net als met een lege tram in het holst van de nacht in een grote stad. De bestuurder rijdt zijn rondjes en het komt niet in zijn hoofd op het tramstel midden in een straat stil te zetten en naar huis te gaan bij gebrek aan klandizie. Hij blijft in vol vertrouwen rijden zodat mensen kunnen instappen, hij biedt ze een weg.

De ongelovige historicus Maarten van Rossem liep laatst door een 600 jaar oude kerk in Zwolle en was ontroerd. Zijn broer sprak dat dat gevoel nog intenser is als het orgel speelt. Ik ervaar dat ook zo, die sereniteit, mensen die er troost zochten in zware tijden, het liefst in Schotse kerken met wit en doorzichtig glas-in-lood glas zodat je de hemel kunt zien. Al is die hemel voor een atheïst anders dan voor een gelovige.

Moedig voorwaarts!

BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, heimwee naar Chef, de Kloosterbunker, Bunkerstad, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen, het abonnement op te zeggen- wat niet kan. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren. De politiek de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. Kwaad spreken over Feyenoord. Breken met de familie. Het haten van planten en groenten. Aantijgen of beschuldigen. Het stopzetten van gedachten. Sprookjes verwerpen. Houden van Donald Trump. Sommigen voederen geen vogels meer. Of gaan de redactie stalken en bedreigen. Of geloven niet meer in Sinterklaas. Of wantrouwen de banken. Of er kruipt een poes op je hoofd.