Op iedere reis die mijn jongste zoon maakt, leert hij wel een nieuw gerecht maken van de scheepskok waarmee hij op dat moment vaart. Was het de vorige keer een prima sambal badjak, nu was het…
“Wat denk je dat dit kost?”, vroeg hij, terwijl hij een zakje omhoog hield waarvan ik de inhoud niet kon zien.
“Wat heb je daar?” wilde ik weten.
“Kippenhartjes,” antwoordde hij, en hij stortte de inhoud van het zakje in de hete koekenpan. Ik telde er minstens vijftig.
“Twee euro. Da’s geen geld,” vervolgde hij, terwijl hij er paprika, uien en kruiden bij deed.
“Dat is nog geen vier cent per hartje,” merkte ik op.
“Zit je daarmee?” Nog voor ik dat kon bevestigen, keek hij mij meewarig aan en zei: “Je denkt teveel. Het is prima vlees, waar anders hondenbrokjes van worden gemaakt, of kattenvoer of weet ik veel wat.”
Toen hij klaar was, prikte hij een paar hartjes aan een satéprikker, die hij mij aanreikte. Ik blies erop, om mijn mond niet te verbranden, en proefde…
Ze smaakten verrukkelijk!
Ik ga me nu niet verontschuldigen. Natuurlijk, ik had kunnen weigeren de hartjes te proeven. Wat zou ik daarmee bereikt hebben? Dat mijn zoon voortaan géén kippenhartjes meer zou kopen? Dat hij er over zou gaan nadenken? Dat de kippen weer levend zouden worden? Dat ik mijn geweten zuiver zou houden? Dat er geen slecht karma…
Houd toch op! Ik ben de eindeloze discussies over dergelijke thema’s moe. Geloof me, ik zal er geen traan om laten wanneer ik vanaf dit moment géén enkel hapje vlees meer zou krijgen, maar zelfs door allemaal vegetariër te worden, zullen wij de wereld niet kunnen redden; net zo min als dat we de wereld kunnen redden door nooit meer een slok koffie te nemen, geen chocolade paaseitjes meer in onze mond te stoppen of geen pannenkoeken met appelmoes meer te nuttigen. Allemaal onvergelijkbare zaken? Misschien. Misschien niet.
De vraag waar het volgens mij om draait is: wanneer ben je tevreden? Is dat wanneer alles gaat zoals jij dat wilt? Of wanneer jij krijgt waar jij meent recht op te hebben? Of kun je tevreden zijn wanneer er aan een aantal basisbehoefte is voldaan, waardoor alles wat je méér krijgt simpelweg extra is; iets om oprecht dankbaar voor te zijn?
Mijn basisbehoeften zijn niet anders dan die van iedere andere wereldburger: schone lucht om te ademen; voldoende veilig drinkwater; voldoende voedsel van goede kwaliteit om gezond van te leven; veiligheid voor lijf en leden; en ga zo maar door. In Nederland is dat niet of nauwelijks een probleem.
Het eten van een paar kippenhartjes is géén probleem, maar de bio-industrie is dat wél: door de manier waarop wij met dieren (waaronder kippen) omgaan. Het probleem van de bio-industrie los ik niet op door het gerecht van mijn zoon af te wijzen. Ik help het wellicht wél oplossen door er bij hem op aan te dringen de hartjes voortaan elders te kopen… bij een bioboer! (Waar ze uiteindelijk ook vandaan bleken te komen – zucht van verlichting).
En wat voor kippenhartjes geldt, geldt ook voor koffie, chocolade paaseitjes, pannenkoekenmix en appelmoes. Koop alleen voedsel waarvan je zeker weet (voor zover dat mogelijk is) dat het in alle opzichten verantwoord is verbouwd en verhandeld. Maar de praktijk is weerbarstig. Het valt absoluut niet mee om consequent uitsluitend groene, eco- en biologische dan wel fair trade producten te kopen. Maar wat wel kan is: ophouden méér te kopen dan je eigenlijk nodig hebt, zodat je nauwelijks nog afval hebt. Dus ook géén volstrekt overbodige plastic zakjes of tassen meer aannemen! Leer jezelf tevreden zijn met wat je nodig hebt om aan je basisbehoeften te voldoen. Wees dankbaar voor wat je méér krijgt, maar hunker er niet naar.
