• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Hans van Willenswaard – Het mysterie van de Zwarte Tulp (3) -lsd en meditatie

Hans van Willenswaard – Het mysterie van de Zwarte Tulp (3) -lsd en meditatie

15 mei 2018 door Hans van Willenswaard

Nederland kent een boeiende geschiedenis waar het gaat om het ontstaan van het boeddhisme in dit lage land. Wie waren de pioniers en waar speelde zich dat boeddhistische leven af? Hans van Willenswaard deed vanuit zijn eigen waarneming onderzoek naar het ontluikende boeddhisme vanaf de jaren zestig van de vorige eeuw. Hij speelde – meestal in de zijlijn – een kritische rol in de wordingsgeschiedenis van – de unieke boeddhistisch wereld in Nederland.

In het eerste deel van de serie ‘Het mysterie van de zwarte tulp’ doet Hans in tien afleveringen verslag van zijn ervaringen en werpt hij een blik op de toekomst van het tulpenboeddhisme. Van Willenswaard – hij kreeg de naam Vimala Vijjo – nam in 1979 toevlucht tot de Boeddha, dharma en sangha. Zijn eerste baan na een opleiding in cultureel werk bracht hem begin jaren zeventig in het Amsterdamse Fantasio, waar hij een rol speelde bij de omvorming tot ‘meditatiecentrum De Kosmos’. Zo kwam hij op het spoor van vipassanameditatie. In 1990 ontmoette hij Sulak Sivaraksa, Thailand, de oprichter van het International Network of Engaged Buddhists (INEB).

In deze serie stelt Hans zich de welhaast onmogelijk taak om stapsgewijs een formule voor een toekomstig tulpenboeddhisme te onthullen. Hij doet deze poging met een flinke dosis zelfspot, want niemand is het nog gelukt de legendarische zwarte tulp te kweken. Met zijn serie wil hij een nieuwe impuls geven aan de discussie over de toekomst van het boeddhisme.

Een keurige AMVJ

Als cultureel werker in opleiding deed ik in ’67-’68 een jaarstage bij de AMVJ, de Nederlandse versie van de YMCA. Het jongerencentrum was gevestigd in een zijvleugel van een Amsterdams hotel, met uitgebreide sportfaciliteiten, op de hoek van de Stadhouderkade en het Leidse Bosje. De keurige AMVJ diende achter de schermen als overlegplatform voor strategisch jeugdbeleid in reactie op de onbeheersbaar geworden ‘jeugdcrisis’ in Amsterdam, Nederland en je mag wel zeggen de hele wereld. Bij dat overleg met politici, bestuurders en beleidsmakers van rijk en gemeente speelde Nico Torenstra – toen socialist en een goede vriend van ‘10-over rood’ André van der Louw – een belangrijke rol, samen met de christelijke jeugddeskundige Gerard de Haas. Hier werd besloten de gebouwen van de Vrije Gemeente, Weteringschans, en het Anker aan de Prins Hendrikkade beschikbaar te stellen voor de Provadya? – beweging (met vraagteken geschreven). De nieuwe cultuur moest vorm kunnen krijgen. De centra Fantasio[1] en Paradiso werden uit de grond gestampt, gevolgd door een keten van Provadya? clubs en open jongerencentra in het hele land. Ik ontmoette voor het zover was niet alleen mijn latere collega Ruud Tegelaar, die moderne jazz organiseerde in de AMVJ onder de naam Krunsj en één van de pioniers van Provadya? werd; maar ook AMVJ vrijwilliger Jack Monshouwer, event marketer en fabrikant van goocheldozen en bordspelen.

Het was in de jaren zeventig van de vorige eeuw onrustig in Amsterdam. Bezettingen en rellen. Op de foto tweede van links BD-redacteur Joop Hoek, met naast hem fotograaf Paul Stolk, juli 1971, Amsterdam, foto RPR.

