• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » B’eter Cucina povera – Italiaanse ‘arme keuken’ (1)

B’eter Cucina povera – Italiaanse ‘arme keuken’ (1)

1 februari 2025 door Jana Verboom

We hadden weer een etentje met onze eetclub van drie gezinnen, het thema was Italiaans. Ik besloot wat groentegerechten te maken uit het kookboek Two Greedy Italians van Gennaro Contaldo en Antonio Carluccio. Daarin bladerend kwam ik een stukje tegen over de cucina povera en de cucina ricca. Ik citeer:

“In de meeste westerse landen bestonden en bestaan er verschillende kookstijlen, die van de rijken, in Italië bekend als de cucina ricca, en die van de armen, cucina povera. Cucina povera is het voedsel dat de armen van Italië vroeger kookten, in verband met het beperkte aantal ingrediënten dat ze tot hun beschikking hadden. Voedsel op basis van granen zoals pasta, brood, polenta en gnocchi waren hoofdbestanddelen van cucina povera, net als rijst, waarbij bonen en peulvruchten de broodnodige eiwitten leverden, en groenten en fruit (al dan niet verzameld in het wild) basis-ingrediënten waren. Vlees verschijnt slechts af en toe in cucina povera – op het platteland waren de dieren te waardevol als melk- of eierleveranciers, en in de steden was vlees veel te duur. … Omdat arme mensen zo weinig ingrediënten hadden om uit te kiezen, leerden ze de kwaliteit ervan te waarderen, ze met liefde te koken om ze heerlijk te laten smaken. … Peulvruchten in alle soorten en maten worden veel gebruikt in de Italiaanse keuken en dat dateert zeker uit de tijd dat vleesprijzen onbetaalbaar waren: denk aan de vele bonensoepen. … Granen waren ook van vitaal belang en gerechten zoals pasta zonder eieren, polenta en gnocchi waren voedsel voor de armen. … Sauzen voor deze gerechten werden bereid van wat er maar beschikbaar was – een overvloed aan courgettes uit de moestuin bijvoorbeeld.”

Ik was blij dat ik deze tekst gevonden had – ik ben immers op zoek naar de ‘arme keuken’ van Nederland en omstreken. Hebben wij een vergelijkbare ‘cucina povera’ met eenvoudige ingrediënten van goede kwaliteit, smaakvol en met liefde klaargemaakt? Gerechten die uit zichzelf al vegetarisch of veganistisch zijn? Wie heeft er tips?

Ik maakte ‘Insalata di porcini’, Italiaanse paddenstoelensalade, ‘cipolline in agodolce balsamico’, zoetzure uitjes, ‘insalata di zucchine con menta e rucola’, courgettesalade met rucola en munt, en caponata, auberginesalade.

Het recept voor de caponata stond al eerder in het BD: https://boeddhistischdagblad.nl/boeddhistisch-leven/recepten/228494-beter-caponata-aubergineschotel-uit-sicilie/. Maar nu maakte ik het ruim van tevoren, en serveerde het koud, als salade, zoals het eigenlijk hoort. Dat was lekker.

De paddenstoelensalade hoort eigenlijk met eekhoorntjesbrood gemaakt te worden, gratis voedsel uit het bos voor de armen, maar het kan ook met mooie verse champignons. Over het eten van rauwe paddenstoelen zijn de meningen verdeeld. Enerzijds vanwege de stof agaritine die door verhitting wordt afgebroken, en die volgens sommige bronnen licht giftig is, anderzijds vanwege de kans op bacteriën uit de mest waar de champignons op worden gekweekt. Ik heb nu al een paar keer rauwe champignonsalade gemaakt en voor zover ik weet heeft niemand er last van gehad. Misschien iets om af en toe te eten in kleine porties.

Ingrediënten Italiaanse paddenstoelensalade:

  • 250 gram mooie verse champignons
  • 4 eetlepels goede olijfolie
  • Sap van ½ grote of 1 kleine citroen
  • Zout, peper
  • Een bosje bieslook, fijngesneden

Snijd de champignons, nadat ze goed zijn schoongemaakt (bijvoorbeeld met keukenpapier) in zo dun mogelijke plakjes, leg deze op een schaal of bord. Verdeel olijfolie en citroensap erover, breng op smaak met zout en peper, en bestrooi met de bieslook. Klaar.

