Voor deze rubriek ben ik op zoek naar traditionele gerechten die ofwel van zichzelf al plantaardig (vegan) zijn, of dat eenvoudig te maken zijn – zoals door het vervangen van room door sojaroom. Omdat ik de laatste weken geen nieuwe recepten heb ontvangen, plaats ik hier iets uit eigen keuken. Het zijn gerechten die ik heb gemaakt voor onze eetclub. Met drie gezinnen maken we dan een maaltijd. Het thema was dit keer ‘Griekenland’ en ons gezin was verantwoordelijk voor het hoofdgerecht. Deze en volgende week zal ik de vijf recepten delen die ik gebruikt heb. Het mooie van deze recepten is dat ze niet plantaardig gemáákt zijn, ze zijn gewoon van zichzelf al plantaardig. Sommige Grieken zullen soms wat vlees (gehakt) toevoegen, maar de gerechten zijn gewoon heerlijk zoals ze zijn, niemand zal het vlees missen. Waarschijnlijk valt het de mensen niet eens op dat het vegan is.
Graag ontvang ik dit soort traditionele, plantaardige (of eenvoudig plantaardig te maken) recepten in mijn mailbox: janaverboom apenstaartje gmail punt com (graag even zelf aan elkaar knutselen).
De volgende recepten komen toevallig van https://thegreekvegan.com/ – maar varianten zijn ook te vinden op niet-vegan receptensites. Er zijn veel varianten in omloop. In het eerste recept kunnen bijvoorbeeld ook zwarte bessen en/of pijnboompitten worden toegevoegd. Ik maakte het met lekker veel kruiden. Ik halveerde de vulling maar vulde toch heel veel bladeren. Misschien was ik wat zuinig, maar het rollen was in het begin best lastig en dan is het handig om niet al te veel vulling te hebben.
- Gevulde wijnbladeren (Dolmades)
Origineel recept: https://thegreekvegan.com/stuffed-grape-leaves-dolmades/
Ingrediënten vulling:
¼ kopje olijfolie
1 kopje ui, gesnipperd
2 kopjes langkorrelige rijst, ongekookt (ik gebruikte zilvervliesrijst)
1 ½ kopje (veel dus!) verse kruiden, fijngehakt (ik gebruikte gelijke delen dille/munt/peterselie)
0-2 theelepels zout (afhankelijk van hoe zout de bouillon is)
2 tl versgemalen zwarte peper
2 kopjes groentebouillon (blokje/poeder)
Wijnbladeren – 1 pak (ongeveer 60-80 bladeren, goed afgespoeld) of verse, voorgekookt
Ingrediënten kookvloeistof:
1 kopje groentebouillon (blokje/poeder)
Flinke scheut olijfolie
Sap van één citroen
Citroenpartjes en extra dille om te garneren
Verhit de olijfolie op laag/middelhoog vuur en bak de ui glazig in ca. 5 minuten. Voeg de ongekookte rijst toe en roer goed door zodat het goed gemengd is. Bak weer gedurende ca. 5 minuten. Voeg kruiden, zout en peper toe en bak weer ca. 5 minuten. Voeg bouillon toe, dek af en kook gedurende 15 minuten, of korter als je snelkookrijst gebruikt (ik kookte de rijst 10 minuten, de rijst moet bijna gaar zijn). Haal van het vuur, dek af. Voor gebruik goed doorroeren.
Wijnbladeren uit pot of plastic moeten eerst worden afgewassen in een grote kom met heet water en daarna in koud water. Het loont waarschijnlijk om alle blaadjes zorgvuldig uit elkaar te halen, af te spoelen, te sorteren, en uit te laten lekken. Lelijke bladeren kunnen weggegooid worden, kapotte bladeren kunnen onderin de ovenschaal gelegd worden, kleine blaadjes heb ik gecombineerd door ze dakpansgewijs op elkaar te leggen. Zelf had ik nog niet alles uit elkaar geplukt en individueel afgewassen, toen ik dat tijdens het vullen deed, kostte dat extra tijd. Verse wijnbladeren moeten 10 minuten worden voorgekookt.