Jack’s pionierende rol, nadat hij met een Thaise vrouw was getrouwd, als enabler van het therevadaboeddhisme in Nederland wordt nog wel eens onderbelicht. Hij bood een belangrijke springplank voor de eerste monniken die rechtstreeks uit Thailand Nederland bezochten.

Fantasio

Mijn eerste baan als professioneel cultureel werker, na mijn stage, werd in een team onder leiding van de altijd vrolijke Eckart Dissen – medestudent op de Sociale Academie – het vormgeven van de sociale activitieten van Fantasio. De artistieke kant werd gedaan door de Provadya? – jongens Ruud Tegelaar, Koos Zwart en vooral, maar onafhankelijk, FLUXUS genius en Hitweek redacteur Willem de Ridder[2]. Willem had zijn eigen ‘burelen’ in de Alexander Boerstraat met zijn beroemde Marjolein[3].

Koos werd wereldbekend door zijn ‘beursberichten’ voor de radio waarmee hij de prijs en kwaliteit van marihuana probeerde te controleren. Koos was de zoon van prominente PvdA politica Irene Vorrink.

Jazzkeldertje: de transitie

Nog voor Fantasio uit de hand liep – duizenden jongeren in het weekeinde in een gebouw dat daarop helemaal niet berekend was: het rubber druppelde van de electricieitsleidingen – nodigde ik de franciskaanse priester Ruud Lohman uit. Hij vertelde in het jazzkeldertje opgetogen over zijn ervaringen met yoga in India. Zijn verhaal bood een belangrijk aanknopingspunt toen we, na de sluiting van Fantasio, het latere meditatiecentrum De Kosmos vorm probeerden te geven. Een brandje in het theehuis had de doorslag gegeven. Er moest iets gebeuren.

Ton Alberts, foto Harry Meijer.

Het transitieproces is vastgelegd in de documentaire About Fantasio van cineast George Sluizer en jeugd-watcher Jan van den Brink[4]. Het is gênant de film terug te zien omdat we, vaak zwaar rokend, voortdurend onduidelijk en extreem door elkaar heen praten. Maar we komen eruit. Ruud Lohman – die zich later in de experimentele stad Auroville, Zuid-India, vestigde – bracht ons in contact met de Amsterdamse architect en Raja Yoga leraar Ton Alberts. Je kunt stellen dat die met zijn beminnelijke inzet en vele contacten het duizelingwekkende project gered heeft. Hij toonde een enorm open mind en illustreerde het belang van de weg van meditatie door ons voor te houden dat ook al zou maar één persoon de staat van werkelijk inzicht bereiken dit het experiment de moeite waard zou maken. Ons team reisde het hele land af met het doel spirituele leiders te onmoeten om advies en medewerking te vragen. De thema’s die we voorlegden waren vooral: meditatie en drugs; meditatie en engagement met maatschappelijke verandering; meditatie en eigentijdse kunst, nieuwe media en popcultuur.

We besloten een ‘huisdealer’ aan te stellen om het zinvol gebruik van bewustzijnsbeinvloedende middelen veilig te stellen. Alleen marihuana was toegestaan. Privé werd geexperimenteerd met LSD. Een patroon dat ik trouw volgde. Meditatie was niet alleen een doel in zichzelf, het was een onmisbare hulp om ontregelende ervaringen beheersbaar en zelf-gestuurd te houden. En ermee te stoppen.’

(Wordt vervolgd)

Hans woont met zijn vrouw in Thailand waar zij samen een sociale onderneming begonnen: uitgeverij met eigen boekwinkel; projecten op het gebied van biologische landbouw en, onder andere, een jaarlijkse ‘Right Livelihood summer school’ https://wellbeingsummer.wordpress.com/
Na meer dan 15 jaar hebben Hans en Wallapa het management overgedragen aan jonge ondernemers en zijn opnieuw ‘voor zichzelf’ begonnen. Vanuit zijn medewerking aan INEB in Azië zoekt Hans naar nieuwe ingangen voor een eigentijds westers boeddhisme.

