Het is een vage herinnering, een gevoel van warmte ook als ik als een kind van een jaar of vijf met mijn opa naar begraafplaatsen ging om er de letters op grafstenen van overleden familieleden zwart te lakken zodat duidelijk was wie daar lag. Mijn opa hield van zijn familie en die liefde ging niet over na hun dood.
Het was secuur werk, voor je het weet druipt de verf van de letters af. Ik weet nog dat mijn opa de letters bijwerkte met een kurk die hij doopte in een busje zwarte fietsenlak. Vroeger waren alle fietsen zwart, beschadigingen werden bijgewerkt met weervaste fietsenlak.
Ik was toen een klein kind maar ik herinner me nog het gevoel van liefde en verbondenheid met mijn opa, een stoere Fries. Samen op stap.
Een paar jaar geleden gingen mijn vriendin, de kleindochter van zeevisser Thijmen, en ik naar een begraafplaats in de bossen van Beekbergen om de letters op de staande grafzerk van mijn overgrootouders zwart te maken. Met een kurk en metaallak. De liggende steen van mijn overleden moeder Grietje sloegen we over, we vonden die verwering wel mooi.
Vorige week stond mijn dochter bij de graven. Over veertien dagen is ze er weer, met een potje zwarte metaallak en een kurk. Ze was tijdens haar leven altijd dikke vriendinnen met mijn moeder, doden leven voort in de geest van de achterblijvers maar als die er niet meer zijn, is een goed leesbare graftekst wel zo dierbaar.
Moedig voorwaarts!
BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen is waargenomen, het abonnement op te zeggen. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren maar niet weten waartegen. Het boeddhisme de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. En zo gaat het maar door.