Lange tijd geleden bezocht ik Museum Volkenkunde in Leiden voor de bijzondere tentoonstelling Sieraden -Makers & Dragers. Met de trein ga ik er naar toe en ik ga alleen. In alle rust wil ik de objecten kunnen bekijken zonder gestoord te worden door iemand die eventueel vindt dat ik te lang naar een bepaald sieraad kijk en die dan alvast vooruit loopt waardoor ik mij onrustig ga voelen. Dit wil ik alleen ervaren en het is maar goed ook dat ik die beslissing genomen heb want bij sommige objecten blijf ik heel lang staan. Ik laat de pracht van het sieraad op me inwerken, bekijk hoe de maker het gecreëerd heeft. Bij sommige ben ik werkelijk helemaal onder de indruk van de schoonheid en het vakmanschap. De tribal sieraden zijn juist weer wonderschoon door hun kleuren en materiaalgebruik.
Het was een genot om al dit schoons te mogen bekijken. Moe maar voldaan liep ik nog even door de museumwinkel. Meestal koop ik niets van die merchandise; ik ben niet merkgericht en hoef ook geen beroemde naam op een artikel. Bovendien is het meestal erg duur en heb je er vaak niets aan. Het verdwijnt in de kast bij de andere trofeeën. Maar deze keer was het anders, deze keer zag ik iets wat ik wel interessant vond en wat ik wellicht wél kon gebruiken: bronzen letters uit Kumasi, de op één na grootste stad van Ghana. De letters waren best prijzig maar ik vond ze bijzonder! Dus stond ik lang te zoeken tot ik de gewenste naam bij elkaar had.
Terug in de trein bedacht ik hoe ik hier nu een acceptabel sieraad van kon maken. Moderne kralen zouden er niet bij passen, dus dat werd een ‘probleem’. Het zakje met letters verdween…in de kast.
Vaak ga ik naar kringloopwinkels, daar koop ik materialen om objecten te maken. Nieuw vind ik meestal te duur en onnodig want er is mooi en goed materiaal te vinden bij de kringloop en juist de beperking die je jezelf daardoor oplegt brengt je tot creatieve ideeën. Dikwijls neem ik iets mee zonder vooraf te weten wat ik er mee ga doen en dat wordt meestal iets anders dan waar het oorspronkelijk voor bedoeld is. Een oude lamp kan zomaar transformeren in een vogelvoederhuis. Onlangs liep ik weer door de kringloopwinkel om zomaar wat rond te kijken. In een mandje lag een onooglijke, rare lelijke ketting. Geen kraal was hetzelfde, alle afmetingen verschilden en de kleuren waren nu ook niet om blij van te worden. Maar toch intrigeerde dat ding mij en ik kocht het. Voor een habbekrats! Thuis gekomen ging het bij de andere ‘nog te verwerken’ spullen.
Geruime tijd later kwam ik in de kast weer dat zakje met letters tegen. Er ging een lichtje branden bij mij. Misschien zouden die lelijke kralen uit de kringloop wel passen bij die gegoten bronzen letters uit Ghana. En jawel hoor, dat paste er helemaal bij. Nu moest ik nog een manier zien te vinden om al dat moois en lelijks tot een acceptabel geheel te maken. Daarom sloeg ik mijn boeken over sieraden maken er op na en kwam tot een verbijsterende ontdekking. Die lelijke kralen uit de kringloop bleken afkomstig te zijn uit…Ghana! Ghanese glaspoeder kralen gemaakt van oude verbrijzelde flessen.
Ik vroeg me af waarom ik juist die ketting mee naar huis had genomen; een voorgevoel? Was het intuïtie of dat fluisterende stemmetje in mij dat zei dat het ondanks de lelijkheid toch wel iets bijzonders kon zijn. Heeft mijn diepste zelf mij er toe aangezet die onooglijke ketting mee naar huis te nemen? Was dit een zinvol toeval? Het heeft mij in ieder geval diverse geluksmomenten opgeleverd. Of het uiteindelijke resultaat ‘mooi’ is geworden is voor mij niet meer belangrijk, het verhaal en de beleving doen er toe.
Er werd mij eens gevraagd welk pad ik wilde bewandelen: het smalle of het brede pad. De vraagtekens dansten door mijn hoofd en in een flits bedacht ik dat de middenweg voor mij passender zou zijn. Dan kan ik om me heen kijken, me vrijer bewegen en observeren, waarnemen, voelen. Op die weg kan ik alles ondergaan en beleven wat er zich dan aandient. Misschien is dat mijn pad naar de verlichting.
Misschien willen we allemaal wel het pad der verlichting gaan. Of…misschien bevinden wij ons daar al , maar beseffen we het niet,staan we er niet voor open, willen of kunnen we het nog niet zien.
Wat het creëren van een ketting allemaal teweeg kan brengen! Enerzijds het loslaten, door diegene die de kralen naar de kringloop bracht en anderzijds het willen bezitten van de bronzen letters gevolgd door die eeuwige drang tot creëren. Ben ik de weg kwijt? Bewandel ik het juiste pad? Wie het weet mag het zeggen…
Gerhard Passchier zegt
Dank voor het mooie verhaal
Paul de Jager zegt
Een pseudoniem: vanwaar die grote angst om jezelf te zijn?
Stiltespinster zegt
Intrigerende naam toch?
Stoort het u?