Chong beschrijft dat Duintjer in 1984 bij een bezoek aan India eerst wekenlang in een uitzonderlijke meditatieve toestand verkeerde, maar later in een ‘demonische sfeer’ terecht kwam: “Hij had het gevoel, zei hij, dat hij zich voor het eerst van zijn leven in een rechtstreekse, dus niet louter psychische, confrontatie bevond met demonische krachten”. In Zen worden dergelijke verschijnselen ‘makyo’ genoemd. Vooral het Tibetaans boeddhisme besteedt hier veel aandacht aan.
Ben Zondervan
Rondom Dao of Rondom Duintjer?
Lao Zi: “Waarachtige woorden worden niet altijd herkend als zijnde waar. De Wijze is terughoudend in het gebruik van kostbare woorden. (DDJ H.17). Zhuang Zi: “Woorden ontlenen hun waarde aan hun betekenis, maar de betekenis is niet in woorden onder te brengen.” (Uit de Zhuangzi, zie o.a. H.13 VII). Er zijn bibliotheken vol geschreven over de ‘leer zonder woorden’ van Lao Zi…
Mededogen in de leer van Lao Zi
Een van de vele kenmerken die het (zen)boeddhisme en het daoïsme van Lao Zi gemeen hebben is de nadruk op mededogen, (maha)karuna in het boeddhisme, 慈 cí2 (tz’u) in het daoïsme. Ook de door Lao Zi genoemde eenheid (één-voud) en nederigheid alsmede meditatie als middel om deze drie ’juwelen’ te bereiken zijn het boeddhisme niet vreemd.
Leegte in de mystieke sfeer van Lao Zi
Leegte, sunyata, is een centraal begrip in het boeddhisme, wat in het Nederlands vaak wordt vertaald als ‘leegte’. In dit artikel ga ik niet in op leegte als boeddhistisch begrip, maar kijk ik naar het gebruik ervan in de oudere mystieke leer van Lao Zi. Het vroege daoïsme van Lao Zi en diens belangrijkste navolger Zhuang Zi ligt mede ten grondslag aan het ch’an/zenboeddhisme.
In den beginne… in de mystieke leer van Lao Zi
Dharmapelgrim beschrijft in het Boeddhistisch Dagblad van 19 augustus 2024 een idee van het scheppingsverhaal zoals dat zou kunnen luiden vanuit het boeddhisme. Als langdurig beoefenaar van zen heeft Ben Zondervan zich naast een studie van het boeddhisme ook en vooral verdiept in de andere, qua belang onderschatte, bron van zen/Ch’an, het daoïsme.
Boeken – De oorspronkelijke mystieke wijsheid van de Dao Deh Jing
Het mondelinge onderricht van de Oude Meester. Lao Zi over verlichting, wijsheid en meditatie. Een kritische zen-interpretatie op basis van de oudste Dao-geschriften.
‘Mediteren met Laozi’ en ‘De Zenmeester die blafte’
Ben Zondervan beoefent en bestudeert sinds 1980 het zenboeddhisme en andere mystieke stromingen, waaronder de advaita vedānta. Sinds 2005 gaat zijn aandacht specifiek uit naar het daoïsme, omdat dit volgens hem de voornaamste bron is van het zenboeddhisme. Boekbespreking door Erik Hoogcarspel.
Boeken – mediteren met Lao Zi
– twee kleine geschriften van de oude meester van de dao
