‘Rigpa Nederland geschokt en verontrust door zware kritiek op Sogyal rinpoche’

Rigpa Nederland stelt desgevraagd in een reactie op een brief van acht prominente oud-volgelingen aan Sogyal rinpoche, over diens volgens hen buitensporige en in sommige gevallen ook strafbaar gedrag  ‘enorm geschokt en verontrust’ te zijn.

‘We zijn enorm geschokt en verontrust door de zware kritiek die geuit is in de recente brief van een groep studenten aan Sogyal Rinpoche. We nemen dit zeer serieus en wachten nu een reactie van Sogyal Rinpoche af, voordat we bepalen welke stappen er nodig zijn. We hebben begrepen dat hij op korte termijn zal communiceren met zowel de auteurs van de brief als met al zijn studenten. Zodra hier meer duidelijkheid over is, zullen we een aanvullende verklaring geven. We hebben inmiddels een dialoog gestart binnen onze gemeenschap om hier op open wijze over te praten.’

Acht prominente voormalige volgelingen uit de inner circle van de boeddhistische leraar Sogyal rinpoche beschuldigen in een brief van veertien juli de spiritueel leider van de internationale organisatie Rigpa van het fysieke, emotionele, psychische en seksueel misbruik van zijn leerlingen, het honderden keren mishandelen van zijn volgelingen, met soms blijvend lichamelijk letsel en zijn ‘verkwistende, vraatzuchtige en genotzuchtige levensstijl.’

‘Uw publieke gezicht is dat van wijsheid, vriendelijkheid, humor, warmte en mededogen. Maar privé is uw handelwijze, de wijze waarop u zich achter de schermen gedraagt, uiterst zorgwekkend en verontrustend. Enkelen van ons hebben de afgelopen jaren hun zorg over dit gedrag tegenover u uitgesproken, maar u heeft daarin geen verandering gebracht’, schrijven de acht aan Sogyal Lakar, die ze bewust bij zijn eigen naam noemen, zonder de in het boeddhisme eervolle toevoeging rinpoche (kostbaar juweel). Een kopie van de brief is gestuurd aan de Dalai Lama en Tibetaanse lama’s binnen Rigpa en ruim duizend leden van de ‘Dzogchen Mandala’, een kring van ‘gevorderde’ leerlingen. De Dalai Lama weigert tot nu toe zich openlijk over het gedrag van Sogyal rinpoche uit te spreken.

Zelf slachtoffer

De briefschrijvers stellen zelf ook slachtoffer te zijn geworden van de volgens hen misdragingen van Sogyal. De acht, die vele jaren Sogyal hebben gevolgd en in verschillende functies en hoedanigheden rechtstreeks met hem te maken hadden, spreken in hun brief Sogyal rechtstreeks aan op diens gedrag. Dat ze niet alleen strafbaar noemen maar waardoor ook hun geloof en vertrouwen in de ‘dharma’, de boeddhistische leer, door zijn toedoen is aangetast.

Sinds de jaren negentig wordt Sogyal beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag en mishandeling van meest jonge vrouwelijke volgelingen. Het actualiteitenprogramma Brandpunt besteedde daar vorige maand uitgebreid aandacht aan. Ook buitenlandse media berichtten daarover. Volgens de ondertekenaars misbruikt Sogyal zijn rol als leraar al decennialang om jonge vrouwen te werven, die hij met dwang, dreigementen en manipulatie tot het verlenen van seksuele gunsten beweegt. Ze ondersteunen daarmee de beschuldigingen die al eerder door anderen worden geuit, nadat ze te maken kregen met Sogyal.

Naakt uitkleden

In de brief wordt gesteld dat enkele van de briefschrijvers seksueel zijn geïntimideerd doordat zij zich in aanwezigheid van deze leraar naakt moesten uitkleden, Sogyal oraal moesten bevredigen, door hem betast werden en in de aanwezigheid van Sogyal geslachtsgemeenschap moesten hebben in diens bed. Verder bood hij volgens hen vrouwelijke bediendes als sekspartner aan andere Tibetaanse lama’s aan.

Doofpot

De schrijvers van de brief spreken van een doofpotmodel, ze zeggen getuige te zijn geweest van de enorme inspanning binnen Rigpa die ervoor moest zorgen dat anderen daarover niets te weten zouden komen. De acht zeggen niet langer te geloven dat de fysieke en emotionele behandeling van leerlingen door Sogyal vormen van ‘vaardig handelen’ of ‘toornig mededogen’ zijn en voor hun bestwil waren, opdat zij van hun ‘dwangmatige patronen’ zouden worden bevrijd.

