Voor jongeren is cultuur of traditie vaak niet langer de reden om zich bij een boeddhistische gemeenschap aan te sluiten. Dat bleek recent tijdens een vergadering van de Boeddhistische Unie Nederland. Een jonge Chinese man gaf aan dat hij, ondanks zijn boeddhistische opvoeding, een persoonlijke en logische motivatie zocht. Zijn observatie werd herkend door een Vietnamese tempelbestuurder: jongeren willen het zelf ervaren en begrijpen.
Diezelfde zoektocht leeft sterk onder jonge beoefenaars in Amsterdam. Twee enthousiaste leden van de Shambhala-sangha, Amy en Fatima, zetten zich in om jongeren naar hun centrum te trekken. Voor beiden was de eerste stap over de drempel een bewuste keuze, weg van dogmatiek.
‘Jouw ervaring is de waarheid’
Fatima (die destijds nog moslim was) vertelt: ‘Religie was het gewoon niet voor mij. Het was te dogmatisch. Er waren te veel regels. Wat ik in het boeddhisme vond, was de openheid en de mogelijkheid van interpretatie. Het gaat uiteindelijk om jóuw ervaring. Jouw ervaring is leidend. Er is geen almachtige die zegt hoe iets moet.’
Amy kwam via een vriendin van haar moeder met boeddhisme in aanraking. Voor haar was vooral de community doorslaggevend: ‘Het is echt een soort thuiskomen. Mensen met dezelfde nieuwsgierigheid naar grote vragen. Maar ook de filosofie trekt me aan, omdat dat voor mij voelt als het meest waar. De boeddhistische redenatie biedt houvast in deze grondeloze wereld.’
Next Generation
Na een pauze door Covid en de crisis rondom machtsmisbruik in Shambhala bliezen Amy en Fatima de jongerenavonden nieuw leven in – onder de naam Next Gen (Next Generation Sangha Nights). Het doel is tweeledig: een veilige plek bieden voor jongeren, én de doorstroom naar de bredere sangha bevorderen. Daarom organiseren ze, naast de wekelijkse jongerenavond, maandelijks een open avond voor alle leeftijden.
‘Het gaat echt over de volgende generatie. Wij moeten het gewoon dragen,’ aldus Fatima. De maandelijkse avonden combineren traditionele zitmeditatie met een relatief nieuwe vorm: Sociale Meditatie. Daarbij staat niet alleen om de innerlijke stilte, maar de interactie met anderen in het centrum: spontane uitwisseling in woorden of zinsnedes in de meditatieruimte.
‘Awkwardness is not the enemy’
‘Je wordt heel erg bewust van je patronen in sociale interacties. Dat is zo’n krachtige beoefening voor je leven,’ legt Fatima. uit. Amy, die veel ervaring heeft met de methode die door de Amerikaan Nick Kranz werd ontwikkeld, vult aan: ‘Het is zo moeilijk te beschrijven. Het gaat om authentiek aanwezig zijn en kunnen zijn in stiltes. Soms snappen mensen het de eerste keer niet. Je moet het drie keer doen.’
Een belangrijk uitgangspunt is: ‘Awkwardness is not the enemy’ – ongemak is niet de vijand. ‘Het is ook een beetje je kind weer ontdekken,’ zegt Amy. ‘Die spontaniteit is allemaal afgeleerd, en hier wordt het in één keer gewaardeerd.’
Toekomstmuziek
Hun plannen zijn voorzichtig en organisch. ‘We zijn begonnen met: laten we gewoon de eerste stap zetten. Gaandeweg groeit het vanzelf,’ zegt Fatima. Een droom is om vaker ervaren leden uit de gemeenschap te betrekken als rolmodellen. Maar bovenal hopen ze dat Sociale Meditatie het herkenbare gezicht wordt van hun Next Gen-avonden. ‘Het is een eye-opener,’ meent de interviewer. ‘Vooral voor traditionelere boeddhisten.’
De behoefte is er in ieder geval. Tijdens een recente open avond kwamen er tien jongeren af op een lezing over een thema dat blijkbaar leeft: het Ego. ‘Een heel goed thema voor deze tijd,’ vindt Fatima. ‘Het staat hoog aangeschreven. Maar wat ís dat ego eigenlijk? Daar willen jongeren over praten.’
Geef een reactie