• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Beeldende kunst » Anneke Roozendaal- kalligrafie is een spiegel van het hart

Anneke Roozendaal- kalligrafie is een spiegel van het hart

7 juli 2021 door de redactie

Anneke Roozendaal portretAnneke Roozendaal is vanaf haar twintigste bezig met kalligrafie en sinds vijftien  jaar met de Japanse en Chinese kalligrafie. De laatste twee jaar werkt zij professioneel als kalligraaf. Anneke is verbonden aan het International Zen Center Noorderpoort, zij voelt zich zen boeddhist, voor haar een  levensweg. ‘De stilte die ik ervaar bij het kalligraferen , doet mij scheppen en creëren.’

Kalligrafie is een spiegel van het hart

Anneke: ‘Kalligrafie belichaamt voor mij een vorm van schoonheid, dat alleen kan ontstaan vanuit verstilling van lichaam en geest, zeer essentieel voor de wijze waarop de inkt,  geconcentreerd en vrij, vloeit op het rijstpapier. Hierdoor ontstaat mijn werk vanuit Chi, trouw blijvend aan een gedegen basis en dagelijkse oefening van de Kanji karakters en de verschillende stijlen die daaruit voortvloeien.

Anneke Roozendaal Harmony
Anneke Roozendaal Harmony

Mijn weg in het kalligraferen begon toen ik twintig jaar was met het beoefenen van diverse westerse stijlen. Ook maakte ik deel uit van een groep die vertaalde filosofische teksten van Plato en Ficino kalligrafeerde. De laatste vijftien jaar kalligrafeer ik in de Japanse en Chinese stijl. De lessen en inspiratie ontving ik van een Japanse lerares en een Chinese meester. Met name mijn interesse voor het zenboeddhisme is altijd van sterke invloed geweest. Het kalligraferen kan alleen maar ontstaan vanuit een staat van ”No Mind.’

Een stille ruimte, ik leg mijn vilt op de grond of tafel, een vel rijstpapier, een wrijfsteen met een staaf zwarte inkt of bij groter werk een fles inkt … ik druppel een paar druppels water in de holte van de wrijfsteen en wrijf met de inktsteen totdat de inkt zwart is … is de inkt zwart, dan ga ik zitten bij het papier, ik kijk eerst in alle rust naar het witte vel voor enkele momenten, neem de penseel , laat deze zweven in de lucht boven het papier … haal diep adem en zet de eerste streep als een dans op het papier. Zo ontstaat mijn werk, na veel voorbereiding van het werk vooraf, veel oefenen, bestuderen en reflecteren.

Schrifttekens kunnen langzaam en precies geschreven worden of spontaan en snel, al naar gelang je stemming en techniek, maar vooral brengt de penseelvoering de ziel van de kalligraaf tot uitdrukking, wat de schrifttekens ook betekenen, de manier waarop ze geschreven zijn, toont het karakter van de kalligraaf.

Anneke Roozendaal KalligraferenKalligrafie kan nooit onoprecht zijn, er zal altijd een licht haperen van de kwast zijn, waarin het ware wezen van de schrijver onthuld wordt. Het gaat om schoonheid en expressiviteit, boven leesbaarheid. De penseelstreek kan dik en breed zijn, of diepzwart en gesloten, of dun en fijn, of licht en doorschijnend, als de kwast bijna droog is.

Ik heb me verdiept in alle stijlen van kalligrafie, volgens een eeuwenoude traditie, oude meesters bestudeerd. Het normaalschrift, Kaishu (Chinees) of Kaisho (Japans), zijn vereenvoudigde schrifttekens, veelal gebruikt in boeken en kranten. Het cursief schrift, Xingshu (Chinees) of Gyosho (Japans) is een sterk individueel bepaald handschrift. De penseelstreken van de afzonderlijke schrifttekens gaan vaak in elkaar over, wat ten koste kan gaan van de leesbaarheid. Het grasschrift, Caoshu (Chinees) of Sohsho (Japans) is een schrift met vereenvoudigde schrifttekens, waarbij de uit vele streken bestaande componenten van de schrifttekens door een krul worden vervangen.

Ondanks de grote ‘vrijheid’ die je hebt als kalligraaf in de schrijftypes is de volgorde van de streken waaruit het karakter bestaat een vaststaande regel.

De karakters bevatten een duizenden jaren oude beschaving, elk kalligrafisch werk heeft een eigen leven, ziel en verstilling … voorkomend in gedichten, geschriften of als toevoeging op een schilderij.

Mijn kalligrafisch werk wordt gemaakt of ontstaat in een enkele seconde, vanuit die basis, die bezieling door de studie van die eeuwenoude kunstvorm, waaraan maandenlange voorbereiding vooraf is gegaan. Het oefenen van de karakters klein en groot … vervolgens de eigen expressiviteit zoeken van binnenuit. Ik denk dan niet, reflecteer niet, er is niets anders dan de kwast, het papier, het moment van zijn en daartussen niets, of eigenlijk alles.

Anneke Roozendaal plakken kaligrafie Buddha Awakened One
Anneke Roozendaal plakken kaligrafie Buddha Awakened One

In Azië wordt al het kalligrafie werk ‘geplakt’. Dit houdt in dat er zelf lijm geprepareerd wordt op een speciale manier, vervolgens wordt het kalligrafiewerk na maanden drogen, bewerkt met de lijm en geplakt met meerdere lagen vellen rijstpapier, en te drogen gehangen op een speciaal gemaakt frame. Een intensief proces en spannend of het werk goed strak trekt. Het plakken is belangrijk om het papier, dat erg dun en kwetsbaar is, te conserveren.

