Over morele en existentiële vragen rondom AI

In IK, AI. Over machtige algoritmen en verantwoordelijkheid verkent een team van wetenschappers de kracht en de keerzijden van AI. Het boek is samengesteld door de Internationale School voor Wijsbegeerte (ISVW), onder redactie van Lotte van Elteren en met medewerking van UvH-onderzoekers Adrienne de Ruiter en Julian van Vugt.

Algoritmen die medische diagnoses stellen, onze politieke voorkeur bepalen, en ons wijzen op onze eigen tekortkomingen: wat eens sciencefiction was, is werkelijkheid geworden. Hoe blijft de mens toch zelf verantwoordelijk in deze nieuwe werkelijkheid? Hoe verandert artificiële intelligentie, AI, ons zelfbeeld? En welke rol zou AI in ons leven mogen spelen?

In IK, AI. Over machtige algoritmen en verantwoordelijkheid belichten onderzoekers de impact van AI op het milieu en gaan in op vraagstukken rondom discriminatie, privacy en aansprakelijkheid. Ze laten zien hoe AI binnen de democratie een spiegel vormt voor onze eigen overtuigingen en vooroordelen. UvH onderzoekers Adrienne de Ruiter en Julian van Vugt verkennen in hun bijdragen hoe AI niet alleen technologische, maar ook morele en existentiële vragen oproept.

Adrienne de Ruiter onderzoekt de ethische en filosofische implicaties van ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie voor ons begrip van (mede)menselijkheid: “Er zijn mooie voorbeelden van deepfakes, denk aan stemmen die kunnen worden nagebootst van mensen die bijvoorbeeld door ALS niet meer kunnen praten. Maar er is ook veel negatief gebruik van deze technologie en dan gaat het in 98 procent van deepfake video’s online om pornografisch misbruik. Het is ingewikkeld om gebruikers van de technologie aansprakelijk te stellen, omdat je vaak niet weet wie een online deepfake heeft gemaakt. Ook is het lastig om de makers van de technologie hierop aan te kijken, omdat je een technologie vaak op verschillende manieren kunt gebruiken.”

Julian van Vugt onderzoekt klimaatrechtvaardigheid, milieuethiek en verantwoordelijkheid. In zijn bijdrage reflecteert hij op de milieuschade en structurele onrechtvaardigheid die AI met zich meebrengt: “AI zorgt voor structurele onrechtvaardigheid omdat tegenover de voordelen die AI mensen brengt er groepen mensen zijn die nadelen ondervinden. Denk aan de mensen die kobalt uit de mijnen halen voor datacenters en de mensen die de invoer moeten doen om AI modellen te trainen. Bij welke AI toepassing vinden we het voordeel meer waard dan de schade die AI ook meebrengt?”

Over het boek

Ik, AI Over machtige algoritmen en verantwoordelijkheid, met bijdragen van Lotte van Elteren, Simon Fischer, Pim Haselager, Julian van Vugt, Niek van de Pas, Adrienne de Ruiter, Giulio Mecacci, Anco Peeters en Jorrit Geels. Het boek werd 8 oktober gepresenteerd bij SPUI25 in Amsterdam, waar onder meer Adrienne de Ruiter en Julian van Vugt deelnamen aan een gesprek over menselijkheid en verantwoordelijkheid in tijden van AI. Je kunt de presentatie terugkijken op de website van Spui25.