Vanuit het besef dat de grenzen tussen dwaasheid en wijsheid, tussen waan en werkelijkheid, heel dun zijn, is het des te noodzakelijker dat we dit proces volledig bewust beleven, bewust van de dagelijkse zorgvuldigheid en bewust van de totale, onvoorwaardelijke betrokkenheid die van ons gevraagd wordt.

Je kunt de Weg (je Zelf, het leven) niet half bewandelen.
En meerdere Wegen (zelven, werkelijkheden) zijn er niet.

Misschien kunnen de volgende overwegingen bijdragen aan een natuurlijk, evenwichtig verloop van ons eigen oefenproces – en in extensie, van de publieke expressie ervan die “zendo” of “dojo” of anderszins heet.

De Weg is niet collectief

Leven doe je van binnenuit en de werkelijkheid, het leven, zijn wij Zelf – de dagelijkse expressie van die diepe verbinding zorgt ervoor dat je harmonisch omgaat met alles wat je tegenkomt.
Praktisch vertaald: inhoudelijke kwesties bespreek je het vruchtbaarst in een vertrouwelijke setting, niet in publieke vergaderingen. Een collectief leerlingenoverleg bijvoorbeeld verschilt van een persoonlijk overleg tussen leerling en leraar.

De Weg is niet funktioneel

De Weg heeft geen doel, beoogt niets anders dan ieder van ons in de gelegenheid te stellen toe te komen aan échte kwaliteit van leven (die ieders individualiteit overstijgt vanwege de onpersoonlijke aard ervan).
Organisatorische instrumenten zoals podia of bestuursfunkties zijn om te beginnen pure hulpmiddelen om je oefenkwaliteit (aandacht, beschikbaarheid, keuzes maken etc.) te ontplooiien. De primaire bedoeling (dus funktie) van alle intentie en expressie start en eindigt bij jezelf.

De Weg is niet tijdelijk

Steeds opnieuw herinneren we ons eraan dat er niet zoiets bestaat als een tijdstraject, dat er niets is om te bereiken: oefenen is uitdrukking geven aan onze ware aard.
Je bent geen horizontale, voorwaartse, opgaande lijn – maar een wervelend punt dat steeds dieper zakt en steeds ruimer en lichter wervelt.
Tijd is een concept – de werkelijkheid (inclusief tijdsbesef) beleef je per definitie nú. Oefenen wordt nooit beëindigd, het verandert alleen van karakter en lijkt vanwege de verfijning en intensivering steeds minder grijpbaar (lijkt daarom te eindigen in vormloosheid).

De Weg is niet veroorzaakt

Je hart, je hartsbewustzijn dat niet van jou is en dat zich onttrekt aan meting, heeft jou nu gebracht tot waar je op dit moment staat – elk moment krijgen we leermateriaal, vindt er bewustwording plaats, bewegen we richting wijsheid en liefde.
We lijken onze groei te kunnen veroorzaken en ons karma te kunnen oplossen (via aandacht, intentie, oefeningen), maar intussen voeren we gewoon de Dharma uit die leeft in ons hart en voldoen we slechts aan wat we het liefste doen: genieten van een kloppend gevoel. De Weg veroorzaakt óns.

De Weg is niet publiek

Het is noodzakelijk om het onderscheid tussen leegte en vorm volledig te aanvaarden en te leren hanteren – alleen zó kunnen we de eenheid tussen beide polen realiseren.
Suzuki roshi zegt: eerst moet je “vorm is leegte” leren kennen, daarna pas krijgt “leegte is vorm” betekenis.
Die uitspraak kun je vertalen naar alle dualiteit, dus ook naar “innerlijke” Weg en “uiterlijke” wereld.
Wie werkelijk waarheid wil belichamen, kan niet anders dan starten vanuit stilte, anonimiteit.

De Weg is niet gedeeltelijk

Het werd hierboven al gezegd: je kunt de Weg (je Zelf, het leven) niet half bewandelen, en meerdere Wegen (zelven, werkelijkheden) zijn er niet.
In het licht van de waarheid hebben we geen keus: het is alles of niets, 100 % je best doen, bereid om te sterven.
Als er notie van “ïk” stoort of opspeelt, ga je vanzelf op zoek naar de eenheid, de volheid waarin dat kan verdwijnen: de mens die we zijn (uit één stuk: juweel) is boeiender, waardiger en overtuigender dan de persoon die we zijn (uit vele delen: vleesvracht).

Tot slot: alle onderricht is per definitie uitnodigend – zelfs al heerst er aanvankelijk nóg zoveel onbegrip of voorbehoud.
Uiteindelijk willen we toekomen aan ons diepste potentieel: een prachtig Dharma-vat van

• verborgen verandering
• grenzeloze sterfelijkheid
• liefdevolle eenheid

š