• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Teisho » Debat voor overnachting

Debat voor overnachting

27 juli 2016 door Zeshin van der Plas

Af en toe wil ik nog wel eens de commentaren in het BD lezen. Alle commentaar komt voort uit de bespiegeling van de lezer, al te vaak door het denken gekleurd. En deze wil zodoende nogal eens een oog missen, maar niet getreurd ‘eenoog is koning in het land der blinden.’ Hier onder een bekende zen-anekdote die de vinger meedogenloos op deze zere plek legt.

Het was in Japan traditie dat vanuit het boeddhistisch begrip ‘karuna’ (mededogen) elke rondtrekkende pelgrim in een zentempel kan overnachten. Maar het duurde niet lang dat zwervers en daklozen het comfort ontdekten. Ze kochten voor een paar Yen een pelgrimshoedje, rukten een tak uit het bos waar ze een belletje aan bonden en waren van zwerver opeens pelgrim. Het liep de spuigaten uit, ze bleven soms dagen in een tempel hangen en deden zich tegoed aan cuisine van de zenkeuken.

Tijdens een vergadering van het ‘Umeboshi genootschap der vrouwelijke boeddhisten’, stond dit problematisch item op de agenda. Zenmeester Setsu Sama van de Boro o matotta kodomo tempel kwam met een briljant idee. Hij stelde voor dat het voor een pelgrim verplicht was met de priester of monniken een discussie over boeddhisme aan te gaan. Wie wint mag blijven, als hij verliest is hij naar alle waarschijnlijkheid geen boeddhist en moet hij verder trekken.

In een tempel in aan de voet van de ‘Fuji san’ woonden twee monniken, die broers waren. De oudste was geleerde en zat dagelijks met zijn neus in de boeken, maar de jongste was dom en had maar één oog. Bij het vegen van bladeren en mos in de tuin had de stommeling met de steel van de bezem zijn oog uitgestoken. Op een gegeven moment kwam een rondtrekkend pelgrim bij de broers en vroeg om onderdak, terwijl hij hen, zoals het hoorde, uitdaagde tot een debat over de verheven leer. De oudste broer, die de hele dag met zijn neus in de boeken had gezeten was van het vele studeren nogal vermoeid. Hij droeg zijn jongere broer op zijn plaats in te nemen en bedacht een list om de dommigheid van zijn broer te verhullen. ‘Vraag hem om de dialoog zwijgend te houden,’ waarschuwde hij zijn broer.

De jonge monnik en de pelgrim gingen dus bij de schrijn zitten. Na korte tijd stond de pelgrim op, ging naar de oudste van de broers en zei: ‘Uw jonge broer is geweldig. Hij heeft mij verslagen.’ ‘Vertel mij eens hoe het debat is verlopen,’ zei de oudste. ‘Nou,’ legde de reiziger uit, ‘eerst stak ik één vinger op, die Boeddha voorstelde, de Verlichte. Daarop stak hij twee vingers op, die Boeddha en zijn leer voorstelden. Ik stak drie vingers op, die de ‘Sambo’ voorstelt, de Boeddha, dharma en sangha. Toen schudde hij zijn gebalde vuist voor mijn gezicht, waarmee hij wilde zeggen dat ze alle drie uit één besef voortkomen. Zo won hij, en ik heb dus niet het recht hier te blijven.’ En met deze woorden vertrok de pelgrim.  Even later kwam hij zijn broer in de tuin tegen en hij prees hem met zijn overwinning. Mokkend zei zijn broer: ‘niks overwinning, een onbeschofte hork was het.’ ‘Vertel me dan wat er gebeurd is,’ zei de oudste. ‘Nou ik vroeg of het debat zonder woorden kon, zo gauw hij kon stak hij één vinger op, waarmee hij mij beledigde, want hij zinspeelde daarmee op het feit dat ik maar één oog heb. Omdat hij een vreemdeling was dacht ik, ik zal beleefd tegen hem zijn; dus stak ik twee vingers op om hem te feliciteren dat hij twee ogen had. Toen stak die onbeschofte ellendeling drie vingers op, om aan te geven dat wij samen maar drie ogen hadden. Ik werd toen kwaad en wilde hem een stomp geven, maar hij liep weg en toen was het afgelopen!’

Gedeeltelijk geciteerd uit: Paul Reps: “Zen-zin, Zen-Onzin”, Ankh Hermes, 1979, blz. 37.

Categorie: Teisho Tags: debat, eten, nep, pelgrims

Lees ook:

Geen gerelateerde berichten.

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Zeshin van der Plas

Zenleraar, oud-globetrotter, oprichter van Suiren-ji zencentrum. Schrijver van versjes, liefhebber van het leven. www.zencentrum.nl 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 5 juni 2025
    Introductieworkshop ‘Leven vanuit Vrijheid’
  • 6 juni 2025
    Yoga en meditation
  • 6 juni 2025
    Exploring wisdom and emptiness
  • 7 juni 2025
    Workshop Kum Nye | Ons ware zelf belichamen | Live en Online
  • 9 juni 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 10 juni 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 11 juni 2025
    Zen Spirit zenmeditatie Arnhem, 1e helft 2025 8 januari-25 juni
  • 11 juni 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Deconstructie van het godsbeeld van Pseudo-Dionysius

    Hans van Dam - 23 mei 2025

    Over het verschil tussen weten-wat-niet en niet-weten.

    De wolk van niet-weten

    Hans van Dam - 22 mei 2025

    Over beeldloze mystiek en mystiekloze beelden.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2025 – dag 157 – hardloper
    • Gemeente Rotterdam gaat rol haven in genocide en andere mensenrechtenschendingen onderzoeken
    • Een boeddhistische monnik in Palestina
    • Illustrator en animator Raoul Deleo in De Werkplaats
    • Vrijdag Zindag – Pinksteren antropologisch bekeken

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.