In een eindnoot in de brief omschrijven ze Sogyal als een op zijn minst weinig empathisch ingestelde man. Zo zou Sogyal zijn volgeling Ian Maxwell tijdens onderricht in Rigpa’s hoofdkwartier Lerab Ling in Zuid-Frankrijk een klootzak hebben genoemd. Maxwell was op dat moment terminaal ziek, en lag in een ziekenhuis in Parijs. Nadat Ian was overleden, zei Sogyal dat hij ‘bloed spugend doodging’ omdat Maxwell tegen hem als leraar was opgestaan.

Sogyal verwees geregeld naar dit voorval en zei dan: “Wil je net zo doodgaan als Ian, bloed spugend omdat je me tart?” Zo stelde hij hem tot voorbeeld aan andere leerlingen die hij met kwalijke gevolgen dreigde zodra ze zijn bevelen niet opvolgden.

Een andere leerling en een van de ondertekenaars, Graham Price, kreeg te horen dat de ziekte waaraan zijn partner Elena na een jaar overleed aan hem te wijten was omdat Price naar Sogyal zou hebben uitgevallen: ‘Graham heeft in werkelijkheid niet eens zijn stem verheven.’

Tegelijk confronteerde Sogyal twee bedienden, de non Ani Damcho Drolma en de monnik Ngawang Sangye, in Lerab Ling met steeds hogere eisen, terwijl hij hen zelf fysiek en emotioneel ernstig mishandelde.

De briefschrijvers: ‘Ze vroegen de (Rigpa. red) gemeenschap om hulp, maar kregen als slachtoffer de schuld, omdat zij onvoldoende waardering toonden voor de zegening dat zij zo dicht bij de lama mochten werken. Op hen werd extreem veel druk uitgeoefend om te blijven en zich aan te passen. Beiden hadden echter het gevoel dat zij aan dat lot moesten “ontsnappen” omdat er geen ruimte was om hun rol opnieuw te bepalen, en uit te vinden hoe zij het werk met Sogyal Lakar zouden kunnen verdragen.’

Schamen voor gedrag

De ondertekenaars noemen het onethisch dat hun eigen financiële bijdragen en die van anderen niet, zoals gesuggereerd wordt, zijn ingezet voor het verspreiden van de ‘dharma‘, maar voor het in stand houden van Sogyals luxueuze levensstijl. Ze schrijven dat Sogyal zich moet schamen voor zijn gedrag en op moet houden met dit valse bestaan. ‘Laat ook andere leerlingen zien wie u werkelijk bent, zodat zij geïnformeerd genoeg zijn om zelf te bepalen of u in hun ogen de juiste leraar bent.’

Sogyals voormalige volgelingen staan uitgebreid stil bij de wijze waarop diens gedrag het aanzien van de boeddhistische leer en leefwijze, ofwel dharma, in hun ogen heeft geschaad. De handelwijze van Sogyal strookt volgens hen niet met zijn onderricht. De schrijvers steken de hand ook in eigen boezem. Zij zeggen Sogyal te lang te hebben vertrouwd, door hem keer op keer het voordeel van de twijfel gunnen. Ze voelen zich door Sogyal gemanipuleerd omdat hun twijfel de leraar –volgens Sogyal- zou bewegen alle andere leerlingen zijn onderricht te onthouden. ‘U heeft ons ertoe aangezet degenen die zich tegen u hebben uitgesproken, in het bijzonder in Frankrijk, te belasteren. We hebben gezien hoe u de leringen “gijzelde” en van leerlingen eiste dat zij devotie zouden tonen door voortdurende “offerandes” in de vorm van geld en vrijwilligerswerk.’

De acht ondertekenaars van de brief aan Sogyal Lakar zijn Mark Standlee, voorheen directeur van ‘International Rigpa Online Courses’ en ‘Rigpa US Teaching Services’; Sangye veertien jaar boeddhistische monnik, voorheen co-directeur technologie van ‘Rigpa International’); Damcho, tien jaar boeddhistische non, voorheen persoonlijke assistent van Sogyal; Matteo Pistono, voorheen bestuurslid van ‘Rigpa US’, auteur van ‘Fearless In Tibet: The Life of the Mystic of Tertön Sogyal’); Joanne Standlee, voorheen hoofd van Sogyal Lakars huishouding in de Verenigde Staten, directeur ‘Rigpa US’ en ‘Zam America’, tevens ‘Rigpa Instructor’); Graham Price, Sogyals persoonlijke bediende en chauffeur; Michael Condon, ‘Rigpa Instructor’, Sogyal Lakars persoonlijke bediende en chauffeur in de Verenigde Staten) en Gary Goldman, student.