• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Robert Keurntjes: Het nieuws deze week – 2013106

Robert Keurntjes: Het nieuws deze week – 2013106

1 juni 2013 door Robert Keurntjes

Wat is het toch met religies dat ze niet alleen goede dingen in de mens naar boven halen maar ook het slechte?

Ik kijk met bewondering naar het Christendom waarin maatschappelijke betrokkenheid en opkomen voor de minder fortuinlijke medemens een belangrijk onderdeel van hun traditie is, en naar de Islam waar één van de vijf pijlers het geven van aalmoezen is (gij zult uw rijkdom delen; mijn woorden) en die geld verdienen aan geld door middel van rente categorisch afwijzen. Naar de prachtige muziek die religie heeft voortgebracht, met de muziek van Bach als hoogtepunt. En natuurlijk naar de bindende factor in een samenleving.

Tegelijkertijd vind ik religie eng waar mensen elkaar bevechten vanwege identiteit en de vraag naar wat de juiste vorm is. De waarheidsclaim die religies maken en het verabsoluteren van pragmatische regels tot verheven moraliteit levert niet veel goeds.

Ik moest hier weer aan denken doordat de strijd in Syrië, eerder dan verwacht, over lijkt te gaan in een religieuze strijd. Sjiieten en Soennieten, die op dezelfde manier tot dezelfde God bidden, omdat ze hopen op een hemels hiernamaals, maar van mening verschillen over wie er in 632 de eerste kalief moest worden, zijn bereid om elkaar te doden.

Voor het geval je de verleiding niet kunt weerstaan om te denken dat dit typisch Islamitisch is: de strijdbijl tussen katholieke en protestanten Ieren is wel begraven maar nog niet aan het roesten en de moslims in Birma zijn op de vlucht voor boeddhisten. Ook boeddhisten onderling kunnen er wat van en dat is in de geschiedenis niet bij verbaal geweld alleen gebleven. Nog niet zo heel lang geleden werden er in Dharamsala drie monniken vermoord (1997) wat er op zijn minst de schijn van heeft dat het te maken heeft met een controverse binnen het Tibetaans boeddhisme. Bovendien was de Islam in de middeleeuwen vele malen toleranter dan het Christendom. Wanneer dat precies veranderd is weet ik niet.

Kenmerkend aan al die interreligieuze en intrareligieuze strijd is dat het gaat over identiteit en vorm. Boeddhistische schisma’s kwamen vooral tot stand door verschillen van mening over de interpretatie van de regels (Vinaya). En wat ooit begon als niet-religieus antwoord op de vraag hoe we ‘geluk’ kunnen verwerven en lijden voorkomen ontwikkelde zich tot vaak dogmatische stromingen die, in de meest milde variant, elkaar de loef proberen af te steken over wat het originele of het meest zuivere of meest complete boeddhisme is. Veel ellende ontstaat ook doordat voorgangers een status toegedicht krijgen (dichter bij God of de verlichting) waar ze niet altijd mee om weten te gaan.

Religieuze vormen zijn ooit ontstaan om de inhoud te ondersteunen en te waarborgen. Wanneer vorm en inhoud verward worden ontstaat er echter gedoe.

Boeddhisme spreekt mij aan omdat het, anders dan klassieke religies, een psychologisch inzicht levert op grond waarvan je dit soort zaken zou kunnen voorkomen. Identiteit leidt tot voorkeur en afkeer (onwetendheid, gehechtheid, haat) en hoe sterker je identiteit hoe sterker je behoefte die te verdedigen en anderen te bestrijden. ‘Ik ben boeddhist’ maakt niet-boeddhisten tot anderen, ‘ik ben Tibetaans-boeddhist’ maakt ook andere boeddhisten tot anderen. En omdat ik mijn eigen identiteit wil verdedigen zet ik me af tegen anderen die iets zeggen wat niet in mijn straatje past. Zo voeden we de dualiteit waarvan het boeddhisme zegt dat het de oorzaak voor lijden is.

Boeddhisme zegt ook niet dat gij niet zult doden, liegen, stelen, u seksueel zal misdragen, bezatten of drogeren, maar boeddhisme zegt dat wanneer je het lijden wilt opheffen  je die dingen beter achterwege kunt laten. Een gelofte afleggen is geen belofte aan boeddha of iemand anders, waar je tegen kunt zondigen, maar je intentie bekrachtigen wat je doet omwille van je eigen geest. Of je boeddhisme als religie hanteert of niet heeft niks te maken met geloven in reïncarnatie of niet maar of je de vorm gebruikt voor de inhoud of de vorm tot object maakt.

En toch is het ook wel begrijpelijk, religies hebben tot doel om het lijden te overstijgen en gaan daarom over iets wat er toe doet. Het is alleen jammer dat men vervolgens de religie, als vorm, gaat beschermen en uit het oog verliest wat het is wat er toe doet: ons welbevinden.

Maar ja, dat zijn maar mijn gedachtes.

 

 

Categorie: Columns Tags: Boeddhisme, dualiteit, psychologisch inzicht, Robert Keurntjes, vorm en inhoud

Lees ook:

  1. Zorgen over het boeddhisme
  2. Boeddhisme en Psychologie
  3. Boeddhisme en psychologie- de wederzijdse beïnvloeding
  4. Psychotherapie en vajrayana boeddhisme

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Tom zegt

    2 juni 2013 om 18:57

    Robert, wat mij betreft is de strijdbijl die je aanhaalt niet begraven. Men heeft hem nog stevig vast,(de oranje marsen worden nog steeds gelopen) er wordt alleen, voorlopig, niet mee geslagen. En dan te bedenken dat Noord Ierland dat allemaal te danken heeft aan onze eigen Willem III van Oranje…. Het zou de verse koning der Nederlanden sieren zijn excuses aan de Noord Ierse katholieken aan te bieden voor het zinloos geweld dat zijn voorvader onder hen heeft gepleegd. Mooi voorbeeld voor de Britse kroon hetzelfde te doen. Op basis van, laten we zeggen, voortschrijdend inzicht. Het is immers nooit te laat om echt vrede te sluiten………

Primaire Sidebar

Door:

Robert Keurntjes

Robert Keurntjes is filosoof en combineert philosophy of mind met boeddhistische filosofie in relatie tot hedendaagse vraagstukken.’ Site: robertkeurntjes.nl 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • B’eter Groene goddelijke salade
    • Jules – Misplaatste geestdrift
    • De via negativa voor nitwits
    • Het jaar 2025 – dag 129 – vrede en alle goeds
    • De dood van de paus

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.