Ik was al begonnen aan stuk over het weer toen ik opeens getroffen werd door de kop “Israël mishandelt Palestijns kind”. Wanneer het om kinderen gaat, of ze nu stenen gooien of niet, dan raakt me dat, maar verder valt er niet veel meer over te schrijven dan ik vorige week al gedaan heb. Israël toont zich als een staat die zich in meerdere opzichten niet houdt aan internationale verdragen en internationaal veel ruimte krijgt om te doen wat haar goed dunkt.
Toch raakt dit uiteindelijk ook aan het thema van waaruit ik het weer wilde benaderen. Enige weken geleden zag ik op een forum de vraag of het weer karma is. Met de berichten over het aankomende weer en de resultaten van het weer deze week wel een actuele vraag. Aanvankelijk vond ik het een wonderlijke vraag. Hoe zou ik dat moeten zien in relatie tot de klassieke uitleg van karma? Krijgen wij regen omdat wij in dit, of een vorig leven allemaal een keer iemand een emmer water over de kop gegooid hebben? Of als magiër onweersbuien opgeroepen hebben? Ten aanzien van karma (handelen) wordt immers gezegd dat wat je in de toekomst ervaart overeenkomstig zal zijn met wat je nu doet, denkt of zegt.
Wat mij afgelopen week vooral opviel is hoe wij met het weer omgaan. Het weer beschouwen wij niet als neutrale omstandigheid maar als ‘mooi weer’, ‘vies weer’, ‘vakantieweer’, ‘zet-je-maar-schrap-weer’ enz. Daarmee komt de vraag of het weer met karma te maken heeft in een ander licht te staan. Wanneer je de vraag beschouwt vanuit ‘rotweer’ of ‘zomerweer’ en je om je heen ziet dat dezelfde weersomstandigheden door verschillende mensen op verschillende manieren wordt ervaren, dan is de vraag naar de relatie tussen karma en het weer wel relevant. De regen, of hitte, wordt veroorzaakt door natuurlijke processen, maar hoe je die regen persoonlijk ervaart heeft een andere oorzaak.
Naast een puur persoonlijke ervaring is er ook een collectieve factor in onze ervaring. Nederlanders vinden regen vaak slecht weer, terwijl ik in Pakistan mensen hebben horen roepen dat er mooi weer op komst was, net voor een heftige regenbui. Het weerbericht is een mengeling van mededelingen over neerslag en temperatuur enerzijds en ‘strandweer’ of ‘slecht weer’ anderzijds. De toon waarmee het nieuws in de krant en op tv wordt behandelt hangt samen met hoe wij het ervaren.
‘Noodweer’ of ‘natuurramp’ lijken wat meer op feitelijkheden maar ook die zijn afhankelijk van een perspectief. Een zware orkaan is voor ieder wezen met enige behoefte aan zelfbehoud een bedreiging. Wanneer je je er niet door bedreigd zou voelen zou je het anders ervaren. Wellicht zou een boeddha een orkaan niet als natuurramp maar als neutraal natuurverschijnsel zien.
Zo een extreem geval laat overigens wel zien is dat karma niet zoveel te maken heeft met schuld en boete. Tenminste, het lijkt mij bizar om in termen van ‘eigen schuld’ te spreken wanneer ik lijd omdat ik me bedreigd voel door een natuurramp. Dat lijkt mij een heel natuurlijk, menselijk gegeven. Het laat zien dat het perspectief dat ik inneem (bewust of onbewust, gewild of ongewild) bepalend is voor hoe de wereld aan mij verschijnt. Sommige dingen heb ik daarin zelf in de hand, andere dingen wat minder. Naar de toekomst toe kan ik er wel aan werken dat ik minder ‘lijden’ ervaar ongeacht de omstandigheden.
Wanneer ik in staat ben het weer wat meer te nemen voor wat het is en me niet al te veel laat meeslepen met weerwaarschuwingen, zal ik er ook minder last van het weer hebben, en in die zin heeft het weer en karma wel iets met elkaar te maken. Of zoals ik pas iemand hoorde zeggen: “als ik door de regen fiets kan ik ook lachen, het regent dan nog steeds”.
