Mijn boeddhistische leraar begon een beetje te lachen toen ik vertelde dat ik het besluit had genomen om na jaren studie en betrokkenheid de sangha te verlaten. Ik had het gevoel dat mijn eigen in die gompa gebouwd huisje wel klaar was en ik zelf voor de inrichting kon zorgen. ‘Ga maar lekker buiten spelen, Joop, ik zie je wel weer verschijnen.’ Ik ben er nooit meer teruggekeerd. Het was ook de enige keer in mijn boeddhistisch bestaan dat ik een leraar had.
Een paar jaar geleden ruimde ik enkele planken met boeddhistische boeken leeg en gaf ze weg. Tientallen boeddhabeelden, afbeeldingen, kleedjes, thangka’s, gebedssnoeren en ander Tibetaans boeddhistisch spul volgden. Het huis, de geest en mijn hart werden een stuk lichter. Ook het afstoffen een stuk gemakkelijker.
Sindsdien voel ik mij een boeddhistische ZZP’er. De overleden boeddhistische wetenschapper Rob Janssen noemde die ‘de beste’ tijdens een openbare bijeenkomst ergens in Nederland. Dat vond ik wel leuk al was ik helemaal niet op erkenning uit van wat dan ook.
Aan het afscheid van die sangha, al weer lang geleden, ging een proces van weten en niet-weten vooraf. Het was sappelen en pezen. Zware kost die ik tot de mijne maakte. Sommige zaken begreep ik niet, nu nog niet, en liet ik voor wat het waard was. Je hoeft niet alles te begrijpen. Tijdens de studie met andere boeddhistische studenten begon ik op een gegeven moment steeds vaker te denken tijdens de uitleg van de leraar over de dhamma: tja, dat is zo logisch, dat had ik ook zelf kunnen bedenken. Daar heb ik geen leraar voor nodig. Meestal ging het dan om het uitdiepen van de basis van de dhamma, logische kwesties volgens mij.
Ik maakte de vergelijking met het nemen van autorijlessen, op een gegeven moment heb je geen rijinstructeur meer nodig om de weg op te gaan en doe je in de praktijk de nodige ervaring op om de auto in de stroom te houden en geen mensen of andere levende wezens te beschadigen. Een kwestie van goed je handen aan het stuur houden en opletten en participeren- met de kennis die je opdeed tijdens de les.
Ik heb nog steeds een goed contact met mijn boeddhistische leraar sinds ik buiten ben gaan spelen. Mijn boeddhistisch huisje is gemaakt van duurzame dharma materialen en het leven is mijn leraar. Al doende leer en handel ik.
Moedig voorwaarts!
BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen is waargenomen, het abonnement op te zeggen. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren maar niet weten waartegen. Het boeddhisme de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. En zo gaat het maar door.
