Binnen het boeddhisme zijn er mensen- beoefenaars, praktiserenden, die een boeddhistische leraar bovennatuurlijke eigenschappen toekennen. En dan bedoel ik niet het geloof en vertrouwen in vliegende boeddha’s en andere hulpverleners of de hete hellen die duizenden kilometers diep onder een dorpje in India wachten op de tijdelijk verdoemden, maar geloven dat het verwerpelijk gedrag van zo’n leraar- het schofferen van studenten, personeel en volgelingen, seksueel en ander wangedrag, een leerzaam en heilzaam effect zouden hebben maar dat dat nog niet begrepen wordt door de studenten en volgelingen die het slachtoffer zijn van het gedrag- de misdragingen van zo’n leraar. Ze zouden nog niet wijs genoeg zijn om dat te herkennen.
Behalve van wat de natuur ons geschonken heeft komt alles voort uit de geest van mensen. Religies, het verheven zijn van mensen, en ook de moderne wetenschap. Ook het boeddhisme dat heel lang geleden bedacht werd door Gautama en sindsdien uit- en overgedragen wordt door leraren. Misschien zat er al eerder iemand onder een boom en kreeg deze inzichten maar werden die niet bekend. Dat zou zo maar eens kunnen zijn. Niemand weet of deze leraren de zuivere leer en gedachten van de Boeddha onderwijzen en vertolken. Dat is niet zo erg omdat de huidige interpretatie in het Westen van 2018 ook goede en gezonde eigenschappen heeft. Zo ervaar ik als zelfverklaard volger van de Boeddha elke dag. De Boeddha is mijn grote vriend.
De Boeddha was geen god maar een mens, een gewoon mens met voor velen bijzondere ideeen over het ontstaan van het lijden en het beëindigen ervan. Niet dat daardoor de shit in de wereld verdwijnt, maar we hebben er minder tot geen last van. Boeddhisme is hersengymnastiek, psychoanalyse. Boeddhistische leraren zijn in aanvang ook maar gewone mensen, met aangeleerde wijsheid, er zijn zelfs opleidingen en examens tot leraar. Ook in Nederland. Naar het schijnt vrij kostbaar. In België wordt het mogelijk op termijn een door de staat betaald beroep. De staatsboeddhist.
Het boeddhisme geeft ons aanwijzingen om met lijden om te gaan. Maar als het lijden in de sangha, de boeddhistische gemeenschap plaatsvindt, als een leraar (bijna altijd zijn het mannen die als jongetje met een piemel geboren zijn en een mannelijke geldingsdrang, hormonenhuishouding en ego hebben) mensen schoffeert en zijn handen niet thuis kan houden, raakt de gemeenschap in verwarring. Zit er misschien een verborgen, hogere zelfs heilige boodschap achter dat verwerpelijk gedrag? Een gewoon mens doet zoiets toch niet?
Ik kan u verzekeren van niet. De misdragingen zijn een gevolg van macht en het misbruik ervan. De hormonen die een reactie eisen. De Hoge Leraar blijkt ook maar een gewoon mens. Dat leidt tot verwarring in het boeddhistische kamp. Zien wij misschien niet de hogere bedoelingen van de man? De volgelingen smeken die bekend te maken, zodat zij weer kunnen volgen. ‘Verhevene, openbaar ons dat.’
Ik noem dat het Brian effect. Ik heb al een paar keer met veel genoegen de hilarische film the life of Brian gezien. Deze film van Monty Python -Monty Python’s Life of Brian- is een persiflage op het leven van Jezus Christus. De film bekritiseert met name georganiseerde religie, massahysterie en politiek.
Brian Cohen, een jood die naast het geboortestalletje van Jezus Christus in Bethlehem is geboren, wordt door een misverstand reeds bij zijn geboorte aangezien voor de messias en krijgt bezoek van de Wijzen uit het oosten, die aan de moeder van Brian goud, wierook en mirre schenken, om even later hun vergissing te ontdekken en het allemaal weer af te pakken. Het volk blijft Brian echter zien als zijn verlosser, al wat hij doet en zegt wordt echter verheven tot wonder en tegen zijn bedoelingen in verwerft hij zich een brede aanhang en wordt hij aangezien voor de messias. Hij eindigt aan en niet in het kruis.
