“Een dag lang de vier lettergrepen ‘A’, ‘Mi’, ‘To’, ‘Fo’ zingen. Zingen met je mond, je voeten, met heel je lichaam. Zo zingen, dat iedere cel van je lichaam meezingt.”
Met deze woorden leidde de boeddhistische voorganger Guo Xing een eendaagse retraite in een Canadees zencentrum in. “We oefenen nu niet voor onze wedergeboorte in het Reine Land, maar om onze intrinsieke aard te verwerkelijken,” zei hij.
“Ch’an, de Chinese zenschool, leert ons dat zen zich uit in alledaagse bezigheden. Hardop of in stilte ‘A’, ‘Mi’, ‘To’, ‘Fo’ reciteren, alleen dat en niet meer dan dat, ieder moment van de dag, is een effectieve methode om ons dwalende gedachteleven en onze emoties onder controle te brengen,” aldus de voorganger.
Maria
“Met iedere lichaamscel vol aandacht ‘A’, ‘Mi’, ‘To’, ‘Fo’ zingen brengt volmaakte wijsheid en mededogen binnen het bereik van onze ervaring en stelt ons in staat onze eeuwige ware natuur verder verwerkelijken,” zo vervolgde hij. Om hieraan toe te voegen: “Als je katholiek bent en ieder moment van de dag ‘Maria’ reciteert, dan krijg je dezelfde uitwerking.”
Dit alles kun je lezen in een verslag van de retraite in het Dharma Drum Mountain Center in Vancouver in augustus 2013. Het centrum staat in de traditie van de Chinees-Taiwanese zenmeester Sheng-yen (1930-2009), uit wiens autobiografie ik onlangs op deze plaats enkele passages vertaalde.
Complementair
Amitofo (Chinees) is gelijk aan Amida (Japans), de naam voor de Boeddha die centraal staat in het Reine Land boeddhisme, dat in het Westen weinig bekendheid geniet. In verschillende Oost Aziatische landen zijn Zen en Reine Land boeddhisme van oudsher echter nauw vervlochten en complementair.
Desondanks is er soms een verschil in accent. Met wedergeboorte wordt in het Reine Land boeddhisme bedoeld wedergeboorte na de dood, in een staat van waaruit je in een volgend leven als bodhisattva kunt terugkeren. Zen ‘leent’ als het ware deze beeldtaal, maar ziet in de wedergeboorte een wedergeboorte in dit leven, een ontwaken in het hier en nu in de dimensie van je oorspronkelijk gelaat. Je kunt dit verschil ook beluisteren in de inleidende woorden van Guo Xing.
Buiten adem
We vervolgen de dag in Vancouver. Op het ritme van boeddhistische muziekinstrumenten wordt de dag geopend en op het ritme van de instrumenten wordt de loopmeditatie beoefend. “We waren nog bezig onze voetstappen links, rechts, links, rechts te synchroon te laten lopen met het ‘A’, ‘Mi’, ‘To’, ‘Fo’, toen het tempo zich al begon te versnellen,” zegt het verslag. “Maar het lichaam paste zich spontaan aan, ook toen het op een rennen werd gezet. En de recitatie hielp om net niet buiten adem te raken.”
Samen de naam zingen. En in jezelf de naam opzeggen tijdens de periodes van zitmeditatie. De zon scheen nog toen de retraite om vijf uur ‘s middags eindigde, aldus het verslag. “Maar het ‘A’, ‘Mi’, ‘To’, ‘Fo’ bleef zich bij de deelnemers ook daarna nog voortzingen, als vanzelf, in iedere cel van hun lichaam.” Zo herkenbaar.