Ingrediënten zoetzure uitjes:

  • 1 kilo kleine uitjes of sjalotjes – ik gebruikte sjalotjes
  • 3 eetlepels olijfolie
  • 1 kleine eetlepel suiker, ik gebruikte bruine basterdsuiker (de gulzige Italianen doen 2 eetlepels)
  • 3 eetlepels balsamicoazijn

Kook de schoongemaakte sjalotjes of uitjes in een bodempje water met wat zout met deksel op de pan gaar, in ca. 20 minuten. Laat goed uitlekken. Bak de uitjes in een grote koekenpan in de olijfolie, ongeveer 10 minuten, draai ze af en toe voorzichtig om zodat ze van alle kanten een beetje kunnen aanbruinen. Doe dan suiker en balsamicoazijn bij de uien en blijf nog ca. 5 minuten voorzichtig bakken en roeren, totdat alle uien met een bruin laagje bedekt zijn. Laat afkoelen. Klaar.

Ingrediënten courgettesalade:

  • Een royale hoeveelheid goede olijfolie – in het kookboek staat 120 ml!
  • 4 eetlepels balsamicoazijn
  • 1 teentje knoflook, uit de pers of fijngehakt
  • Een handjevol muntblaadjes, fijngehakt
  • 2-3 courgettes
  • Twee handjesvol ruccola

Meng eerst de eerste vier ingrediënten goed door elkaar in een kom. Schaaf nu met een dunschiller plakjes van de courgettes over de hele lengte – nadat je de uiteinden verwijderd hebt. Meng de rauwe courgetteslierten door de dressing, en laat minstens 10 minuten, maar liever nog langer, staan. Roer er op het laatst de rucola doorheen.

Tip: ga tijdens het bereiden en eten van de cucina povera gerechten met je gedachten naar de arme mensen in Italië en de rest van de wereld, stel je voor hoe ze met een paar ingrediënten uit de moestuin en/of uit de natuur een karige maaltijd bereiden, en voel je dankbaar voor hoe goed we het hebben in materieel opzicht, hier in ons rijke landje.

Categorie: B'eter, Columns, Gezondheid, Jana Verboom, Voedsel Tags: granen, peulvruchten, rijk en arm

Lees ook:

  1. Mieke- Het zoete leven
  2. B’eter – Tweemaal witte bonen in de hoofdrol
  3. B’eter: Sticky aubergine
  4. B’eter: Nogmaals hummus (met variaties)

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Annigje Winkel zegt

    2 februari 2025 om 09:16

    Cucina povera……..
    Balsamico azijn is toch hartstikke duur!?!
    Vriendelijke groet, Annigje Winkel

  2. Jana zegt

    5 februari 2025 om 10:24

    Zeker, de tijden zijn veranderd. Wat vroeger het voedsel van de armen was, is tegenwoordig vaak het voedsel van de rijken, en andersom. De cucina povera wordt geserveerd in toprestaurants. Een schaal hamburgers of plofkipfilet is in de supermarkt tegenwoordig even duur als een sjieke fles balsamicoazijn. Zo ook gedroogd eekhoorntjesbrood. Gelukkig kunnen we kiezen waar we ons geld aan uitgeven – en er gaan heel wat eetlepels uit een fles balsamicoazijn, dus ik vind het een goede investering. Er zijn trouwens ook goedkope flessen te koop, de biologische balsamicoazijn van de AH is maar € 3,25. Ik had in aanloop van de kerstdagen een iets duurdere fles gekocht, en die gaat een paar maanden lang mee.

Primaire Sidebar

Door:

Jana Verboom

Jana Verboom is bioloog en docent milieuwetenschappen. Bewust van het lijden veroorzaakt door de productie en consumptie van dierlijke producten als vlees en zuivel wil ze aandacht vragen voor de noodzakelijke transitie naar plantaardige voeding. Geïnspireerd door het leven en werk van Thich Nhat Hanh wil ze haar lezers inspireren om hap voor hap stapjes te zetten naar een betere toekomst voor Moeder Aarde. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 29 mei 2025
    Rust, eenvoud en tevredenheid
  • 30 mei 2025
    Bewustzijn na de Dood: Eindigt Alles of Gaat Iets Verder?
  • 31 mei 2025
    Workshop meditatie | Omgaan met tegenslag en pijn
  • 1 juni 2025
    Thuiskomen in het lichaam - Meditatiedag met Lex van Heel
  • 2 juni 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 3 juni 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 4 juni 2025
    Zen Spirit zenmeditatie Arnhem, 1e helft 2025 8 januari-25 juni
  • 4 juni 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Deconstructie van het godsbeeld van Pseudo-Dionysius

    Hans van Dam - 23 mei 2025

    Over het verschil tussen weten-wat-niet en niet-weten.

    De wolk van niet-weten

    Hans van Dam - 22 mei 2025

    Over beeldloze mystiek en mystiekloze beelden.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Kan je God vinden door je ziel leeg te maken?
    • Het jaar 2025 – dag 148 – Joop Faber
    • Boeddhistische ervaringsdeskundigen gezocht
    • Taigu – Een vaardig slaapmiddel
    • Guy – dhammazaadjes – Wees je eigen meester

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.