Een populair account op het Chinese microblogplatform Weibo werd gedwongen om zijn naam te veranderen van ‘Voice of Comrade’ (‘Stem van Kameraad’) omdat de term verwijst naar homoseksualiteit. Dit leidde tot hevige kritiek van de Chinese toezichthouders, die erom bekend staan dat ze inhoud met homoseksuele thema’s censureren.
Het woord ‘tongzhi’ of ‘kameraad’ – dat veel gebruikt wordt door de Communistische Partij van China om kaders aan te spreken – is de afgelopen decennia omarmd door de homogemeenschap van het land om homoseksuelen aan te duiden in een poging om denigrerende woorden die hen voorheen definieerden te vervangen.
Op dinsdag werd de accountnaam ‘Voice of Comrade’ plotseling verwijderd en vervangen door het oorspronkelijke gebruikers-ID-nummer. Een dag later werd de accountnaam veranderd in ‘Voices of Pride’ om te voldoen aan de internetregels van het land, aldus de moderator – wat leidde tot wijdverspreide verontwaardiging onder Chinese netizens over de ogenschijnlijke censuur.
Onderdrukking
‘Het plotselinge verbod op het gebruik van de naam kan gezien worden als een nieuw voorbeeld van China’s onderdrukking van de mensenrechten,’ zegt mensenrechtenactivist Pan Jiawei, waarbij hij opmerkte dat het Weibo-account sinds de oprichting in 2009 heeft gediend als een waardevolle bron van informatie voor groepen seksuele minderheden in China.
‘Het laat de discriminatie van seksuele minderheden door de Chinese overheid zien en stelt tegelijkertijd de buitenwereld in staat om te zien hoe de autoriteiten belachelijke methodes gebruiken om bedrijven te dwingen de partijlijn te volgen,’ vertelde Pan aan Radio Free Asia.
Op dinsdag publiceerde het ‘Voice of Comrade’ account op China’s versie van X – dat twee miljoen volgers heeft – een bericht waarin het zijn bezorgdheid uitsprak over de stap van het platform om de naam waaronder het al meer dan 16 jaar bekend staat te verwijderen.
Maar in een aparte post op woensdag zei het dat de accountnaam ‘Voice of Comrades’ is veranderd in ‘Voices of Pride’ om te voldoen aan de relevante eisen van de ‘Internet User Account Information Management Regulations’.
In dat bericht benadrukte de moderator ook dat het hernoemde account zich zal houden aan de Chinese wet- en regelgeving, het standpunt van de partij en het land krachtig zal steunen en seksuele minderheden zal blijven dienen.
Stem van homoseksuelen
Veel Chinese netizens vroegen zich af waarom het account niet was omgedoopt tot ‘Stem van Homoseksuelen’. Anderen zeiden dat de gedwongen naamsverandering een weerspiegeling is van de discriminatie van homoseksuelen door de Chinese overheid en een teken is van toenemende beperkingen op inhoud over de homogemeenschap.
Hoewel de Chinese overheid homoseksualiteit niet strafbaar heeft gesteld, hebben veel groepen en platforms die opkomen voor gendergelijkheid de afgelopen jaren geen openbare activiteiten kunnen uitvoeren, aldus Li Maizi, een Chinese voorvechter van LGBT-rechten.
De naamsverandering laat zien ‘…dat de overheid wil dat de stemmen van seksuele gelijkheid en seksuele minderheidsgroepen uit de Chinese samenleving verdwijnen, wat te maken heeft met de vijandigheid van de overheid tegenover de westerse ideologie,’ zei Li.
‘De publieke opinie is erg gespannen en als verschillende homoseksuele kunstgroepen willen bestaan, moeten ze zich gedeisd houden. Veel organisaties hebben zelfs hun naam veranderd; (voor hen) is er tenminste ruimte om te overleven,’ voegde ze eraan toe.
Niet aanmoedigen
In 2012 sloot het Hedendaagse Chinese Woordenboek, dat beschouwd wordt als een van China’s meest gezaghebbende woordenboeken, de homoseksuele definitie van de term ‘kameraad’ uit. Destijds zei de directeur van de commissie die belast was met het bijwerken van het woordenboek dat ze de homoseksuele verwijzing naar de term hadden weggelaten om het gebruik ervan niet aan te moedigen.
Homoseksualiteit – tot eind jaren ’90 illegaal in China – werd gedefinieerd als een geestelijke stoornis totdat die classificatie in 2001 werd verwijderd. ‘Homoseksualiteit is nog steeds een taboe en een gevoelig woord in officiële kringen, dus als mensen het woord ‘kameraad’ gebruiken om naar homoseksualiteit te verwijzen, is de Chinese overheid daar erg ongelukkig mee,’ vertelde onafhankelijk commentator Hu Ping die in de Verenigde Staten woont aan RFA.
‘Maar ik denk dat ze het niet kunnen terugdraaien. Je kunt de naam veranderen … maar gewone mensen zullen ‘kameraad’ nog steeds zien als een synoniem voor homoseksualiteit. Dat zullen ze nog steeds doen,’ zei Hu.
In 2018 had Weibo plannen aangekondigd om cartoons, spelletjes en korte videocontent over homoseksualiteit te censureren als onderdeel van een campagne om ‘een gezonde en harmonieuze gemeenschapsomgeving te creëren’. Maar het bedrijf werd gedwongen om het plan te annuleren nadat het werd geconfronteerd met een grote backlash van gebruikers die de hashtag #IAmGay gebruikten.
