Als in de VS iemand een ander om het leven brengt is dat moord. Doet de overheid hetzelfde met de dader dan heet dat doodstraf. In de meeste Amerikaanse staten wordt de doodstraf nog uitgevoerd- door middel van een injectie en soms de kogel. Lukt het doden middels een injectie niet, dan kan de elektrische stoel als levensbeëindigend middel worden ingezet.
Het zijn mensen die het infuus inbrengen of de trekker overhalen en bewust- en legitiem, er volgt geen straf, een rechter heeft als God de dader tot de dood veroordeeld, een ander mens doodmaken. Is het leven van een moordenaar minder waard dan dat van zijn slachtoffer? Al jaren worden er door ter dood veroordeelden rechtszaken gevoerd tegen staten. Ze willen onder meer dat in de laatste minuten van hun leven iemand dicht bij hen is, in deze gevallen geestelijke verzorgers. Die met hen bidt en ze aan mag raken. Heel fysiek aanwezig is in die bange laatste minuten.
Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft onlangs ingestemd met uitstel van de executie van John Ramirez, die in Texas zou worden terechtgesteld. De terdoodveroordeelde man vecht niet het vonnis aan maar wil dat zijn geestelijk verzorger hem fysiek mag aanraken en hoorbaar bidden in de executiekamer terwijl hij ter dood wordt gebracht. Het Hof gaat het verzoek nu ten principiële behandelen.
Het verzoek van Ramirez was het laatste in een reeks verzoeken in de afgelopen twee jaar waarbij geestelijke adviseurs betrokken waren bij executies. Fysieke aanwezigheid van geestelijk verzorgers in de executieruimte tijdens het doodmaken van veroordeelden is tot nu toe afgewezen. Het Hof staat nu op het punt om zich definitief uit te spreken over het recht van gevangenen om tijdens hun laatste momenten geestelijke adviseurs aan hun zijde te hebben in de ruimte waar ze ter dood worden gebracht.
Ramirez, die ter dood werd veroordeeld voor de moord op een winkelbediende in 2004, heeft gevraagd of zijn baptistische pastoor, Dana Moore, zijn handen op zijn lichaam mag leggen en hardop mag bidden als hij wordt geëxecuteerd. De Texaanse staat wees het verzoek af waarop Ramirez in augustus naar de federale rechtbank stapte. Die verwierp vorige week het verzoek om zijn executie uit te stellen en ook het hof van appel wees zijn verzoek af. Waarop Ramirez het Hooggerechtshof om een oordeel vroeg.
De vier eerdere zaken waarover om een uitspraak werd gevraagd draaiden om de vraag of geestelijk adviseurs überhaupt aanwezig mogen zijn in de executiekamer. In februari 2019 stond het Hof de staat Alabama toe om een moslim man te executeren nadat de staat de veroordeelde weigerde om een imam aan zijn zijde te hebben in de executieruimte.
Een maand later verbood het Hof de staat Texas een boeddhistische gevangene te executeren, tenzij hij een boeddhistische geestelijk verzorger aan zijn zijde mocht hebben. Na deze uitspraak van het Hof nam Texas aanvankelijk een nieuw beleid aan dat alle geestelijk adviseurs uitsloot van de executiekamer. Dat leidde ertoe dat een katholieke gevangene naar de federale rechtbank stapte om het nieuwe beleid aan te vechten.
Vorig jaar stelde het Hooggerechtshof die executie uit en droeg het de districtsrechtbank op om te bepalen of het toestaan van een gevangene om zijn geestelijk adviseur te kiezen de veiligheid bij de executie in gevaar zou brengen. De districtsrechtbank kwam tot de conclusie dat dit niet het geval was.
In de zaak Ramirez gaat het om een iets andere kwestie: welke hulp een geestelijk adviseur wel (en niet) kan bieden tijdens een executie. De weigering van de staat om pastoor Moore toe te staan Ramirez aan te raken en hardop te bidden, is volgens Ramirez in strijd met zowel zijn grondwettelijke rechten als de federale wet die religieuze rechten voor gevangenen garandeert. Onder het Texaanse beleid, benadrukte Ramirez, zou de executiekamer ‘een goddeloos vacuüm’ zijn, met Moore ‘niet anders dan een potplant’.
Texas stelde dat Ramirez niet de vereiste procedures had gevolgd die vereist zijn voordat hij zijn rechtszaak begon. Volgens Texas kan Ramirez zijn zaak ook niet winnen omdat hij meer moet doen dan alleen beweren dat Moore’s fysieke aanraking en hoorbare gebeden tijdens zijn executie ‘noodzakelijk zijn voor zijn geloofstraditie’. Ramirez moet ook aantonen, aldus de staat, dat het beleid van Texas een substantiële belemmering vormt voor zijn geloofsuitoefening.
