• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Zen » Dweilen op je knieën, dat is verlichting

Dweilen op je knieën, dat is verlichting

7 januari 2014 door Taigu

Niet mediteren, maar leren jezelf toe te vertrouwen, daar komt het op neer in het Shinboeddhisme. Sommige mensen kunnen mediteren, andere niet. Dat maakt je toch niet minder mens of minder boeddhist?

Dit zei professor Taitetsu Unno in een interview met het Amerikaanse boeddhistische tijdschrift Tricycle in 1995. Unno, de auteur van het boek River of Fire, River of Water (1998), is een vertegenwoordiger van het Shinboeddhisme, een Japanse vorm van het Reine Land Boeddhisme.

In het interview spreekt hij, zonder dit expliciet te benoemen, over ‘shinjin’, een kernbegrip binnen het Shinboeddhisme. Shinjin staat voor jezelf waarlijk toevertrouwen aan het grote mededogen dat wordt gesymboliseerd in de gestalte van Amida Boeddha.

Hieronder heb ik enkele fragmenten uit het begin van het interview met Unno vertaald:

Kunt u iets zeggen over uw begrip van overgave in boeddhistische beoefening?

Unno: In de eerste plaats is overgave een westerse religieuze categorie. In het boeddhisme is overgave de kern van het opgeven van het ego-zelf; we gebruiken er echter niet een speciaal begrip voor omdat het hele boeddhistische leven als zodanig draait rond overgave, rond het opgeven van het ego.

Er is hier sprake van een cultureel verschil – ik kan het voorbeeld geven van de vechtsporten (martial arts). In dit land gelden vechtsporten als zelfverdediging. In Oost Azië is het doel jezelf zover te trainen dat er geen ‘zelf’ meer is om te verdedigen. Dat is voor mensen erg moeilijk te begrijpen. Hetzelfde probleem tref ik aan in het Amerikaanse boeddhisme. Onlangs las ik een artikel waarin een Amerikaanse zenboeddhist schreef over een bezoek aan Japan. Ik realiseerde me dat Amerikaans boeddhisme ‘psychotherapeutisch’ boeddhisme is, terwijl boeddhisme in Japan ‘geloofsboeddhisme’ is. De kern van geloof is overgave, het opgeven van het kleingeestige ego-zelf.

Maar hoe kunnen we leren het ego-zelf vrijwillig op te geven?

Unno: In de traditie van het Shinboeddhisme worden we door te luisteren naar het onderricht gebracht tot het besef dat we onszelf nooit kunnen overgeven. Weerstand komt vanuit het diepste centrum van ons karmische zelf. Om die reden zegt de compassie van Amida Boeddha: “Tai, je hoeft je niet over te geven.” Wanneer ik dat hoor, wanneer ik begrijp dat ik het niet kan omdat het mijn aard niet is – dat het zoiets is als zeggen: “Vlieg de lucht boven je maar in” – dan realiseer ik me dat ik me niet hoef over te geven, maar dat de overgave op een natuurlijke en spontane manier plaatsvindt dankzij ware compassie. Dit is ‘anderkracht’ die werkt via ‘zelfkracht’. Maar dit vereist een enorme strijd. Zolang ik denk dat ik het zelf kan, gaat het niet werken.

Op die manier loslaten, hoe kunnen we leren dat vaker te doen? Ik weet dat ik daar in ongewone omstandigheden kan uitkomen, maar niet in het dagelijks leven.

Taitetsu Unno.
Taitetsu Unno.

Unno: In Shin, het Reine Land Boeddhisme, komt het neer op luisteren naar het onderricht. Er is geen meditatieve beoefening als zodanig. Luisteren is ontwaakt raken. Ik heb mijn eigen ideeën over dingen en het boeddhisme brengt zijn ideeën naar voren. Geleidelijk worden mijn ideeën vervangen door de ideeën die boeddhistische leraren gedurende 2500 jaar hebben gecultiveerd.

Denkt u dat Amerikaanse boeddhisten te veel nadruk leggen op meditatie?

Unno: Ja en nee. De tempel van het moderne leven vereist momenten van stilte en meditatie, maar dat is niet het doel van het boeddhisme. Tijdens een recent verblijf van zes maanden in Japan las ik artikelen en essays geschreven door boeddhistische leken en monniken. Een zeer eerbiedwaardige abt van een groot zenklooster schreef in een klein artikeltje: “In Zen bestaan er slechts drie dingen: ten eerste schoonmaken, ten tweede zingen, en ten derde devotie. Dat is alles.” Veel Amerikanen wenden zich tot Zen in de hoop op verlichting, maar schoonmaken willen ze niet. Het is erg veeleisend en rigoureus. Opstaan om drie uur ‘s nachts en niet alleen de vloer vegen, maar ook dweilen, op je knieën, begrijp je? En dan is het zingen geblazen, ‘s ochtends een uur lang en ‘s avonds een uur. Het is begrijpelijk dat een ontwikkelde Amerikaanse jongen zegt: “Waarom zit ik mijn tijd hier te verdoen? Ik wil verlicht worden.” Maar verlichting kan uitsluitend tot uitdrukking komen in de dagelijkse besognes van schoonmaken en vegen en poetsen – en in zingen en devotie.

