Een lezer vroeg zich na het lezen van mijn column over mindfulness af of ik hem zag: een kennelijke inconsequentie. Hij doelde op mijn mening over “niet oordelen”. In eerste instantie heb ik geantwoord dat hij misschien best wel eens gelijk zou kunnen hebben, maar daarna heb ik mijn stukjes nog eens teruggelezen. En nu denk ik: hoe moeilijk is het om vóórgaande stukken ook te lezen, te onthouden en met elkaar te integreren. Daarin staat klip en klaar: “het hebben van een eigen mening is prima, zolang je zelf maar weet hoe die tot stand is gekomen en waarop die is gebaseerd. En ook (essentieel) zolang je maar bereid bent een en ander te herzien wanneer er nieuwe feiten boven tafel komen.” Lijkt me helder.
Ik heb dus een duidelijke mening over allerlei cursussen en trainingen ‘mindfulness’ die het publiek tegen (on)redelijke prijzen krijgt aangeboden. Er is behoefte aan, en dus is er ook geld aan te verdienen. Zo werkt het. Aan zaken waar niemand behoefte aan heeft, valt niks te verdienen en alles waar vraag naar is, komt vroeg of laat in de aanbieding. Vraagt, en u zal geboden worden. Daar heb je de markt voor.
Leer mij mijn medemensen kennen: de meesten staan wantrouwend tegenover alles wat ze gratis en voor niets aangereikt krijgen. Ze zijn opgegroeid en volwassen geworden met het idee ‘voor wat hoort wat’. Alleen de zon komt voor niets op, voor de rest moet je dokken!
En hoe meer je moet betalen, hoe waardevoller, belangrijker, zinvoller en noem-het-maar-opper het is. Lang geleden gaf ik eens een voordracht waar mensen gratis en voor niets naar toe mochten om te luisteren. Er kwam niemand. Nog geen hond! Later gaf ik dezelfde voordracht, maar ditmaal voor een (in mijn ogen) exorbitant hoog entreegeld. De zaal zat vol. Zo werkt het. Een gratis voordracht kan blijkbaar niks voorstellen, maar een “dure” voordracht moet wel goed zijn. Ja ja. Niemand kon de ene voordracht met de andere vergelijken, want bij de gratis voordracht … zei ik al. Maar geloof me, de tweede keer vertelde ik precies wat ik de eerste keer had willen vertellen.
Zo is het ook met mindfulness. Als je dat ‘leert’ door een dure cursus te volgen, of van iemand die daar een flink honorarium voor ontvangt, moet het wel goed zijn. Maar kan het gratis en voor niks, zonder dat je er eigenlijk iets bijzonders voor hoeft te doen… dat kán gewoon NIET!. Het idee dat je om te ontspannen slechts hoeft op te houden je in te spannen. Dát klinkt goedkoop en kán dus niks zijn. Of dat je om niet te oordelen slechts hoeft op te houden overal over te oordelen … zo goedkoop! Kán gewoon niet deugen.
Ondertussen maken veel mensen nog een paar vergissingen. Bijvoorbeeld: ophouden met je in te spannen betekent niet dat je je nooit meer mag inspannen of dat je als slappe vaatdoek voor altijd in een luie stoel moet blijven hangen. Onzin! Als je dat denkt, vergis je je deerlijk. En ophouden met oordelen betekent niet dat je nergens meer over mag oordelen. Onzin! Ik span me nu in om een stukkie te schrijven en ik oordeel me dagelijks een slag in de rondte … als dat naar mijn eigen persoonlijke mening zinvol is. Maar, nu komt het: als ik klaar ben met dit stukkie, houd ik er 100% mee op. En wat deze of gene er verder van vindt, zal me worst zijn. (Hoewel ik zelden worst eet, want ik vind het niet echt aantrekkelijk voedsel).
Voor niets gaat niet alleen de zon op. De lucht die ik inadem: gratis. De aarde die mij draagt: gratis. De vogels die voor mij zingen: ze vragen er niets voor. De regen die naar beneden klettert: kost niets. Alleen dat wat mensen leveren: kleding, etenswaren, huisvesting … dat is niet gratis. Mindful leven kost ook niets, maar als je van andere mensen wilt leren hoe je dat doet… dan moet je betalen! Hoewel…. Soms zijn er lieden die het je gratis en voor niets willen leren, maar of je die kunt vertrouwen? Voor wat, hoort wat… of niet soms?
