In zijn Silk Roads tentoonstelling heeft het British Museum de uitdrukking ‘Tibet of Xizang Autonome Regio’ gebruikt in zijn labels en catalogusmateriaal om Tibetaanse artefacten te beschrijven. Het gebruik van de term ‘Xizang’ door het British Museum om Tibetaanse artefacten te beschrijven in de Silk Roads tentoonstelling heeft geleid tot kritiek van Tibetanen en rechtengroeperingen die hebben geëist dat het museum de door Peking gepromote term verwijdert en een formele verontschuldiging aanbiedt.
Het gebruik van de term ‘Xizang’ – een term die China in 2023 formeel heeft aangenomen in al zijn officiële documenten om naar Tibet te verwijzen – speelt Pekings pogingen in de kaart om de historische en culturele identiteit van Tibet te ondermijnen en uit te wissen, zeggen voorstanders. In plaats daarvan eisen ze dat het Londense museum uitsluitend ‘Tibet’ gebruikt. Het museum is het nieuwste museum dat kritiek te verduren krijgt omdat het de terminologie van Beijing voor Tibet gebruikt.
Protesten van Tibetanen
Eerder dit jaar kwam het Franse museum Musée du Quai Branly-Jacques Chirac ook onder vuur te liggen door het gebruik van de term in zijn tentoonstelling. In oktober zei het museum dat het de verandering in zijn tentoonstellingen ongedaan zou maken, na weken van protesten en petities van Tibetanen.
Vaas
De Silk Roads tentoonstelling van het British Museum, die de geschiedenis van de oude handelsroute tijdens de sleutelperiode van 500 tot 1000 verkent, bevat meer dan 300 voorwerpen uit de eigen collectie van het museum en voorwerpen die geleend zijn van ten minste 29 andere instellingen. De tentoonstelling opende eind september en loopt tot 23 februari 2025.
Op zijn labels en in catalogusmateriaal dat Tibetaanse artefacten beschrijft, gebruikt het British Museum de uitdrukking ‘Tibet of Xizang Autonome Regio’. Bijvoorbeeld, een zilveren vaas geschonken door het 7e-eeuwse Tibetaanse Rijk geregeerd door koning Songtsen Gampo aan het naburige Tang China werd gelabeld als ‘Tibet of Xizang Autonome Regio, China’.
Beledigend
Tsering Passang, oprichter en voorzitter van de Global Alliance for Tibet and Persecuted Minorities, zei dat het gebruik van ‘Xizang’ ‘niet alleen onnauwkeurig maar ook zeer beledigend is voor Tibetanen. Het weerspiegelt de inspanningen van de Chinese Communistische Partij om Tibet van de wereldkaart te wissen, de geschiedenis te herschrijven en de vreedzame cultuur van het Tibetaanse volk te onderdrukken. Tibetaanse groepen – onder leiding van de actiegroep Global Alliance for Tibet and Persecuted Minorities en de Tibetaanse gemeenschap in Groot-Brittannië – schreven het British Museum eerst op 25 november en later op 18 december een brief waarin ze hun ernstige bezorgdheid uitten over het gebruik van de term.
In zijn reactie op de eerste klachten van de Tibetaanse groepen verdedigde het British Museum het gebruik van de term Xizang door te zeggen dat het ‘de hedendaagse regio weerspiegelt’, aldus een verklaring van de Global Alliance for Tibet and Persecuted Minorities. Tibetaanse activisten verwierpen echter de uitleg van het museum en zeiden dat het voorbijgaat aan de politieke implicaties van het promoten van terminologie die door de Chinese Communistische Partij in stand wordt gehouden en die het Chinese staatsverhaal legitimeert.
Grote verantwoordelijkheid
Tibetaanse activisten zeggen dat het British Museum, dat gefinancierd wordt door het Britse ministerie van Cultuur, Media en Sport en waarvan de permanente collectie van meer dan 8 miljoen voorwerpen tot de grootste in zijn soort behoort, ‘een grote verantwoordelijkheid draagt om de geschiedenis en het erfgoed integer te presenteren’. ‘Dit gaat niet alleen over etiketten; het gaat over de rol van het museum in het vormen van een wereldwijd begrip van een cultuur die actief wordt onderdrukt,’ zei Phuntsok Norbu, voorzitter van de Tibetaanse gemeenschap in Groot-Brittannië.
De groep heeft er ook bij het British Museum op aangedrongen een dialoog aan te gaan met Tibetaanse geleerden en leiders van de gemeenschap om ervoor te zorgen dat de Tibetaanse geschiedenis en cultuur in toekomstige tentoonstellingen accuraat worden weergegeven. Tibetanen in Frankrijk hebben ook geprotesteerd tegen het Parijse Musée Guimet, dat een van de grootste collecties Aziatische kunst buiten Azië heeft, omdat het zou zijn gezwicht voor de Chinese druk door de Tibetaanse afdeling de ‘Himalaya Wereld’ te noemen.
