• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Vrijdag Zindag – ‘OK’ of ‘Hmm?’

Vrijdag Zindag – ‘OK’ of ‘Hmm?’

3 oktober 2025 door André Droogers Reageer

Wat kunnen mensen toch veel bij elkaar bedenken. Soms reageer je: ‘OK’. En soms frons je: ‘Hmm?’. Zo gaat dat sinds Homo Sapiens uit de evolutie tevoorschijn kwam. De laatste tijd denk ik vaker ‘Hmm?’ dan ‘OK’. En dat terwijl anderen juist ‘OK’ zeggen.

Hoe is dat zo gekomen?

De wereld maakt de laatste paar eeuwen een ingrijpende schaalvergroting door. Er werd al wel gereisd, maar de koloniale machten ontdekten dat je exploiterend kunt reizen. Een wereld met oneindig veel plekken bouwden ze om tot één enkele plek. Dat geldt voor de economie en de politiek, maar vaak ook voor religies. Europa, de Verenigde Staten, Rusland en China zetten dat proces voort, met tegengestelde belangen.

Naast de vele lokale culturen lijkt er één mondiale cultuur te komen. Maar wat dan de gedeelde identiteit is, wordt niet duidelijk. Visies botsen en vaak is er helemaal geen visie. Gevolg: de schaalvergroting schept onduidelijkheid en onzekerheid. Zowel ‘OK’ als ‘Hmm?’ is mogelijk.

Om de gedachten te bepalen, hierbij wat eigen Hmm?-voorbeelden. Voor anderen kunnen die een OK-ervaring betekenen.

  • Oorlogvoering schaalde op naar wereldoorlogen en steeds nieuwere wapens, afgewisseld met het vergeefse streven naar ‘nooit meer oorlog!’.
  • De Verenigde Naties zijn in de praktijk vaak Verdeelde Naties.
  • De klimaatcrisis is onmiskenbaar, maar wordt breed ontkend.
  • Autocraten zeggen namens het volk te spreken, maar heffen de democratie op.
  • Tech-giganten beweren voor verbinding te zorgen, maar faciliteren polarisatie
  • NL is ontzuild, maar heeft na ruim een halve eeuw nog steeds geen moreel alternatief.
  • Terwijl asielmigratie aantoonbaar een beperkt en oplosbaar probleem is, blazen populisten het op tot een nationale ramp.
  • Politiek nationalisme blijkt economisch globalisme niet uit te sluiten.

 

Cultuur is het vermogen je in een samenleving te bewegen. Dat lukte aardig zolang samenlevingen naast elkaar bestonden en de nabijheid van buren normaal was. Maar een wereldcultuur vergt het vermogen je universeel te bewegen. Hoe doe je dat met 8 miljard mensen?

Lokale culturen blijken tamelijk taai te zijn, ondanks de schaalvergroting. Zowel landen die de verandering ondergaan als landen, zoals het onze, die de verandering teweeg hebben gebracht, laten dat zien. Elke cultuur past zich onvermijdelijk aan, maar cultuurverschillen blijven in stand. Men spreekt de wereldcultuur met een lokaal accent. De bestaande identiteit bepaalt hoe men meedoet. Bij alle aanpassing blijft er een constante spanning tussen eigen en vreemd.

Een doeltreffende manier om effectief om te gaan met die nieuwe wereld is nog altijd in wording. De wereldcultuur is nu in belangrijke mate een door reclame bevorderde materiële cultuur. Het kapitalistische systeem bedient consumenten. De vermaakindustrie overstroomt een wereldmarkt met muziek, films, TV-series, social media en toerisme. Bepalen die hoe je je in de uitdijende wereldcultuur gedraagt?

In die omstandigheden kan zo’n lijstje als hierboven opgesteld worden. Breed bestaat de verleiding om te reageren met ‘OK, zo gaan die dingen nu eenmaal’. Of met een populistisch ‘Hmm?’ dat de angst exploiteert, zonder met een oplossing te komen.

Ondertussen is de normloosheid, bij gebrek aan een visie, sluipend normaal aan het worden. Voorlopig heb ik daarom ruim aanleiding om te hummen.

Categorie: Andre Droogers, Columns, Geluk Tags: cultuur, hmmm of okay, homo sapiens, ontzuiling, oorlog, VN, Vrijdag Zindag

Lees ook:

  1. Vrijdag Zindag – gruwelijk spel
  2. TBG – ‘China moet grieven van Tibetanen aanpakken’
  3. Gedachten over een haiku, nr. 35 Chiyo-ni, Issa, Orwell
  4. Vrijdag Zindag – Veelbelovende weiniggevende mens

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Geef een reactie Reactie annuleren

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.

Primaire Sidebar

Door:

André Droogers

André Droogers is emeritus hoogleraar culturele antropologie, in het bijzonder religieuze en symbolische antropologie, aan de Vrije Universiteit, Amsterdam. andredroogers.nl 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 september 2025
    Van Zelfcompassie naar Compassie
  • 11 september 2025
    De Geest in Ontspanning en Rust
  • 16 september 2025
    Introductiecursus zenmeditatie
  • 2 oktober 2025
    Klaar voor de winter?
  • 4 oktober 2025
    Dungse Jampal Norbu: Mind training voor onzekere tijden
  • 4 oktober 2025
    Vipassana voor beginners
  • 4 oktober 2025
    Rigpa Zaterdag
  • 7 oktober 2025
    Volle Maan mantra chant
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Van wie is jouw lijf? De mythe van het eigen lichaam

    Hans van Dam - 24 september 2025

    Hoe je van je lichaam afkomt zonder het te doden; incarnatie in het licht van afhankelijk bestaan (pratitya samutpada).

    Van wie is jouw huis? De mythe van de eigen woning

    Hans van Dam - 21 september 2025

    Hoe je van je huis afkomt zonder het te verkopen; eigendom in het licht van afhankelijk bestaan (pratitya samutpada).

    Ardan, van zenleraar tot brugwachter – ‘Je opent de brug en je sluit ‘m weer. Bijna zen.’

    Ardan - 9 augustus 2025

    'Ik wil mezelf niet opzadelen met titels. En bovendien zei me de titel 'zenleraar' niet zoveel. Was ik nu anders geworden? Kon ik nu beter mensen begeleiden dan daarvoor? Het klopte voor mij niet. Datgene wat mij het meest gebracht had, namelijk die vrije vrouw/man zonder titel liep nu met een titel rond. En dat beviel me niks.'

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2025 – dag 276 – redding
    • Vrijdag Zindag – ‘OK’ of ‘Hmm?’
    • Boeddhisme en Psychologie
    • Boeken – Hoe praat je met een populist?
    • Nieuwe Vredesbeweging – Actie: Word geen kanonnenvoer!

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.