Er zit een wit vierkantje op de tweede boom links van het centrum op bijgaande foto. Het is een olijfboom en dat vierkantje is een codeplaatje van de provinciale boswachterij dat aangeeft hoe oud de boom is. Er staan hier in de buurt olijven van twaalfhonderd jaar. Hoe oud het exemplaar op de foto is weet ik niet, ik ken de code niet. Minstens vijfhonderd jaar, volgens Giuseppe. Af en toe ga ik bij hem langs om geitenkaas te kopen. Kaas is voor hem bijzaak, olijfolie is de hoofdzaak. Voor mij is de kaas ook bijzaak en Giuseppe weet dat het mijn smoes is om zijn plantage te bezoeken en me tussen de bomen te begeven en als het zo uitkomt een portretfoto van een van hen te schieten.
Bijgaand portret heb ik hier eerder al eens laten zien vanuit een andere hoek en ik doe het nog een keer omdat het iets illustreert. De boom lijkt iemand die in de lotushouding zit een steuntje in de rug te geven. Maar zo is het niet, het is geen ruggensteuntje. Het is ook niet zo dat de boom met die meditator is vergroeid. Het is andersom, de mens is met de boom vergroeid. Boom en mens vormen geen gezellige relatie tussen gelijke partijen. Het is een asymmetrische relatie.
Het International Network of Engaged Boeddhist (INEB) noemt zichzelf op zijn website ‘custodian’ van de natuur. Custodian betekent beheerder. Ook christenen en leden van andere wereldreligies zien zichzelf als rentmeesters van de natuur. Het is een onnozele voorstelling van zaken. Je kunt een park of een volière of een aquarium beheren en zelfs een complete dierentuin of hortus botanicus. Ook kantoren en musea zijn te beheren. Zelfs steden zijn enigszins te beheren. Maar niet de natuurlijke habitat. Dat is wat de foto illustreert: homo sapiens is afhankelijk van de habitat, laat staan dat hij de habitat beheren kan.
De habitat heeft de speciale belangstelling van de klimatologie. Zestig jaar geleden is vastgesteld dat toename van CO2 de mondiale temperatuur opvoert. De risico’s van die temperatuurverhoging zijn sedert veertig jaar bekend bij multinationals, regeringen en andere zelfverklaarde ‘beheerders’. Zij hebben regelmatig over de hun bekende feiten gelogen en het publiek bedrogen. Zie voetnoot 1. Afijn, gedane zaken nemen geen keer en de enige manier om de opwarming nog enigszins te beperken is overstappen van fossiele olie-, kolen- en gasverbranding op directe energie uit zon, wind en water. En daar wordt sinds kort wereldwijd werk van gemaakt. Deze energietransitie neemt niet weg dat een toename van 2ºC (ten opzichte van het pre-industriële tijdperk) hoe dan ook onafwendbaar is – zie voetnoot 2 – met alle gevolgen van dien. Denk aan verandering wereldwijd van regen- en sneeuwseizoenen. Denk aan toename van extreme lokale weersomstandigheden zoals hittegolven, orkanen, langdurige wolkbreuken. Denk aan verhoging van de zeespiegel doordat opwarmend zeewater qua volume uitzet. Denk aan toenemende verzuring van de oceanen. De lijst van te verwachten veranderingen van de habitat is lang (zie voetnoot 3) en de habitat wordt bepaald niet herbergzamer van voor homo sapiens.
Het is de huidige jeugd overal ter wereld die de bovengenoemde gevolgen van de opwarming volop gaat meemaken. Ik heb geen idee hoe die mensen in 2040 of 2060 zullen terugkijken op hun (groot)ouders die zich ‘custodians’ van de habitat noemden. Ik heb ook geen idee of boeddhistische ouders anno 2017 hun kinderen iets anders hebben te bieden dan geneuzel over rentmeesterschap en beheer van de habitat. Iemand een idee?
Disclaimer: eventuele tegenwerpingen dat het met de opwarming wel zal meevallen gelden niet. Het gaat niet meevallen, daar zijn de klimatologische experts het over eens. Wie meent aan te kunnen tonen (in een vaktijdschrift uiteraard) dat het zo’n vaart niet loopt kan de Nobelprijs voor natuurkunde tegemoet zien.
- Over het systematisch liegen en bedriegen in USA heeft de Rockefeller Foundation een doekje open gedaan, inclusief bronnen en literatuuropgave: http://www.nybooks.com/articles/2016/12/22/rockefeller-family-fund-takes-on-exxon-mobil/
- 1ºC is de huidige gemeten mondiale opwarming. 0.5ºC zit al in de pijplijn en komt er komende decennia vertraagd uit. En nog eens 0,5ºC komt erbij doordat er voorlopig nog massaal CO2 wordt uitgestoten. Het rekensommetje is dus 1 + 0,5 + 0.5 = 2. En dat is een conservatieve berekening die optimistisch uitgaat van best case scenario’s.3)
- Wetenschappelijke info is te vinden op de Nederlandstalige site https://klimaatverandering.wordpress.com/
