Afgelopen zondag, 5 december, was de tweede Adventszondag. Het was ook de eerste zondag van de maand. Dan zijn in onze Doopsgezinde Gemeente Zeist twee lekenvoorgangers verantwoordelijk voor de viering. Dit keer was de beurt aan vriend en pianist Nico Munk en mij. Nico heeft als doopnamen Nicolaas Pieter en dat bracht hem op het spannende idee om deze tweede Advent te koppelen aan het Sinterklaasfeest van die dag.
Nico ontdekte parallellen tussen het ‘vol verwachting’ van Advent en dat van de Sint. Hij koos daar passende liederen bij, zoals ‘Vol van verwachting zijn wij gekomen’ en ‘Daar komt een schip, geladen tot aan het hoogste boord’. Zelf maakte ik een Sintenrijm.
‘T IS EEN VREEMDELING, ZEKER
De wintertijd is ingegaan.
Een vreemdeling klopt ’s avonds bij mij aan.
Het is al ver na achten,
ik heb niemand te verwachten.
De voordeur doe ik dus nu echt niet meer open.
Trouwens, aan de deur zal ik nevernooit iets kopen.
Hmm? Hij beweert dat hij heilig is en hij doet goed werk,
en, geloof jij het, hij is bisschop in de katholieke kerk.
Nog gekker, zegt dat hij uit Spanje komt.
Zeker zo’n Afrikaanse migrant, als bisschop vermomd,
rare klant.
Of hij binnen mag. Ja dag! Wel verdorie,
aan mijn deur geen schorremorrie.
Die gozer in mijn huisje te gast?
Nou nee, dat lijkt me ongepast.
Straks wil hij mij nog bekeren,
ik laat me niet intimideren.
Blijf jij maar mooi in de kou.
Lieve help, waarom heb ík dat nou?
Wat moet ik daarmee?
Weet je wat, ik bel het COA of de IND.
Hee, hij is alweer vertrokken,
gelukkig maar, weg met dat type jokkebrokken.
Toch goed dat ik hem heb genegeerd.
Volk zo laat op de avond, da’s altijd verkeerd.
Wacht, Ik kijk toch maar even,
checken of hij niet iets heeft misdreven.
Maar, wat staat er nou weer op de stoep?
Een zak, vol met allerlei snoep.
Een briefje! ‘Ik kwam u iets schenken,
van mijn pieten moet ik ook aan zeurpieten denken.
Misschien spreekt mijn voorbeeld u toch aan
en kunt u verder zonder schrik, en net als ik,
heilig en goed door het leven gaan.’
We kregen aardig wat reacties. Een gemeentelid mailde: ‘Sacraal en seculier, zó dicht bij elkaar, dat houd je toch niet voor mogelijk? En toch denk ik dat we deze kant op moeten om het “geestelijk leven” interessant te houden’. Mijn Sintenrijm zette ik op Facebook en daar kwam een tegengestelde reactie: ‘Vreemde combinatie om in een Adventsviering Sinterklaas te betrekken. Advent, de geboorte van de Here Jezus, heeft niets met Sinterklaas te maken.’
Het verschil laat allereerst zien hoe gevarieerd mensen met betekenissen om kunnen gaan. Bovendien valt op dat beide reacties, ondanks hun verschil, het onderscheid religieus / seculier vooronderstellen. In beide staat het Sinterklaasfeest feitelijk buiten de religieuze sfeer.
Het voorbeeld van Sinterklaas is echter heerlijk dubbel, want oorspronkelijk is het een katholiek heiligenfeest, met Germaanse wortels. Het is inderdaad vergaand geseculariseerd. Maar de morele boodschappen zijn gebleven, ook al doen we de andere boodschappen bij de commercie.
Voorbij het onderscheid religieus / seculier hijs ik, dankzij onze viering, boven Advent en Sinterklaas toch het liefst de vlag van de zingeving. Ik denk dat Nico en ik die zondag de secu-reli-zingeving beoefenden.