Leegte, sunyata, is een centraal begrip in het boeddhisme, wat in het Nederlands vaak wordt vertaald als ‘leegte’. In dit artikel ga ik niet in op leegte als boeddhistisch begrip, maar kijk ik naar het gebruik ervan in de oudere mystieke leer van Lao Zi. Het vroege daoïsme van Lao Zi en diens belangrijkste navolger Zhuang Zi ligt mede ten grondslag aan het ch’an/zenboeddhisme.
Lao Zi
In den beginne… in de mystieke leer van Lao Zi
Dharmapelgrim beschrijft in het Boeddhistisch Dagblad van 19 augustus 2024 een idee van het scheppingsverhaal zoals dat zou kunnen luiden vanuit het boeddhisme. Als langdurig beoefenaar van zen heeft Ben Zondervan zich naast een studie van het boeddhisme ook en vooral verdiept in de andere, qua belang onderschatte, bron van zen/Ch’an, het daoïsme.
Boeken – De oorspronkelijke mystieke wijsheid van de Dao Deh Jing
Het mondelinge onderricht van de Oude Meester. Lao Zi over verlichting, wijsheid en meditatie. Een kritische zen-interpretatie op basis van de oudste Dao-geschriften.
De tao als gewaarwording*
De verhalen van Zhuang Zi worden bevolkt door een bont gezelschap van koningen, hertogen, filosofen, koks, timmerlieden, smeden en mensen met een beperking. Naast verschillende gewone en vreemde dieren, bomen en bergen. Met als opvallend detail de keuze van de auteur voor minderbedeelden met een lichamelijke beperking. Niet uit compassie, maar juist als personen waar je een voorbeeld aan kunt nemen: de onaangepasten, de weigeraars. De tao-meesters hebben weinig op met macht en bezit. Ook verachten ze uiterlijk vertoon. Echte vrijheid én geluk zit in jezelf, zeggen ze. Die vind je niet buiten in de woelige wereld, noch in geleerde boeken of wijsheden van anderen.
Kristofer Schipper – afscheid en geen afscheid
van Kristofer Schipper, tao-meester en vertaler van Zhuang Zi en Lao Zi.
Boeken – mediteren met Lao Zi
– twee kleine geschriften van de oude meester van de dao