Ik noem geen namen, maar ik ondersteun van harte de uitspraak: “Er is op deze wereld genoeg voor ieders behoefte; maar niet genoeg voor ieders hebzucht.” En hebzucht is ook: méér eten, méér snoepen, meer… meer…
Meer dan wat je nodig hebt om gewoon gezond te leven.
Tevredenheid kan de wereld redden.
Denk ik zo.
Petra Hubbeling zegt
“Mijn basisbehoeften zijn niet anders dan die van iedere andere wereldburger: schone lucht om te ademen; voldoende veilig drinkwater; voldoende voedsel van goede kwaliteit om gezond van te leven; veiligheid voor lijf en leden; en ga zo maar door. In Nederland is dat niet of nauwelijks een probleem.”
Lees dit stukje eens:
http://dier-en-natuur.infonu.nl/milieu/106806-gevolgen-van-vlees-op-het-milieu.html
Wellicht een reden om vlees en producten afkomstig van dieren wel te laten staan? Om aan je eigen basisbehoeften te blijven voldoen, maar ook om toekomstige generaties van deze basisbehoeften te laten genieten?
dharmapelgrim zegt
(Alle) Toekomstige generaties (overal ter wereld) kunnen mijns inziens alleen van alle basisbehoeften gaan / blijven genieten, wanneer wij ons drastisch gaan en blijven beperken tot wat we echt nodig hebben om gezond (en dat is m.i. tegelijkertijd ook goed!)te leven. Dát is de kern van wat ik probeer te zeggen. Dat gaat veel verder dan de vraag beantwoorden of we wel of geen vlees eten of dierlijke producten gebruiken. Zolang haantjes géén eieren leggen en wij de eieren niet al voor ze gelegd worden kunnen selecteren op of er wel of geen haantje uit gaat komen, blijf je zitten met een probleem dat je alleen op kunt lossen door óók de eierproductie drastisch terug te schroeven. Enzovoorts enzovoorts. Het afslaan van een satéprikker met daarop een kippenhartje, lost niets op. De bio-industrie afschaffen is beter. Stap voor stap terug naar tevredenheid raakt bovendien veel meer aspecten van het leven dan alleen wel/geen dierlijke producten kopen/gebruiken/aannemen (wanneer liefdevol aangeboden op een satéprikker). Tevredenheid omvat volgens mij ook: aanvaarden dat de ander (inclusief eigen kinderen) anders in het leven staan dan jij zelf. Het omgekeerde, dat ik mijn zoon een kippenhartje zal aanbieden, zul je niet meemaken. Hij proeft mijn groenteballetjes wel en denkt ondertussen óók na over verantwoorde vleesconsumptie.
Petra Hubbeling zegt
Ik snap helemaal wat je bedoelt, maar verbeter de wereld begin….. met het weigeren van de satéprikker. We moeten ergens beginnen, en je kan ook heel liefdevol weigeren. Je maakt daarmee tenminste duidelijk dat je ergens voor staat.
Maar ik snap je dilemma best, daar gaat het niet om, maar als we de wereld echt willen laten veranderen moeten we wat vaker liefdevol nee zeggen, is mijn opinie.
Paula zegt
Ik sluit me bij Petra aan. Het begint bij het weigeren mee te doen aan de bio-industrie en dat betekent geen vlees eten. Want het weigeren van eten van vlees heeft alles te maken met het probleem van de bio-industrie. De bio industrie leeft bij de gratie van onze vleesconsumptie. En al los je het bio-industrie probleem er niet mee op; je doet er niet meer aan mee en is stap 1. Ja, een druppel op de gloeiende plaat maar je moet ergens beginnen. Je begin bij vegetarisch of veganistich eten, en bijvoorbeeld bij een andere bank want er zijn banken in NL die geld beleggen in het bouwen van giga-stallen in Azie. Daar wil je ook niet aan meedoen, dus haal je je geld weg bij die bank. Helpt het direct en volledig? Nee, maar je moet het zeker doen, want anders verandert er helemaal niets en schuiven we gigantische problemen door naar onze kinderen. Wij betalen dan voor een kippenhartje 4 cent; zij gaan enorm betalen voor verontreiniging, onderzoek naar nieuwe antibiotica, bestrijding van dieren en mensen ziekten en climate change.
