In Dubbel gestraft onderzoekt documentairemaker Jessica Villerius met haar team hoe diep de problemen in het Nederlandse gevangeniswezen geworteld zijn. Machtsmisbruik, medische missers, mensenleed. In vrouwengevangenissen, maar ook in jeugd- en manneninrichtingen duiken ernstige signalen op van seksueel grensoverschrijdend gedrag en falende medische zorg. Soms met de dood tot gevolg.
Rechtszaken en doofpotcultuur
Aanleiding voor deze documentaireserie zijn de aanhoudende meldingen van misstanden, afkomstig van zowel gedetineerden als personeel. De Dienst Justitiële Inrichtingen zwijgt vaak, ook wanneer er sprake lijkt van ernstige fouten, machtsmisbruik of grensoverschrijdend gedrag. Villerius spreekt met (ex-)gedetineerden, nabestaanden, artsen, advocaten en medewerkers die openlijk verklaren over een cultuur van angst, intimidatie en doofpotgedrag. Hun getuigenissen zijn schrijnend, zorgvuldig onderbouwd en laten een consistent patroon zien.
Jessica Villerius: ‘Dubbel gestraft laat pijnlijk zien wat er gebeurt als toezicht faalt en de muren letterlijk en figuurlijk alles aan het zicht onttrekken.’
‘Jessica toont met Dubbel gestraft de rauwe en onthutsende werkelijkheid van een wereld waar velen geen weet van hebben. Het is belangrijk dat we als samenleving deze misstanden onder ogen zien. Alleen dan kunnen we werken aan een rechtvaardiger systeem waarin gedetineerden eerlijk en menswaardig worden behandeld,’ aldus KRO-NCRV-mediadirecteur Sandra Hilster.
Tweede straf
Dubbel gestraft toont hoe detentie in Nederland voor velen uitmondt in een dubbele straf: niet alleen het verlies van vrijheid, maar ook van basisrechten, veiligheid en menselijke waardigheid. In een gesloten systeem waar klokkenluiders zich niet veilig voelen en slachtoffers zelden worden gehoord, stapelen de signalen zich op. Daar waar eerst werd gedacht dat de wantoestanden op zichzelf staande incidenten waren, zijn inmiddels meerdere bewakers veroordeeld tot jarenlange celstraffen wegens seksueel misbruik.
Jessica Villerius maakte eerder de documentaire Zitten en Zwijgen, waarin misstanden in vrouwengevangenissen breed onder de aandacht kwamen. Die documentaire leidde tot meerdere Kamervragen en tot een maatschappelijk debat over hoe we in ons land omgaan met vrouwelijke gedetineerden. Met Dubbel gestraft verbreedt Villerius haar blik naar ook mannen- en jeugdgevangenissen. Ze onderzoekt hoe de verantwoordelijke directies omgaan met de toenemende kritiek, en stelt de vraag die steeds luider klinkt: hoe lang laten we dit nog doorgaan?
Geef een reactie