Zes jaar zijn verstreken sinds de laatste besprekingen over de status van Tibet tussen de gezanten van de Dalai Lama en Peking over het middenwegvoorstel van de Dalai Lama’s voor meer autonomie voor Tibet onder Chinees bewind. Dat voorstel werd afgewezen door de Chinese leiders.
Radio Free Asia (RFA) sprak op 7 en 8 september met onder andere Tsering Topgyal–een docent in politieke wetenschappen en internationale studies aan de Universiteit van Birmingham in het Verenigd Koninkrijk. Hoe kunnen deze partijen uit de impasse geraken? Hieronder een zeer korte samenvatting van het gesprek.
‘Waarom is dit conflict over Tibet zo hardnekkig?’
“Mijn idee is dat het voor de Chinese staat en haar elites en voor de Tibetaanse leiders, met inbegrip van de Dalai Lama, moeilijk is om dit geschil te beslechten, deels omdat elke kant verschillende verwachtingspatronen, zekerheden heeft.
De Chinezen hebben-het regime en de communistische partij aan top, samen met lokale ambtenaren in de Tibetaanse regio’s—andere standpunten die verband houden met de historische betrekkingen tussen China en Tibet, en hoe Tibet kon worden geannexeerd door de Volksrepubliek China (dan de Tibetaanse vertegenwoordigers). Deze zijn ook gekoppeld aan China’s betrekkingen met de andere grootmachten, zoals India en de VS en China’s relatie met een aantal van zijn buren. Tibet vervult een rol in veel van deze relaties.
Er is een tendens om van de Chinese kant de Sino-Tibetaanse realiteit te zien als gedreven door bezorgdheid over de zekerheid (van de ontwikkeling van Tibet) en dit lijkt redelijk en rationeel. Maar als dezelfde geleerden kijken naar de Tibetaanse kant van het verhaal, is er een neiging om dat te zien als gedreven door emotie of etno-nationalisme.
Maar aan de Tibetaanse kant zijn er ook problemen. Bijvoorbeeld, kunnen we praten over ecologische veiligheid. Veel Tibetanen zijn bezorgd over de toestand van hun milieu. Tibetanen hebben ook economische onzekerheden-zijn bezorgd over wat Chinese migratie (van met name Han Chinezen) doet met de vooruitzichten voor banen en levensonderhoud van de Tibetanen.
Maar de Tibetanen zijn het meest bezorgd over de onzekerheid over hun identiteit. Kortom, over het voortbestaan van het Tibetaanse volk.
Elke kant zegt of doet bepaalde dingen om de eigen zekerheden te vergroten, maar dat eindigt met het verhogen van de onveiligheid aan de andere kant… China probeert het Tibetaanse gevoel van identiteit te ondermijnen. En gelijktijdig de Tibetanen het gevoel proberen te geven dat ze meer Chinees (dan Tibetaans) zijn en zich meer moeten identificeren met de Chinese natie.China
De twee partijen raken daarin verstrikt en zorgen ervoor dat het uiteindelijk onveiliger en onzekerder wordt dan zekerder, zoals hun oorspronkelijke bedoeling was.”