Ik vraag me af of tevredenheid de wereld kan redden. Volgens mij moeten we verder kijken dan ons leven en onze tevredenheid. Wanneer ben je überhaupt tevreden? Het zou mij niets verbazen wanneer we behoorlijke offers moeten brengen voor het welzijn van de volgende generaties en om massale dierenleed te stoppen.
dharmapelgrim zegt
Was alles maar zo eenvoudig als “weigeren mee te doen aan de bio-industrie = geen vlees eten” vice versa. Eet dan ook geen eieren. Drink geen melk. Gebruik geen lederen spullen (schoenen, riemen, tassen etc). Wanneer je alle producten waarin iets dierlijks is verwerkt (inclusief vissen / insecten) uit de schappen wegneemt, zal er zeer weinig overblijven. Lossen we daarmee de problemen op? Ik twijfel daar sterk aan. Ik ben géén vegetariër maar wel bewust vleesbeperker. Maar ook terughoudend als het gaat om gebruik van soja (omdat voor sojateelt ook veel natuur moet wijken); en ik huiver van gen-tech, gruw van gebruik van pesticiden… en van het misbruiken van mensen uit arme landen om voor ons goedkope spullen te produceren onder mensonwaardige omstandigheden. Kortom: naar mijn besef leven we in een wereld waarin alles met alles zo is verknoopt dat er geen simpele, eenduidige oplossingen zijn. Vandaar mijn “satéprikker” met kippenhartje. Het prikt… recht in ons eigen hart. Paula en Petra hebben gelijk. Je moet ergens beginnen. 100% mee eens. De een begint hier, de ander daar. Ik hoop eenieder tzt in het Zuiver Land te mogen ontmoeten. Namu Amida Butsu.
Petra Hubbeling zegt
Het valt mee hoor Dharmapelgrim. Ik eet veganistisch en er is heel veel gezonde keuze. Dus wees niet bang dat je alleen aan de bonen zit als je besluit om vlees en aanverwante producten te laat staan. En soja wordt helemaal niet zoveel gegeten door vegetariërs en veganisten. De soja wordt voornamelijk gebruikt voor veevoer.
Hier een mooi stukje over de oorzaken van de droogte in Californië. Het stoppen met vleeseten is wel een van de makkelijkste oplossingen lijkt mij, die ook nog het meeste effect heeft. http://www.onegreenplanet.org/news/californias-drought-whos-really-using-all-the-water/
Paula zegt
Geen vlees eten en je haren wassen met keratine shampoo (vermalen hoeven) is inderdaad half werk. Maar we hebben consensus dat we ergens moeten beginnen. Toen ik las dat de ABN investeert in giga-stallen in Azie wist ik dat ik mijzelf geen veganist kon noemen voordat de ABN geen cent meer van mij kan investeren.
En dan zijn er nog op dieren geteste medicijnen, leer, en wormen voeren aan vogels. Goed leven is een continue inspanning en vraagt steeds weer op basis van nieuwe informatie het herzien van keuzes. Maar we moeten wel want we willen dat onze kinderen en kleinkinderen niet vreselijk boos op ons worden.
Ik geloof niet dat we het hier met elkaar oneens zijn, integendeel. We doen onze best en we spannen ons in om de vervuilende sporen die ons kortdurende leven achterlaat te beperken.
nic schrijver zegt
Niets doen omdat je niet alles kunt doen is zeker funest.
Het gaat stapje voor stapje. Doe zoveel als mogelijk en begin ergens want alle beetjes helpen.