Ondanks beloftes blijft Europa op grote schaal pesticiden exporteren die in de EU verboden zijn wegens bewezen gevaren voor de volksgezondheid. Uit nieuw onderzoek van Unearthed en Public Eye blijkt dat de export van deze verboden stoffen de afgelopen jaren fors is toegenomen. Voedselwaakhond foodwatch is verbijsterd en eist van de Europese Commissie actie en daadkracht, nu blijkt dat ondanks vele beloften de export alleen maar toegenomen is.
In 2023 exporteerden Europese bedrijven pesticiden die in totaal 75 verschillende verboden chemische stoffen bevatten – bijna een verdubbeling ten opzichte van 2018. In totaal ging het om meer dan 122.000 ton landbouwgif, waarvan ruim de helft bestemd was voor lage- en middeninkomenslanden zoals Vietnam, Ecuador, Marokko en Oekraïne.
De Duitse chemiereus BASF voerde met afstand de lijst van exporteurs aan, met een gemelde export van meer dan 33.000 ton verboden pesticiden – drie keer zoveel als zijn naaste concurrent. Een schrijnend voorbeeld is het middel mancozeb, een fungicide dat in 2020 in de EU werd verboden omdat het “giftig is voor de voortplanting”. Toch gaven EU-bedrijven in 2023 nog melding van de export van meer dan 8.500 ton mancozebproducten naar 59 landen.
Consumentenorganisatie foodwatch waarschuwt al jaren voor de zogenoemde gifboomerang. Terwijl Europa terecht strengere regels invoert om burgers te beschermen tegen gevaarlijke pesticiden, produceren Europese bedrijven deze stoffen vrolijk door – om ze vervolgens te exporteren naar landen met zwakkere regelgeving. En dan? Via de import van voedsel uit diezelfde landen, komt een deel van dat landbouwgif weer terug op Europese borden. Denk aan thee, fruit, groenten en specerijen uit landen waar deze verboden middelen nog wél gebruikt mogen worden.
“Dit is een absurde en immorele situatie,” stelt Nicole van Gemert, directeur van Foodwatch. “We beschermen onze eigen boeren en burgers, maar brengen mensen elders in gevaar – en halen het gif uiteindelijk zelf ook weer naar binnen via de voedselketen.”
Al in 2020 beloofde de Europese Commissie dat gevaarlijke chemische stoffen die in de EU verboden zijn, niet voor de export mogen worden geproduceerd. Vijf jaar later blijkt het tegenovergestelde te gebeuren: niet alleen is de export niet gestopt, ze is juist fors toegenomen.
Foodwatch roept de Europese Commissie en lidstaten op om:
- Per direct een verbod in te voeren op de productie en export van verboden pesticiden.
- Transparantie te eisen van chemiebedrijven over productie, export én risico’s.
- De import van voedsel te reguleren op aanwezigheid van verboden stoffen.
De eisen van Foodwatch worden ondersteund door bijna 100.000 handtekeningen
- In 2024 publiceerde foodwatch het rapport De Grote Gifroute, waarin ze aantoont dat Nederlandse voedselproducten vaak besmet zijn met residuen van illegale middelen.
- Tienduizenden burgers hebben zich al aangesloten bij de e-mailactie van Foodwatch om de EU onder druk te zetten voor een exportverbod.
Geef een reactie