Zijn het boeddhisme in het algemeen en zen in het bijzonder in staat om in onze moderne samenleving, waarin van het heilige weinig meer over is gebleven dan ‘een lege plaats’, het grote mysterie van leven en dood tot uitdrukking te brengen en daarmee aanwezig te stellen? Hier volgt een eerste poging in de woorden van de Chinese Zen Meester Taan-Sia (739 – 824).
‘Je behoedt iets spiritueels. Het is niet iets dat je kunt vervaardigen of beschrijven. In die grond die ons domein is, is geen Boeddha, geen nirvana, geen pad dat je kunt bewandelen, geen leer die je kunt verwerkelijken. De weg bevindt zich niet binnen bestaan of niet-bestaan – welke methode wil je dan volgen? Waar je je ook bevindt, in welke situatie je ook verkeert, dit overvloedige licht zelf is de grote weg.’
Je behoedt iets spiritueels. Een passender omschrijving van het geestelijke pad is haast ondenkbaar. Dit spirituele, dit heilige, is niet iets dat je kunt maken, ontwikkelen, produceren, creëren, bemachtigen of bereiken, hoeveel energie, tijd en geld je daarin ook investeert en hoeveel cursussen je ook volgt. Je kunt het ook niet beschrijven, verwoorden of benoemen, hetgeen dit heilige door en door kwetsbaar maakt. Het is bijna niets. Taan-Sia benoemt het dan ook niet, hij omcirkelt het, hij laat het mysterie oplichten in het aangeven van wat het niet is. In wat ons het meest intiem is, het dichtst nabij, is geen Boeddha, geen verlichting, geen bevrijding, geen weg, geen leer. Hier zijn geen methodes om te volgen, hier is niets te bereiken, hoezeer je je ook geestelijk traint, hoe mindfull, aandachtig of aanwezig je ook bent. Hier, dat is overal waar jij bent en in wat je ook doet. Hier is er precies wat er is. Luister, dit is het. Kijk, dit is het. Voel, dit is het. Proef, dit is het. Denk, dit is het. Adem in, adem uit, dit is het. Dit overvloedige licht is alles wat is en het is je het dichtst nabij en het meest intiem. En volkomen ongrijpbaar, ondenkbaar en onkenbaar.
Hoe behoed je dit overvloedige licht? Hoe doe je dat? Wat heb je daarvoor nodig? Wat kan je daarbij helpen?
