• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » De raad in het hart

De raad in het hart

29 mei 2018 door Ronald Hermsen

De raad in het hart van een man is als diepe wateren,
maar iemand met inzicht zal hem naar boven halen.*

De Bijbel ligt al een tijdje opengeslagen op tafel. Op bladzijde 995. Al weken is het een terugkerende mantra: De raad in het hart van een man is als diepe wateren, maar iemand met inzicht zal hem naar boven halen. Ik lees het niet als metafoor, als een manier van spreken. Tijdens het lezen en uitspreken vindt herkenning plaats: ja, dat is waar.

Maar waarom? Waarom ervaar ik dat zo?

Dit besef van herkenning is niet de uitkomst van een rationele afweging, van mijn denkgeest. Die stelt juist de waaromvraag. Hij probeert uit te pluizen, te ontleden wát in mij deze woorden direct beaamt zonder hem eerst te raadplegen. Zo van: ‘Wacht even, dat gaat zo maar niet. Alles wat hier binnenkomt wordt eerst door mij gewikt, gewogen en te licht, goed, of te zwaar bevonden.’ Die directe beaming, daar kan de denkgeest helemaal niets mee.

Museum Oud Amelisweerd, foto Ronald Hermsen, mei 2018

Maar toch is het hart de plek waar ik me in tijden van twijfel, onzekerheid en bij het nemen van grote beslissingen op richt. En eigenlijk steeds vaker ook tijdens gewone, alledaagse momenten, in contact met anderen of wanneer ik dreig een stokpaardje te berijden – zo’n bekende groef waarin je op de jouw bekende manier de dingen doet, terwijl je tegelijk, uit ervaring, weet dat daar de oplossing niet ligt.

Als je even een stap terugdoet, rustig ademt en van je hoofd, die springende apengeest, afdaalt naar het hart, dan bevind je je in het rustige water onder de heftige branding. Keer terug naar boven en je wordt weer meegesleurd. Daal af en het wordt weer rustiger. In die luwte kun je leven met de vraag. Of met het ongemak, het leed, of het niet-weten. Het hart omhult het allemaal. Koestert wat er is en pluist het niet uit zoals de denkgeest, de analytische geest met zijn plussen en minnen, gewoonlijk doet – waarbij de plussen vaak samenvallen met de korte termijn van het eigenbelang.

De raad (…) is als diepe wateren. Onder de oppervlakte der dingen. Afdalen dus. En dan is daar raad. Advies. Hulp. Leiding. En dit alles in de vorm van een zacht voelen. Of een fysiek gevoelde, warme uitstraling. Of fluisterwoorden. Wie deze raad gewaarwordt, komt tot inzicht en kan hem inzetten in het dagelijks handelen.

Dit gewaarworden vraagt alertheid, onderscheidingsvermogen, eerlijkheid en moed. Want voor je het weet laat je je meenemen door gedachtesprongen die ó zo logisch over kunnen komen en tot conclusies leiden die, maatschappelijk gezien, ó zo voor de hand liggen. Het vraagt vaak eerlijkheid en moed om hier niet meteen in mee te gaan. Om de tijd te nemen en gehoor te geven aan het knagen, omdat wat je ook bedenkt geen bevrediging schenkt. Of aan het verlangen naar waarheid of liefde, dat zich tegen de keer zachtjes aandient.

De heelheid van het hart heeft een eigen antwoord. In de ontlediging van het denken openbaart zich het liefdevolle mededogen dat een veel verziender en diepgaander blik heeft dan het nee/ja-, maar/toch-, als/dan-denken. Wanneer het hart zich door middel van een woord, gevoel, gewaarwording heeft laten kennen, kan het verkregen inzicht zich na rijping – voor alles is een tijd – in de wereld uitdrukken.

Dan kan het zijn dat je Egypte verlaat. Dat de vleespotten hun bekoring hebben verloren en dat de trek in de woestijn het enige mogelijke antwoord is. Je gaat en je weet niet of je bij het zetten van de volgende stap nog grond onder de voeten hebt. Onbekend terrein, de fluistering achterna. Een ander kan je voor gek verklaren, maar jij hebt haar gehoord, gevoeld. Je kijkt om en bezwijkt bijna aan de verleiding. Maar nee, toch niet, want je daalt af naar het hart en je hoort haar weer. Daar is geen twijfel, ondanks het mogelijke ongemak als gevolg van de gemaakte keuze. Ondanks de twijfelsprongen van de denkgeest. Ondanks de angst die de keel toeknijpt. In dat alles, onder dat alles, is de kloppende omarming die de richting wijst. En in het gaan vormt zich het pad.

*Bijbel, Herziene Statenvertaling, Spreuken 20: 5, Uitgeverij Jongbloed, Heereveen, 2012.

 

 

 

Categorie: Achtergronden, Boeddhisme, Ronald Hermsen Tags: afdalen, apengeest, bijbel, gewaarworden, hart, heelheid van het hart, hulp, leiding, moed, onderscheidingsvermogen, raad

Lees ook:

  1. Luang Phi Sander Khemadhammo – hoofd en hart
  2. Over hulp bij zelfdoding door dierbaren
  3. Zeshin – Thuis is waar je hart is
  4. Hulp aan stormslachtoffers – Vietnamese boeddhisten sturen 20 ton voedsel naar Mozambique

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Monique zegt

    30 mei 2018 om 08:09

    Prachtig, Dank je wel!

  2. Piet Nusteleijn zegt

    30 mei 2018 om 09:42

    En in het gaan vormt zich het pad…

    In het gaan vormde zich het pad:
    “Management by walking around”.
    Meestal bepaalt het pad ons gaan; de reeds begaande weg.
    Met groet.

  3. ton smal zegt

    30 mei 2018 om 15:55

    Ik herken me er volledig in. Het is ook mijn ervaring dat bij twijfel mijn hart altijd het goede, intuïtieve antwoord geeft. Het heeft mij behoed voor verkeerde keuzes in het leven. Dankjewel voor de mooie tekst!

Primaire Sidebar

Door:

Ronald Hermsen

Beoefenaar en publicist/journalist op het gebied van boeddhisme, taoïsme, bewustwording en vertaler van boeken over het boeddhisme. Houdt erg van (o.a.) Ryokan, Zhuang Zi en leven in eenvoud en verbondenheid. website 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 26 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 27 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 27 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 27 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 27 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 28 mei 2025
    Zen Spirit zenmeditatie Arnhem, 1e helft 2025 8 januari-25 juni
  • 28 mei 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • 29 mei 2025
    Rust, eenvoud en tevredenheid
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Deconstructie van het godsbeeld van Pseudo-Dionysius

    Hans van Dam - 23 mei 2025

    Over het verschil tussen weten-wat-niet en niet-weten.

    De wolk van niet-weten

    Hans van Dam - 22 mei 2025

    Over beeldloze mystiek en mystiekloze beelden.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Hoe je het Woord Gods verstaanbaar maakt
    • Amsterdam – Ruim 15.000 demonstranten tegen zondebokpolitiek van kabinet
    • Sodis – de virtuele denkster 529
    • Gaza – grootste kerkhof voor persvrijheid in de wereld
    • De stilte van de jhāna’s

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.