De Tweede Kamer heeft vannacht op de valreep voor het verkiezingsreces een tweetal moties aangenomen die het verbod op de wegwerpbeker terugdraait dat per 1 januari 2024 in zou gaan.
Marijn Tinga: ‘Als Plastic Soup Surfer geloven wij dat herbruikbaar de norm moet worden om de almaar groeiende afvalberg te verkleinen. Daarom juichten we de Single Use Plastics wetgeving toe die per 1 januari 2024 in zou gaan. Daarin werden wegwerpbekers op kantoor verboden. In Nederland danken we elke ochtend 5 miljoen wegwerpbekers af. Zet deze op een rijtje en je hebt de afstand tussen Brussel en Amsterdam. Elke ochtend weer. Door de wetgeving werden bedrijven verplicht om de stap naar herbruikbare koffiebekers te maken. Dit is bedoeld om hergebruik op de werkplek en in de maatschappij te normaliseren.’
Moties en de praktijk
Kartonnen wegwerpbekers bevatten altijd een laagje plastic. In het laatste debat voor het verkiezingsreces zijn twee moties aangenomen waarin wordt opgeroepen om de definitie van hoogwaardige recycling zo te verruimen dat ook het gebruik van wegwerp kartonnenbekers binnen de wegwerpbeker wetgeving valt – die per 1 januari 2024 in zou gaan. Daarnaast wordt opgeroepen niet te handhaven totdat de wetgeving is verandert. De inspectie had eerder al aangegeven dat handhaving onbegonnen werk was.
Tinga: ‘In de praktijk betekent dit een vrijbrief voor bedrijven om door te gaan met het gebruik van wegwerpbekers na 1 januari.’
Formeel moet staatsecretaris Heijnen het besluit nog nemen om de moties aan te nemen. Het feit dat haar eigen partij CDA vóór de moties heeft gestemd maakt de kans aanzienlijk dat de moties worden overgenomen. Daarna volgt de Eerste Kamer. In de Eerste Kamer wordt ook een meerderheid verwacht als de politieke partijen hun collega’s uit de Tweede Kamer volgen.
Onzekerheid
Tinga: ‘Deze nu ontstane onzekerheid over het doorgaan van de wetgeving maakt dat bedrijven de overstap niet zullen maken per 1 januari. De overgrote meerderheid van de kantoren was nog niet overgestapt naar hergebruik en de oproep ‘niet te handhaven’ gedurende de komende periode maakt dat de wegwerpbeker wetgeving de facto stil ligt. Dit is een diepe domper voor de zo noodzakelijke omslag naar een duurzamere toekomst. Willen we de wereld redden dan zullen we anders met grondstoffen om moeten gaan. We moeten ons gedrag veranderen. We moeten af van wegwerp. De koffiebeker staat daar symbool voor. ‘
Plastic taks
Eerder deze maand werd bekend dat een Kamermeerderheid ook de plastic taks afgeschaft wil zien worden die per 1 juli was ingegaan. Dit was net als de nu in de praktijk afgestelde ‘wegwerpbeker regeling’ onderdeel van de Nederlandse Single Use Plastic wetgeving.
Tinga: ‘Die plastic taks voor TO-GO consumptie per 1 juli is inderdaad niet effectief. Dat hadden we voorspeld. Die regeling heeft aanscherping nodig. We hadden onze hoop gevestigd op 1 januari 2024. Dat schip lijkt nu gestrand met zicht op de haven. We likken onze wonden maar zullen doorstrijden. Hergebruik moet de norm worden.’