Door misdragingen van sommige boeddhistische leraren te overgieten met een mystiek Brian sausje- hun woorden en gedrag te bezien als geheime vaak fysieke leerredes die onze pet te boven gaan, wordt het onrecht in de (boeddhistische) wereld in stand gehouden. Deze besmette leraren leven voort als grote geesten, terwijl ze eigenlijk in de gevangenis of in een psychiatrische inrichting thuishoren.
Moedig voorwaarts!
BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, heimwee naar Chef, de Kloosterbunker, Bunkerstad, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen, het abonnement op te zeggen- wat niet kan. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren. De politiek de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. Kwaad spreken over Feyenoord. Breken met de familie. Het haten van planten en groenten. Aantijgen of beschuldigen. Het stopzetten van gedachten. Sprookjes verwerpen. Houden van Donald Trump. Sommigen voederen geen vogels meer.
G.J. Smeets zegt
“Het boeddhisme geeft ons aanwijzingen om met lijden om te gaan.”
Zo is het maar net. En meer moeten we er niet van maken: aanwijzing. En het stukje hierboven memoreert er terecht aan: Gautama is niet de enige die bruikbare aanwijzingen gaf.
bertina maes zegt
Het probleem tot misbruik ligt niet bij die mannelijke leraars (die per definitie door hun mannelijkheid autoriteit meekrijgen), maar is te zoeken in de verhouding tussen ‘leraar’ en leerling, dat is een discours wat macht impliceert. Dus zowel voor de man als de vrouw als leraar: hoed je voor de mara van macht (net zoals de mara van geld en sex). En als je als ‘leraar’ echt iets wil bereiken, wees dan maar gewoon een mens, want autoriteit hoort thuis in opvoeding, politiek. En als volgeling: vraag aan je ‘leraar’ volgende keer samen te wandelen terwijl je spreekt/luistert en kijk samen om je heen. En ja, er mogen dringend wat meer vrouwelijke ‘leraars’ komen, dan kunnen de dingen wat vloeibaarder voorgesteld worden. Weet je, het gezicht van de Boeddha wordt vaak androgyn afgebeeld.
Erzebeth zegt
Wat is de aanleiding van dit stukje vraag ik mij af? Waarom schrijft Joop er juist nu iets over, heb ik iets gemist? De analyse van Joop Hoek over misbruik en macht onder de paraplu van ‘heiligheid’ of het Boeddhisme zegt iets over de menselijke staat van zijn. Mensen zijn bang om in vrijheid te leven en projecteren hun heilwensen in anderen, die er wel of geen misbruik van maken. Over misbruik en macht door mannen gaat het er vooral om dat vrouwen wakker moeten worden,omdat sommige mannen blijkbaar die macht niet kunnen weerstaan. Overigens zijn er de laatste jaren veel vrouwelijke leraren bijgekomen, maar ook hier, zoals in alle maatschappelijke niches spelen overtuigingen over vrouw_ en man zijn een doorslaggevende rol.Vrouwen moeten zich altid, ook voor zichzelf, meer bewijzen, mannen wordt bij voorbaat meer gezag, kennis, mystieke krachten? etc toegedicht, ook door henzelf. Zo houden we dat in stand.
Zie ook de grootinquisiteur van Dostojevski over vrijheid en de verwerping daarvan. We leven liever gebukt onder wetten en dogma’s van anderen dan de vrijheid, lees ware natuur, in onszelf te zoeken!
Een vraag die mij bezighoudt: wat is het standpunt van de BUN sinds alle recente en minder recente schandalen over seksueel misbruik hierin? Moge iedereen gelukkig zijn.
En Joop, grote dank voor je stukjes