Voormalig programmamaker van de Boeddhistische Omroep Stichting (BOS) Fred Gales typeerde onlangs de Dalai Lama in het Boeddhistisch Dagblad- in een reactie op een artikel over Sogyal Lakar, als een man zonder formele macht. ‘De Dalai Lama is in ballingschap en heeft geen formele macht en alleen maar invloed in zover men, volgelingen en bewonderaars, zijn advies ter harte neemt. Een beetje zoals ooit Manusama in Nederland de president van de RMS in ballingschap was. Zoals Ricard al schreef: Boeddhisme is niet hiërarchisch en de Dalai Lama geen paus die kan excommuniceren.’
Het is een beetje flauw om de Dalai Lama te vergelijken met Manusama, de president in ballingschap van de Republik Maluka Selatan (RMS). Die in zijn memoires ook nog eens opbiechtte van 1934 tot 1940 lid te zijn geweest van de NSB. Voor zover mij bekend werd Manusama nooit door buitenlandse staatshoofden ontvangen en leidde hij een vrij teruggetrokken leven. Veel jonge Molukkers zagen hem niet zitten als hun president en hij distantieerde zich openlijk van hun gewelddadige acties in de jaren zeventig.
Ballingschap
Het is zeker zo dat de overeenkomst tussen beiden hun leven in ballingschap is. Maar daar houdt de vergelijking dan wel mee op. De Dalai Lama gedraagt zich als een heus staatshoofd, in ieder geval een monnik met aanzien, heeft invloed, vliegt de hele wereld over en wordt ontvangen door staatshoofden en regeringsleiders. Barack Obama, de vorige Amerikaanse president, noemt hem ‘mijn vriend’. De Dalai Lama zorgt regelmatig voor ophef, en bemoeit zich met buitenlandse politiek. Hij bekritiseert het gedrag van politieke leiders en stelt ze voorwaarden.
Weliswaar is de Dalai Lama formeel niet de paus van het boeddhisme, maar wel de bekendste vertegenwoordiger van die religie. Hij rijdt niet in een gepantserde pausmobiel maar is in staat met zijn optreden tienduizenden mensen op de been te krijgen. En wordt dag-en nacht bewaakt door een eigen veiligheidsdienst. Zijn ‘Vaticaan’ is gelegen in de heuvels van Dharamsala, in India.
Is hij in staat te excommuniceren? Niet direct. Maar door het in de ban doen van Dorje Shugden, een boeddhistisch mirakel, zette hij duizenden boeddhistische monniken buiten zijn eigen organisatie. En verblijven ze sindsdien onder soms moeilijke omstandigheden in eigen kloosters. Lees het interview hieronder met een Nederlandse beoefenaar van deze richting.
Kwalijke geest
Volgens de veertiende Dalai Lama is Shugden een schadelijke geest die niet langer dient te worden gepacificeerd. Hij leidt tot een degeneratie van het Tibetaans boeddhisme, onnodig sektarisme en schaadt het welzijn van de Tibetaanse samenleving. Hij adviseert mensen om niet langer iets te maken te hebben met deze geest, maar verbiedt Dorje Shugden-beoefening niet. Op basis van historisch onderzoek, zijn orakels en dromen maakt de dalai lama deze beslissing.
Volgens de huidige Dorje Shugden-beoefenaars is Dorje Shugden een verlichte Dharma-beschermer die de pure traditie van Tsongkhapa beschermt tegen verstoringen en onzuiverheden. Aangezien deze beschermer een manifestatie is van Tsongkhapa zelf moet zijn oordeel wel juist zijn. De huidige Dalai Lama heeft een verbod op de Shugden-beoefening uitgevaardigd en breekt daarmee mensenrechten.
Het maakt ook niet uit of de Dalai Lama formeel niet de paus is van de boeddhisten. Hij heeft altijd de mogelijkheid om op vriendschappelijke basis Sogyal te bevragen over diens gedrag en de tegen hem ingebrachte beschuldigingen. En daar adequaat op te reageren. Daar hoef je geen paus voor te zijn.
Een greep in het BD-archief leverde de volgende koppen op. Verhalen ook met een politieke lading over een niet-paus/staatshoofd. Manusama zou er jaloers op zijn geweest.
Bezoek Dalai Lama aan Botswana zorgt voor veel ophef
Congreslid McGovern – ‘Dalai Lama wil gewoon naar huis’
China dreigt India na bezoek Dalai Lama aan betwist gebied
Dalai Lama gewaarschuwd geen kritiek te uiten op China
Dalai Lama – wereld heeft nood aan leiders met mededogen
Dalai Lama niet meer welkom in Mongolië
‘Ontmoeting Dalai Lama en Indiase president teken van hoop voor Tibetanen’
Dalai Lama – China kent geen vrijheid van religie
Dalai Lama hoopt Donald Trump in 2017 te ontmoeten
Dalai Lama feliciteert Trump met overwinning
Dalai Lama ereburger van Milaan
China heeft kritiek op Slowakije vanwege ontmoeting Dalai Lama
Dalai Lama ontmoet voorzitter Europees parlement Schulz
Dalai Lama voorstander van dialoog met Islamitische Staat
Amerikaanse ambassadeur in India ontmoet Dalai Lama
Dalai Lama condoleert echtgenote met dood Elie Wiesel
Obama ontmoet de Dalai Lama in Witte Huis
Dalai Lama – ‘te veel vluchtelingen in Europa’-
Dalai Lama spreekt toch in Genève
China ontkent plannen moordaanslag op Dalai Lama
Uitspraken Dalai Lama over uiterlijk vrouwelijke DL ‘subjectief en afschuwelijk’
Dalai Lama feliciteert Aung San Suu Kyi met overwinning
Dalai Lama over Britse premier- ‘het draait bij hem alleen om geld, niet om de moraal’
Dalai Lama spoort Suu Kyi aan meer te doen voor moslims
Aartsbisschop Desmond Tutu ontmoet Dalai Lama in India
Boeddhistisch Sri Lanka weigert Dalai Lama visum
Geen officiële ontvangst Deense regering Dalai Lama
Dalai Lama in top tien van meest bewonderde mensen
Paus zegt Dalai Lama wel te willen ontvangen
Dalai Lama kritisch op Poetin
Dorje Shugden-aanhangers stoppen demonstraties tegen Dalai Lama
Dalai Lama heeft geen last van Dorje Shugden-aanhangers
Lees ook dit artikel (deel 1) over de Shugden controverse
https://boeddhistischdagblad.nl/achtergronden/35606-dorje-shugden-controverse-tibetaans-boeddhisme/
En aflevering twee