Opgewonden en blij als een achtjarig kind, zo reageerde de Groningse beeldend kunstenaar Leen Kaldenberg gisteren op de sfeer, het terrein en de gebouwen- veel bunkers- waar hij vanaf komende zaterdag veertien dagen zal doorbrengen. Met Elisabeth ter Borg, een van de organisatoren van het boeddhistisch experiment Boeddha in de Linie dwaalde de in de Betuwe geboren kunstenaar over het terrein van het kunstfort Werk aan het Spoel in Culemborg. Een plek waar je niet anders dan verliefd op kan worden en eeuwig van blijven houden. Kolossen van bunkers die zich uiteindelijk als legosteentjes verhouden tot de imposante wolkenpartijen boven het eeuwenoude gebied.
Leen woont en werkt in het hoge noorden van Groningen, waar de grond vrijwel elke week in beweging is en huizen op instorten staan door aardbevingen. Je zou zeggen, een plek die ook niet verveelt, in ieder geval de gemoederen flink bezig houdt. Of deelname aan het experiment Boeddha in de Linie ook voor een dergelijke sensatie, beleving zorgt, is niet te zeggen. Misschien zijn er helemaal geen woorden te bedenken voor wat deze kunstenaar twee weken lang zal doormaken, in zijn hoofd, geest en hart. En voor het uiteindelijke resultaat, als dat er ook al is. Leen Kaldenberg gaat schilderen, de omgeving verkennen en doet er zijn boeddhistische beoefening. Opent, sluit af, om weer verder te gaan.
In dit filmpje is te horen hoe Leen reageert op zijn nieuwe slaapplek, een bomvrije bunker, met ZES meter aarde bovenop het gewelf. Een enorme molshoop met straks een Groningse man in het hart er van. Waar een doorsnee mens het toch wel ietwat benauwd krijgt bij de idee om daar welterusten te zeggen, in die aardedonkere omgeving en je snakt naar het licht van de maan, zegt Leen Kaldenberg er ‘zijn eigen sfeer’ te creëren.
Woensdagnacht breng ik zelf een nacht door in die bomvrije bunker. Waar de westenwind aan de stalen deuren rammelt en ratten en muizen nieuwsgierig uit de dijken komen en naar ik hoop de vreemdeling verwelkomen. Gisteravond bezocht ik de plek, deed de koplampen van mijn auto uit, het portierraam open, keek de duisternis van de nacht in en dacht: Wegwezen, en snel. Op dat moment hielp geen enkele boeddhistische beoefening. Het leven van een redacteur is niet gemakkelijk.
Bezoek ook de Facebookpagina voor actuele informatie
Het decor waarin het project Boeddha in de Linie plaatsvindt is grillig, nat en koud. In de soms woest wilde dan weer lieflijke uiterwaarden van de rivier de Lek, tussen Culemborg en Everdingen, ligt Werk aan het Spoel. Een zogenoemd kunstfort dat onderdeel uitmaakt van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Met veel bunkers, die onvergankelijk lijken. Het project symboliseert de natuurlijke zoektocht; van het smeltwater van de Alpen dat door de uiterwaarden de weg naar zee vindt; van de ganzen, scholeksters en lepelaars uit Afrika naar hun broedplaats.
De kunstenaars zijn niet van de buitenwereld afgesloten. Overdag zoeken wandelaars de ruige omgeving op. De nachten zijn donker en stil. Het is geen plek voor bangerikken. De kunstenaars werken in een atelier en slapen in een bomvrije bunker, met net dat beetje comfort dat ze heel erg naar hun eigen bed doet verlangen. Maar waar ze eventueel met mooi weer ook in kunnen werken.