Hoe democratisch zijn onze volksvertegenwoordigers? Ik zie in de Tweede Kamer partijen, zoals de PVV en Forum voor Democratie, waar ik van griezel,  die opgericht lijken te zijn om bepaalde mensen en groepen in onze samenleving- als ze aan de macht komen, uit te sluiten. Ze denken in wij en zij. Daar verdenk ik ook DENK van, al is die partij gematigder in haar uitlatingen. Gericht op een eigen interpretatie van de democratie, of een afwezigheid ervan. Maar hoe democratisch zijn de andere politieke partijen in Nederland?

Hoe fundamentalistisch gaan de CU en SGP met de macht om als ze aan de macht komen? Het CDA, de Partij voor de Dieren? Hoe erg is populisme? Hoe erg is uitsluiten, we zagen dat in de tijd dat de nazi’s in Duitsland aan de macht waren. Joden, zigeuners, homoseksuelen, ouderen, invaliden, ze werden op een verschrikkelijke wijze in een georganiseerd systeem vernietigd. Wij en zij. Dader en gecreëerd slachtoffer.

Ik luisterde gisteren in het tv-programma Buitenhof naar de Franse filosoof Bernard-Henri Lévy. Hij gaf voorbeelden van leiders van grote landen die een gevaar voor de democratie opleveren: Trump, Poetin en Erdogan. Europa implodeert als we niets doen. Het populisme rammelt aan de poorten en als we niet pal voor Europa staan, gaan we ten gronde, zei de filosoof. Populisme vergeleek hij met fascisme, het uitsluiten van anderen en het bevorderen van de zogenaamde eigenheid van een groep of volk.

Maar hoe kan het dan dat zoveel mensen stemmen op die populistische partijen, vroeg de presentator. Een gevolg van onwetendheid dat gelijk staat aan populisme, zei Lévy.

Democratie is wankel evenwicht. Wat moet je doen als een populistische partij met ideeën van wij en zij en uitsluiten de grootste wordt in ons land? Verbieden? Is dat democratisch? Wie zijn wij, wie zijn zij?

Laatst zei iemand tegen mij dat ik woon en werk in een wijk waar angst heerst. Ik was verbaasd en vroeg hem hoe hij tot die conclusie kwam. Dat bleek uit het stemgedrag van die mensen, zei hij, veel PVV-stemmers.

Moedig voorwaarts!

BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, heimwee naar Chef, de Kloosterbunker, Bunkerstad, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen, het abonnement op te zeggen- wat niet kan. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren. De politiek de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. Kwaad spreken over Feyenoord. Breken met de familie. Het haten van planten en groenten. Aantijgen of beschuldigen. Het stopzetten van gedachten. Sprookjes verwerpen. Houden van Donald Trump. Sommigen voederen geen vogels meer. Of gaan de redactie stalken en bedreigen. Of geloven niet meer in Sinterklaas. Of wantrouwen de banken. Of er kruipt een poes op je hoofd.