Dalai Lama – ‘meer aandacht voor de leer van Gautama Boeddha’

Ter gelegenheid van Boeddha Purnima heeft de Tibetaanse spirituele leider Dalai Lama er maandag bij de mensen op aangedrongen meer aandacht te besteden aan de woorden van Gautama Boeddha voor ware gemoedsrust.

In een videoboodschap op Vaishakha Buddha Purnima Divas, georganiseerd door de Internationale Boeddhistische Confederatie zei de 14e Dalai Lama: ‘Vandaag vieren we Vesak, dat de verlichting van Boeddha herdenkt na zes jaar van verzaking te hebben doorstaan. Boeddha adviseerde ons: ‘O monniken en geleerden, zoals goud wordt beproefd door het te verhitten, te snijden en te wrijven, zo moeten jullie ook mijn leer grondig onderzoeken en het dan pas aanvaarden – niet alleen uit respect voor mij!’ Dit (standpunt) onthult een bijzondere eigenschap van de Boeddha. Ik respecteer alle religieuze tradities. Ze zijn allemaal van grote waarde omdat ze allemaal mededogen onderwijzen. Maar alleen de Boeddha vraagt ons zijn leer te onderzoeken, zoals een goudsmid de zuiverheid van goud onderzoekt. Alleen de Boeddha beveelt ons dit te doen. Een andere van zijn belangrijkste instructies was deze: Wijzen wassen geen ongezonde daden weg met water, noch verwijderen zij het lijden van voelende wezens met hun handen, noch transplanteren zij hun eigen realisaties in anderen, het is door het onderwijzen van de waarheid van het ware dat zij wezens bevrijden’.

Dalai Lama herinnerde eraan dat Boeddha zijn leerlingen had opgeroepen om hun eigen spirituele ervaringen te ontwikkelen door na te denken over de waarheid.

‘De Bhagawan Boeddha, de verlichte, die van nature mededogend is, zegt dat hij zijn eigen spirituele ervaring en realisatie niet zomaar uit liefde en mededogen op zijn leerlingen kan overdragen. Discipelen moeten hun eigen spirituele ervaringen ontwikkelen. Daarom vind ik zijn drie keer draaien van de dharmawielen zeer betekenisvol,’ zei de Dalai Lama.

Hij legde het ‘eerste Draaien van het Wiel’ uit als volgt: ‘Het onderwijst de Vier Edele Waarheden – het ware lijden, de oorsprong van het lijden, de ware beëindiging van het lijden en het ware pad dat naar die beëindiging leidt. Hij zei dat we leren dat alle mentale kwellingen zoals verlangende gehechtheid, haat en onwetendheid hun oorsprong vinden in onze verkeerde opvatting over de manier waarop het zelf en (andere) dingen bestaan.

Hij verkondigde de viervoudige leegte beschreven in de Hart Soetra: Vorm is leegte; leegte is vorm; leegte is niet anders dan vorm; en ook vorm is niet anders dan leegte. ‘Het krachtigste tegengif voor ons grijpen naar een onafhankelijk bestaand zelf is de wijsheid die zich realiseert dat alles een absolute identiteit ontbeert. Het is hierdoor dat het mogelijk is om de ware beëindiging te bereiken die onderwezen wordt in het Eerste Keerpunt van het Wiel. We moeten uitzoeken of er een tegenkracht is voor onze misvatting van een absoluut zelf of niet, en als die er is, of we ons volledig op de hoogte kunnen stellen van die tegenkracht of niet. Als we dat kunnen, dan kunnen we de misvatting van een absoluut zelf elimineren. Het is dus heel wetenschappelijk.’

Dalai Lama zei dat de Boeddha de cyclus van leringen gaf die de Perfectie van Wijsheid wordt genoemd. In deze toespraken onderwees de Boeddha dat alles geen inherent bestaan heeft. Voor sommige van zijn leerlingen was dit echter moeilijk te begrijpen. Om tegemoet te komen aan de moeilijkheid die sommige discipelen hebben om het ontbreken van inherent bestaan te begrijpen, en om aan te sluiten bij het intellectuele kaliber van dergelijke discipelen, onderwees de Boeddha daarom ook dat alles geïdentificeerd kan worden met de geest. Dit onderricht leidde ertoe dat deze leerlingen de non-dualiteit van objecten en subjecten begrepen, in plaats van te zeggen dat we alles wat aan onze geest verschijnt, waarnemen als iets dat inherent bestaat. Dit onthult de diepgang van de leer van de Boeddha in filosofische termen,’ zei de spirituele leider.

De Dalai Lama: ‘Wat mij betreft, ik ben een eenvoudige boeddhistische monnik die de traditie van de Boeddha volgt. Elke ochtend, zodra ik wakker word, denk ik na over de onderlinge afhankelijkheid van de dingen en over de altruïstische geest van verlichting. Ik vind ze zeer behulpzaam voor mijn geest. Wanneer je de uitleg bestudeert die de grote meester Nagarjuna geeft over de Perfection of Wisdom Sutras in zijn Wisdom: De Fundamentele Stanza’s van de Middenweg, verwonder je je erover. Hoe dieper je begrip van leegte wordt, hoe meer medeleven je voelt met hen die in gehechtheid en woede verzonken zijn omdat ze de leegte niet kennen. Je hebt een sterke wens om hen te helpen hun ingewortelde onwetendheid over de werkelijkheid te elimineren,’ voegde hij eraan toe.