‘Dalai Lama keert terug naar Tibet’

China wrijft het de Tibetaans boeddhistische wereld nog eens flink in: het wil een essentiële rol spelen in de benoeming van de vijftiende Dalai Lama. En beroept zich daarbij op het verre verleden, toen het betrokken zou zijn bij het verlenen van die titel aan de vijfde Dalai Lama, in 1653.

De leiding van de Chinese communistische partij kwam al eerder met dit standpunt. En gaf nog eens goed gas nadat de huidige Dalai Lama het voorbehoud maakte over een nieuwe incarnatie. Misschien stop ik er wel mee na mijn dood, zei de spirituele leider. Ik hoorde hem grinniken, zoals hij dat kan doen. Hij raakte daarmee de open zenuw van de rode gardisten en maaide daarmee het gras voor hun voeten weg. Want die willen juist wel graag een nieuwe Dalai Lama, maar dan wel een door hun zelf te benoemen.

Je zou je kunnen afvragen waarom die atheïstische communisten een vinger in de pap willen hebben waar het de benoeming van de vijftiende Dalai Lama betreft. Zeker niet voor het zieleheil van de in hun eigen land vertrapte Tibetanen, die de eigen cultuur, taal en religieuze beleving in ras tempo zien verdwijnen. In de gevangenis terecht komen als ze voor hun mening- die niet de Chinese is, uitkomen. China wil macht, ook als die in een monnikspij rondloopt. His masters voice. De dagelijkse lama.

Zondag herinnerde China de wereld aan haar standpunt inzake de benoeming van de opvolger van de Dalai Lama, door met nadruk te stellen dat het ook al een ‘essentiële rol’ in de opvolging van de vierde Dalai Lama in 1653 gespeeld had. ‘De veertiende Dalai Lama heeft over zijn reïncarnatie gesproken alsof het eeuwenoude systeem zijn persoonlijke kwestie is,’ zo meldt het door de Chinese staat gerunde nieuwsagentschap Xinhua in een commentaar.

In een recent interview met de New York Times liet de Dalai Lama nog eens doorschemeren dat hij met de idee speelt een soort referendum onder Tibetaanse ballingen, en overleg onder Tibetanen in China, te houden met de vraag of een nieuwe Dalai Lama er moet komen. De 80-jarige monnik gaf fijntjes aan dat het lijkt alsof de ‘Chinese communistische partij meer zou weten over het reïncarnatie systeem dan de Dalai Lama.’

Dat was tegen het zere been van de rode rakkers in China. Xinhua meldt dat het gezag van de centrale regering altijd belangrijk geweest is in het proces van reïncarnatie. Historische precedenten hebben duidelijk de vitale rol van de centrale regering in het proces aangetoond. En verwijst daarmee naar de incarnatie van de vijfde Dalai Lama die er zonder bemoeienis door de centrale Chinese regering in 1653 niet zou zijn gekomen.

En zo gaat het maar door in de zandbak die wereld heet. Volwassen mannen die elkaar vliegen afvangen. Lange neuzen maken. Xi Jinping, open je hart en je grens, en laat de Dalai Lama naar Tibet terugkeren. Stop met het verleden, we leven in het nu. Waarom ben je zo bang voor een oude monnik die geweldsloosheid en het principe van de middenweg uitdraagt? Voel je je de muis die samen met de olifant over de heen en weer bewegende brug loopt en zegt: wat stampen we hard hè. Je hebt de gelegenheid om de Mandela van Azië te worden, de Gorbatsjov van China. Twee mannen die letterlijk muren slechtten. Wat let je?