Het is een uitermate zorgvuldig en tijdrovend proces, immers het rijstpapier dat door de lijm nat wordt, is uiterst kwetsbaar. Eigenlijk is het een vak apart en zeker in Azië zijn er mensen die daarvoor zijn opgeleid. Hier probeer ik dit ook grotendeels zelf te doen, al laat ik het soms over aan meer geoefende mensen. Is het kalligrafie werk zo geplakt met meerdere lagen, dan is er de keuze om het werk nog verder te bewerken met zijde voor het maken van een scroll. In dat geval wordt de zijde ook geplakt met rijstpapier, gedroogd op een frame en vervolgens uitgesneden op maat volgens vaststaande verhoudingen. Het hele werk met zijde wordt dan ook weer als geheel geplakt met rijstpapier en dan verwerkt tot scroll. Ook kan ervoor gekozen worden het werk in te lijsten, dan kan volstaan worden met het werk dat een aantal malen geplakt is met rijstpapier.

Anneke Roozendaal stempelEen stempel completeert het werk, je naam, ateliernaam of gedicht gekerfd uit speksteen, om je werk te voltooien of te signeren. In China is geen enkel werk zonder stempel, soms zie je veel stempels op een werk. Dan gebruiken de oude meesters stempels met familienaam, ateliernaam, maar ook kan iemand uit respect of erkenning zijn eigen stempel op jouw werk zetten. De kunst van het stempel maken stamt uit de derde of vierde eeuw. (Chuan – Shu)

De materialen kunnen zijn speksteen, marmer of jade.  De stempel is vaak een kunstvorm en kan een naam bevatten, gedicht of spreuk.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Beeldende kunst, De werkplaats Tags: Anneke Roozendaal, De Werkplaats, Kalligrafie, Noorder Poort, zenboeddhist

Lees ook:

  1. Anneke Roozendaal- kalligrafie is een spiegel van het hart
  2. Huib Suurmond – samenbrengen in plaats van onderscheiden
  3. Moniek Nooren – sculpturen van steen en hout en levensverhalen
  4. Ardan Timmer- Ik wacht tot dingen zich ontvouwen

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

31 jan
Boeddhisme en meditatie
31 jan 23
31 jan
Vipassana meditatie Rotterdam
31 jan 23
Rotterdam
01 feb
Dagstart met meditatie en Kum Nye yoga | Gratis proefles | Online
1 feb 23
01 feb
Online Lezingenserie 'Spirituele wetenschap - De nieuwe wetenschappelijke mentaliteit (1)
1 feb 23
01 feb
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
1 feb 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Erik Hoogcarspel – Een beter boeddhisme met fenomenologie

    gastauteur - 16 januari 2023

    De Boeddha heeft zich ook nooit 100.000 geboortes herinnerd. Als je een goede meditatie hebt dan kan het voorkomen dat er heel veel situaties van vroeger door je hoofd spelen. En dat zijn allemaal geboortes van een ik en de dood van een ik. Je ik is niks anders dan het volledig verwikkeld zijn in jouw situatie. En dat gebeurt ook in je meditatie.

    Periyar E.V. Ramasamy de hemelbestormer

    Kees Moerbeek - 15 januari 2023

    De maatschappelijke initiatieven van de zakenman Periyar maakten hem populair en zijn populariteit nam toe door zijn activiteiten in de lokale politiek. In 1919 sloot hij zich aan bij het Indian National Congress, maar verliet deze partij teleurgesteld in 1925, omdat volgens hem de partij alleen de belangen van de brahmanen diende. In 1925 richtte hij de Self-Respect Movement op en daarna de Vaikom Satyagraha. In datzelfde jaar ging hij zijn eigen politieke weg.

    De twee hersenhelften ondergaan een hiërarchie verwisseling

    Rob van Boven en Luuk Mur - 11 januari 2023

    Een vriendin brak haar voet op vier plaatsen en kwam thuis te zitten. Ze woont alleen en toen ze de thuiszorgmedewerkster vroeg een boterham te smeren voor haar, was het antwoord dat ze dit niet mocht doen volgens haar protocol.

    Paul Boersma – Meditatie en pijn

    Paul Boersma - 10 januari 2023

    We vermijden in het dagelijks leven het lijden door er instinctief omheen te gaan, of anders door het te negeren, er geen aandacht aan te schenken, het te onderdrukken. In het eerste geval gaat het om mogelijke toekomstige pijn, in het tweede om aanwezige pijn, waarbij het makkelijker is psychische dan lichamelijke pijn te negeren, en makkelijker om de pijn van anderen dan de eigen pijn te negeren. Vermijden en negeren: dit is de dierlijke kant van ons mens-zijn.

    Kan je jezelf dom leren?

    Rob van Boven en Luuk Mur - 5 januari 2023

    We hebben twee hersenhelften en deze hebben ieder een eigen manier om de wereld te begrijpen. De rechterhersenhelft (R.H.) beleeft de werkelijkheid rechtstreeks en de linkerhersenhelft (L.H.) maakt zich een voorstelling van de wereld en probeert vanuit die voorstelling de wereld te begrijpen. De wereldbekende psychiater en filosoof Iain McGilchrist* heeft er zijn levenswerk van gemaakt om de (samen)werking van deze twee asymmetrische hersenhemisferen te onderzoeken.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2023 – dag 31 – handenschuddenenzwaaien
    • Protest Tibetaanse studenten tegen Amerikaans bedrijf
    • De oorlog die zo dichtbij woedt
    • Je bent goed zoals je bent…
    • Een ander hoofd…

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens