In het tuincentrum zie ik boeddha´s van beton. Dat kan Jezus niet van zichzelf zeggen. Die moet het doen met een in Nederland marginaal geworden ereplekje aan een Romeins martelinstrument: het kruis.
Zijn populariteit is tanende, ten onzent. In kerken die rap transformeren in fitnesscentra en shopping malls. De Amerika´s of bijvoorbeeld Zuid-Korea zijn de Verlosser en diens apostelen nog lang niet zat.
In mijn studententijd realiseerde ik me dat Siddharta Boeddha een toffe peer werd gevonden, ook onder weldenkenden, voorheen katholiek of gereformeerd. Dat mag. Ze ruilden het Mariabeeld in voor een boeddhavariant. Het mediteren begon. De wierook walmde. Maar dat deed ze in de kerk ook al.
Het verschil tussen afgoderij en institutioneel goedgekeurde religies zie ik niet zo. De meeste aardbewoners geloven in een godheid. Politieke gezagsdragers vinden dat meestal in orde. De godsdienstvrijheid is niet voor niets grondwettelijk geregeld. De sjamaan houdt ons dom, Rutte regelt de welvaart. Het omgekeerde komt ook voor, meestal beleven mensen denk ik spirituele of atheïstische grijstinten die de massamedia niet halen.
De kiezer twijfelt. Liever een beeld of een totem dan de vrijblijvende beloftes van de gekozen keizer en diens democratische admiraals, zo lijken veel gelovers te redeneren.
Deze mensen vertrouwen de tempel eerder dan het parlement. De redenen kunnen valide zijn. Maar ook de Dalai Lama stelt teleur. Op televisieopnamen is duidelijk te zien dat hij een kind misbruikte. Wat nu, zoekers en aanbidders die hem een Hollywoodstatus bezorgden?
Ondertussen wordt de veronderstelde spirituele crisis van de mens mogelijk overdreven. Mensen maken een knikje naar hun icoon. Ze bezoeken de waarzegger. Of ze doen hun yoga voor een boeddhavariant of desnoods partij kiezend voor een hardrechtse politicus. De echte wijze glimlacht en weet beter. Ik kijk de andere kant op.
Wettelijk gesanctioneerd het hogere aanroepen kan voorkomen dat andersdenkenden met knuppels de schedel wordt ingeslagen, of dat het concurrerende godshuis in de hens gaat. Maar de vrijheid van meningsuiting kan ook verwarren.
Daarom denk ik dat veel mensen prima gedijen in sektes. Zelf nadenken hoeft niet meer. Catering gegarandeerd. De Grote Leider weet het beter, en heeft altijd het beste voor met zijn discipelen. In ruil voor blinde gehoorzaamheid. Ook onderwerping tot in de slaapkamer komt voor.
De meeste gevestigde religies hebben het niet zo op afgoderij. Misschien zit daar iets in. Spiritueel ontspoorden kunnen flink huishouden. Charlie Manson was een exces, de zingevingscoach werd gangbaar. Het wachten is op de volgende hype die het zielengat opvult. In ruil voor geldelijke donaties, vaak.
Persoonlijk ben ik dol op mooie boeddhabeelden, Maria´s en iconen. Misschien vertolken ze mijn hoogstpersoonlijke hang naar mystiek. Die laat zich niet zo eenvoudig vangen in dogma´s. Het transcendente zuigt. We willen allemaal wel de stoffering van het zwarte gat voelen, of oplossen in een pulserende sterrennevel.
Dan ben je verlicht, heet het. Of je krijgt antipsychotica van de dokter. Meestal veroudert de mens om kort voor de dood in te zien dat hij zich vergiste.