En in onderricht.

Unno: O, zeker. Sommige mensen houden ervan te mediteren en zijn er lichamelijk toe in staat, maar anderen kunnen dat niet om gezondheidsredenen of door leefomstandigheden zoals gezinsverplichtingen, financiële problemen, enzovoorts. Maar dat maakt hen niet minder mens of minder boeddhist, toch?

–

Uit: ‘Even Dewdrops Fall’ – An Interview with Taitetsu Unno, Tricycle, Summer 1995. Het volledige interview vind je hier. De Engelse tekst van de vertaalde fragmenten staat ook op Boeddhaweg.nl. Zie ook mijn artikel uit september 2013 over Unno’s boek River of Fire, River of Water.
Van dit boek verscheen in 2001 een Nederlandse vertaling bij Asoka. Het is niet meer leverbaar in de boekhandel, maar enkele exemplaren zijn nog wel te verkrijgen via de website van de uitgever: https://www.milinda-uitgevers.nl/asoka/boek/35/twee-rivieren

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Achtergronden, Zen Tags: Shinboeddhisme, Taigu Prast, Unno

Lees ook:

  1. De kraai zingt de Hartsutra
  2. Doorboord door eenzaamheid
  3. Hoe lang voordat je boeddha wordt?
  4. Een boeddhistisch antwoord op virtuele haat

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Taigu

Taigu (1961) is historicus, auteur en zenboeddhist met een zwak voor de nembutsu. Hij laat zijn geest vrijmoedig dwalen over het boeddhisme en de wereld. Evenals bij de Japanse zendichter Ryokan Taigu staat zijn dharmanaam voor ‘grote dwaas’. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

23 mrt
Zen Meditatie Introductie
23 mrt 23
30 mei
Vipassana meditatie Rotterdam
30 mei 23
Rotterdam
31 mei
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
31 mei 23
01 jun
Rotterdam - geleide meditatie (vipassana meditatie)
1 jun 23
03 jun
Zen in Twente ochtend met Doin Sensei op 3 juni
3 jun 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

    Joop Ha Hoek - 29 mei 2023

    ‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

    Waarover praten we als we het over identiteit hebben?

    Kees Moerbeek - 28 mei 2023

    Zolang de identiteitsstrijd werd gevoerd uit naam van gemarginaliseerde of als minderwaardig beschouwde minderheidsgroepen, stond deze op het programma van links. Zodra de referentiegroep echter een meerderheid werd, of een groep die zichzelf superieur opstelde naar andere groepen, werd het bestempeld als een rechts of extreemrechts geluid.

    Daoïsme, de mystieke traditie, een bloemlezing

    Erik Hoogcarspel - 27 mei 2023

    Jan de Meyer (1961) is sinoloog en vertaler. Hij doet al 40 jaar onderzoek naar het daoïsme en hij heeft een nieuwe bloemlezing geschreven van de belangrijkste teksten van het daoïsme. De meeste lezers zijn al bekend met twee beroemde teksten uit deze Chinese traditie: de Laozi en de Zuangzi. Beide teksten zijn al verschillende malen in het Nederlands vertaald, onder andere door de bekende sinoloog Kristoffer Schipperṣ.

    ‘Meebewegen met wat er is’

    gastauteur - 15 mei 2023

    Als het gaat om dak- en thuisloze mensen wordt er door de maatschappij merendeels nog vanuit 'schuld en eigen verantwoordelijkheid' gedacht. Men heeft vaak het verkeerde idee dat iedere persoon in Nederland eigen verantwoorde keuzes maakt en dus verantwoordelijk is voor diens eigen lijden. Of men denkt dat het heel makkelijk is om een uitkering aan te vragen. De gewone burger weet niet hoe het is voor iemand die in een totaal andere realiteit zit.’

    Ras – nutteloze, kwaadaardige onzin

    Kees Moerbeek - 14 mei 2023

    Angela Saini heeft voor haar boek Superieur: de terugkeer van de rassentheorie zo’n beetje alle literatuur over rassenwetenschap doorgespit, schrijft ze. Veel genetici menen dat als genetica bewijst dat er nauwelijks reden is om rassenonderscheid te maken, het dus snel afgelopen zal zijn met racisme. Was het maar waar. Racisme is juist een sociale constructie met een enorme invloed, constateert ze.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Nichiren-boeddhisme steunde Tina Turner vijftig jaar lang
    • Hoe Boeddha leeft
    • Het paradijs is de kosmische grap
    • Over de Lotus-soetra (23): De parabel van de man die naar water graaft
    • Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens