Als ik de dalai lama was zou ik met onmiddellijke ingang zijn Nobelprijs voor de Vrede naar Oslo terugsturen nu de van oorlogsmisdaden verdachte Israelische president Netanyahu, tegen wie een internationaal arrestatiebevel loopt, de door een Amerikaanse rechter veroordeelde Amerikaanse president Donald Trump – hij liegt al als hij zijn mond opendoet, zegt zijn eigen zus, heeft voorgedragen voor de Nobelprijs voor de Vrede. Zelfs al gaat het maar om een voordracht, ik zou me in zo’n gezelschap niet thuisvoelen.
De dalai lama zal dat nooit doen, durf ik te beweren. Hij zou daarmee Trump tegen zich doen keren. En dat pakt slecht uit voor de Tibetanen -dus ook voor de dalai lama- die al decennialang in Tibet onderdrukt worden door China. Immers, volksvertegenwoordigers, democraten en republikeinen in Amerika steunen, na een jarenlang intensieve lobby van onder meer leden van de Tibetaanse regering in ballingschap, de Tibetaanse vrijheidsstrijd- de dalai lama noemt dat de middenweg, hebben wetgeving gemaakt en amendementen ingediend en China gewaarschuwd de dalai lama met rust te laten.
En nu de feiten: Trump leverde zware bommen aan Israël om de Gazastrook en de mensen daarin te vernietigen. Dat gebeurde op gezag van Netanyahu. De Amerikaan ziet een soort Riviera voor zich, zonnige stranden, zonder Gazanen. Trump gaf opdracht om Iran met de meest zware bommen op de wereld aan te vallen, een oorlogsmisdaad volgens experts omdat Iran niet in oorlog was met de VS of dat land dreigde aan te vallen. Trump deed dat om zijn vriend Netanyahu te steunen die eerder Iran aanviel. Trump noemt Poetin zijn vriend, al heeft hij nu wel kritiek op hem vanwege de plannen om Oekraïne te blijven aanvallen.
Maar laten we bij Gaza en Tibet blijven. In Tibet zijn vele honderdduizenden mensen vermoord door de Chinese bezetter. Duizenden tempels vernield, monniken omgebracht. Afschuwelijk. Als je de beelden van Gaza bekijkt zie je een totaal vernietigd land -door de bommen en tanks van Netanyahu. Meer dan honderdduizend burgers zijn vermoord. Weerzinwekkend.
Het gaat niet om aantallen, die zijn altijd suggestief. Wat is het verschil tussen het leed van Tibetanen en Gazanen? Waarom maakt de dalai lama daarin het verschil? Elk mensenleven telt toch? Of toch niet voor de dalai lama die compassie predikt die toch anoniem moet zijn. Waarom roept hij Trump niet tot de orde waar het gaat om bommen voor Israël die in Gaza mensenlevens vernietigen? Is compassie een handelswaar, op een weegschaaltje gewogen, waarbij de ene klant niets krijgt en de ander met rust wordt gelaten. Als er persoonlijke belangen mee gaan spelen. Zo lijkt het.
In deze krant staat een artikel van leraren in de theravadatraditie die het geweld in Gaza veroordelen. En ze roepen ook op tot geweldloos verzet.
Daar mag de dalai lama wel een voorbeeld aan nemen. En stuur die vredesprijs terug, die is besmet.
Moge iedereen gelukkig zijn, met name jij.
Vrede en alle goed, zeggen de Franciscanen.
Moedig voorwaarts!
BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen is waargenomen, het abonnement op te zeggen. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren maar niet weten waartegen. Het boeddhisme de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. En zo gaat het maar door.