• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Zen » Wat is er eigenlijk mis met maakbaarheid?

Wat is er eigenlijk mis met maakbaarheid?

11 april 2013 door Dick Verstegen

Wat is er eigenlijk mis met maakbaarheid? Heeft de Boeddha zelf ons niet gemaand de handen uit de mouwen te steken als we ernst willen maken met inzicht en liefde? En zei mijn Japanse zenmeester niet altijd: Zen is eerlijk zijn tegenover jezelf, werken aan jezelf en anderen tot steun  zijn… Je moet dus iets doen met je leven. Zo versta ik de boodschap van de Boeddha. Let wel, dit is geen oproep tot dezelfde reacties als een poosje geleden, op een eerdere tekst van mij.

Is het ook niet mijn eigen ervaring dat de beoefening ten gunste van aanvaarding, openheid en vertrouwen en dus het loslaten van gehechtheden, positieve effecten heeft, zowel voor anderen als voor mezelf? Oorzaak en gevolg, actie en reactie. Er doemen momenten op van één zijn met de wet der oorzakelijkheid, overgave aan geen-zelf, aan het leven zoals het is, aan dat wat het leven tot leven maakt. Prajna paramita. Momenten, uren, dagen soms.

maakbaarheid dick verstegen april 2013Zie je wat hier gebeurt…..? Het maken, de maakbaarheid, schept ruimte voor overgave. Er valt niets te doen. Er hoeft ook niets gedaan te worden. Maar het wonderlijke is: dat is geen passiviteit of lethargie, maar pure actie.  De actie bestaat eruit dat wij steeds weer, zoals Bernie Glassman het zegt: erkennen wat is. Als we dat doen, kan iets anders –noem het wakkere geest of bron van al het zijn- ons roer meer en meer overnemen. Maar het blijft zaak steeds weer te zien wat er gaande is, open te blijven en te vertrouwen.

Eigenlijk, denk ik, dienen actie en maakbaarheid hun heilzame werking te vinden in de bedding van de overgave. En die overgave is op haar beurt weer zeer gediend met onze daadwerkelijke inzet.  Het leven is onze oefening en die oefening is er steeds weer op gericht om door te krijgen dat er niets te oefenen valt. Contradictie? Nee, eerder paradox.

Zen houdt van paradoxen, schijnbare tegenstellingen. Als je niet oefent is, zeg ik, kun je hoogstwaarschijnlijk nooit innerlijk tot de slotsom komen dat er niets te oefenen valt en die uitkomst zozeer erkennen en aanvaarden dat een groot vertrouwen in het leven zoals het is resteert. Hoogstwaarschijnlijk zeg ik, want ik ben er niet zeker van. Als je wel oefent is de mogelijkheid m.i. aanzienlijk royaler om tot dat op niets gebaseerd maar o zo belangrijk vertrouwen te komen.

maakbaarheid 2 dick verstegen april 2013En ook dan blijft de vraag wat je doet met dit inzicht, met dit vertrouwen, met deze onmogelijke liefde voor al wat bestaat. Het Terug naar de Markt is geen fabeltje. Het is het slot van een oeroud stripverhaal:

De deur van zijn huis is gesloten en zelfs de grootste wijze kan hem niet vinden. Van zijn innerlijk leven valt niets te bespeuren, want hij gaat zijn eigen weg zonder de voetstappen van de oude meesters te volgen. Met een kalebas als wijnfles trekt hij naar de markt. Steunend op zijn stok komt hij thuis. Hij drinkt graag een borrel, liefst met een portie bitterballen. We hem ontmoet verandert in een Boeddha (Het temmen van de os – Nico Tydeman).

Waar hij staat zou heel goed, beter misschien, zij kunnen staan.

De borrel mag ook vrijelijk vervangen worden door wijn of bier.

Dick Verstegen

 

 

 

Categorie: Columns, Dick Verstegen, Zen Tags: Boeddhisme, dick verstegen, maakbaarheid, zen

Lees ook:

  1. Wat is er eigenlijk mis met maakbaarheid?
  2. Sesshin – wat is dat?
  3. Drie generaties zenzientekenen
  4. Bloem, onkruid en ruimte

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Dick Verstegen

Columnist Dick Verstegen is zenleraar en oud-hoofdredacteur van de VNU dagbladen. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Paus Leo XIV – ‘help ook elkaar om bruggen te bouwen – met dialoog, met ontmoeting’
    • Aardbeving van magnitude 3,7 schokt Tibet
    • Vrijdag Zindag – Wat Schoof had willen zeggen
    • Je kunt niet gezond zijn op een zieke planeet
    • Het pad uit het woord

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.