Leg een blad met de onderkant (waar de nerven zitten) naar boven met de steel naar je toe gericht. Knip, pluk of snij de steel af. Plaats een lepel vulling (iets tussen een theelepel en een eetlepel) op het blad, vlak bij het steeluiteinde. Stop de zijkanten en de uitstekende stukjes in en rol voorzichtig tot het blad op is. Zelf bekeek ik een Youtube video om de slag te pakken te krijgen. Kwestie van instoppen en oprollen.
Gevulde wijnbladeren kunnen zowel gestoofd worden op het gasfornuis als gebakken in de oven. Mijn Syrisch/Koerdische vriendin maakt ze in de pan bovenop het gasfornuis, dit Griekse recept is voor in de oven.
Bekleed de bodem van een niet al te grote ovenschaal met twee lagen gescheurde/raar gevormde/te grote of te kleine wijnbladeren. Het beste is om twee lagen te maken. Ik had ongeveer 72 gevulde wijnbladeren gemaakt in drie rijen van 12 en twee lagen boven elkaar. De bovenkant had ik afgedekt met overgebleven bladeren, maar dat stond niet in het oorspronkelijke recept.
Meng kookvloeistof ingrediënten (1 kopje bouillon / flinke scheut olijfolie / sap van een citroen) en giet er voorzichtig overheen (vóór het eventueel afdekken met overgebleven bladeren).
Dek de ovenschaal af met een deksel of aluminiumfolie en bak 1 uur op 175 graden. Zet de oven uit, laat de pan afgedekt nog een uur in de oven staan. Serveer warm of op kamertemperatuur. Garneer met verse dille, en citroenpartjes.
- Gebakken reuzenbonen (Gigantes Plaki)
Oorspronkelijk recept: https://thegreekvegan.com/gigantes-plaki/
Ingrediënten:
350 gram gedroogde bonen (Griekse reuzenbonen, limabonen of andere witte bonen)
1 ½ kopje gesnipperde ui (ongeveer 2 middelgrote uien)
1/3 kopje gehakte knoflook
1 kop gehakte bleekselderij (ongeveer 2-3 stelen)
¾ kopje gehakte verse peterselie
1/3 kopje gehakte verse munt
1 eetlepel gemalen, gedroogde oregano
zout
2 tl versgemalen zwarte peper
½ kopje Griekse olijfolie
2 kopjes gehakte tomaten (1 blik gepelde tomaten, tomatenpassata of blokjes)
2 kopjes kookwater van de bonen
Eventueel: 1 kopje water, kamertemperatuur
Week gedroogde bonen een nacht of minstens 7 uur. Spoel af. Kook gedurende een uur (kijk op de verpakking, de bonen gaan nog de oven in dus hoeven niet helemaal door en door gaar te zijn, ik kookte mijn bonen 20 minuten in de snelkookpan) en bewaar 2 kopjes kookvocht.
Fruit de gesnipperde ui en bleekselderij in olijfolie op middelhoog vuur tot ze glazig zijn. Voeg knoflook toe en bak een paar minuten mee. Voeg kruiden en specerijen toe, roer goed om en bak nog een minuut of zo. Voeg gehakte tomaten toe, roer om en kook gedurende ca. 5 minuten. Voeg het bewaarde bonenkookvocht toe en breng de saus aan de kook. Haal van het vuur en zet opzij tot je klaar bent om de bonen te bakken.
Leg de gekookte, uitgelekte bonen in een ovenschaal en giet de saus erover. Voeg eventueel nog 1 kopje water op kamertemperatuur toe (ik deed dat niet, het paste niet meer in mijn schaal – wel voegde ik nog een restje kookvocht toe) en bak, onafgedekt, gedurende 2 uur in een oven van 175 graden. Roer eventueel af en toe. Ik deed dat niet, maar hield de bonen wel in de gaten zodat ze niet zouden uitdrogen. Ik heb de bonen en de gevulde wijnbladeren tegelijkertijd gebakken, met nog twee andere ovenschotels, en zette na anderhalf uur de oven uit. Laat even rusten voor het serveren.
Volgende week nog meer Griekse vegaklassiekers. Deze twee gerechten zijn op de foto omcirkeld.
