Elk jaar wordt bij honderdduizenden kweekgarnalen een oog afgeknipt of uitgeknepen zodat ze eerder eitjes leggen. ‘Barbaars’, noemt Anne Hilhorst van Wakker Dier deze praktijk.
Garnalen in de supermarkt hebben twee ogen. Het afknippen van ogen gebeurt namelijk alleen bij de moederdieren, terwijl hun nageslacht op een bord eindigt. Achter het oog van een garnaal ligt een klier die hormonen aanmaakt. Die beïnvloeden het moment waarop een garnaal eieren kan leggen. Zonder oog, en dus zonder die hormonen, is de garnaal daar eerder klaar voor. En dat scheelt geld.
Knippen of knijpen
Het oog van een garnaal staat op een steeltje. De garnalenkweker trekt eerst dit steeltje met een haakje opzij. Vervolgens ‘knipt’ hij met een gloeiendheet pincet het steeltje door. Bij een andere methode wordt het oog ingesneden en de inhoud eruit geknepen.
Garnalen voelen pijn. Onderzoek laat zien dat ze terugdeinzen tijdens de behandeling en achteraf van slag zijn. Waar ze normaal rustig op de bodem zitten, zwemmen ze na het knippen gedesoriënteerd rond en botsen ze regelmatig tegen de wand van het bassin.
Kweekindustrie
Garnalenkweek is in opkomst. Wereldwijd komt naar schatting meer dan de helft van de garnalen uit kweektanks en -vijvers. Ook in Nederlandse winkels is veel kweekgarnaal te vinden. En of er op het label nou ‘gamba’ of ‘cocktailgarnaal’ staat, het is meestal witpootgarnaal. Verscheept uit landen als Vietnam, Ecuador, Honduras, Indonesië en Venezuela.
Bij witpootgarnalen is het afknippen van ogen een standaardpraktijk. Het is ook toegestaan onder het viskeurmerk ASC, dat op de meeste kweekgarnalen in de supermarkt staat. Momenteel herziet ASC zijn eisen, waarbij ook het knippen op de agenda staat. Bij biologische garnalen is het verwijderen van ogen niet toegestaan.