[1] De eerste voorzitster van het Fantasio bestuur was VVD raadslid Loes Vonhoff-Luijendijk.

[2] Willem was als ‘meesterverteller over de liefde’ te beluisteren op de BOS radio November 2015.

[3] Marjolein werd later staflid van De Kosmos.

[4] Nederlandse titel Omtrent fantasio – de Kosmos http://www.georgesluizer.com/03-Docs-36fantasio.htm

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Achtergronden, Boeddhisme Tags: amsterdam, AMVJ, André van der Louw, beursberichten, cultureel werker, drugs, Eckart Dissen, Fantasio, George Sluizer, Gerard de Haas, Hans van Willenswaard, huisdealer, Irene Vorrink, Jack Monshouwer, Jan van den Brink, joop hoek, Koos Zwart, Krunsj, Nico Torenstra, nieuwe cultuur, onrust, Paul Stolk, Provadya?, RPR, Ruud Lohman, Ruud Tegelaar, Thaise monniken, theravadaboeddhisme, Ton Alberts, vrienden van het boeddhisme, Vrije Gemeente, Willem de Ridder, YMCA, zwarte tulp

Lees ook:

  1. Hans van Willenswaard – Het mysterie van de Zwarte Tulp (3) -lsd en meditatie
  2. Hans van Willenswaard – Het mysterie van de Zwarte Tulp (4) -Domburgse cahiers
  3. Hans van Willenswaard – Het mysterie van de Zwarte Tulp (4) -Domburgse cahiers
  4. Hans van Willenswaard – Het mysterie van de Zwarte Tulp (6) – Kosmos, een kunstmatig aandoend poppenhuis

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Willenswaard

Hans van Willenswaard is een waarnemer van de groei van het boeddhisme in Nederland. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

23 mrt
Zen Meditatie Introductie
23 mrt 23
02 apr
Medicijnboeddha ceremonie | Live en Online
2 apr 23
02 apr
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
2 apr 23
02 apr
Rotterdam - geleide meditatie (vipassana meditatie)
2 apr 23
03 apr
Dagstart met meditatie en Kum Nye yoga | Gratis proefles 3 april | Online
3 apr 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Taigu – Noem mij Jimmy

    Taigu - 30 maart 2023

    Na slechts één termijn in het Witte Huis werd de wat verlegen Democraat Jimmy Carter aan de stembus verslagen door zijn Republikeinse tegenstrever Ronald Reagan. Hij trok zich vanuit het centrum van de macht in Washington, DC terug naar Plains, in Georgia, een dorp met 700 bewoners. Daar zette hij zijn oude gebruik voort om wekelijks les te geven op de plaatselijke zondagsschool van zijn baptistische gemeente.

    Boekbespreking- De beste filosofische ideeën om je moraal te verbeteren

    Erik Hoogcarspel - 29 maart 2023

    Het begrip ‘moraal’ is niet voor iedereen even duidelijk, dus laat ik hier eerst een definitie ervan geven. In het algemeen is ethiek het nadenken over wat je hoort te doen en waarom. Moraal is het stelsel van normen (gedragsregels) en waarden (dingen waar je om geeft) dat daarmee samenhangt. Waarom zou iemand nu zijn moraal willen verbeteren? Klaas Rozemond, filosoof, jurist en universitair hoofddocent strafrecht aan de VU, is ervan overtuigd dat hier een grote behoefte aan is.

    De dingen zijn zoals ze zijn en daar dien je bij te blijven

    gastauteur - 29 maart 2023

    Femke is moeder van een zoon van 11 jaar oud, een gevoelige jongen die al vanaf zijn zesde niet meer naar school gaat. Na zes weken in groep 3 viel hij uit. Hij is hoogbegaafd en kan vanwege zijn eigen manier van leren en onderzoeken niet aarden in een schoolse omgeving. Hij zat toen hij uitviel al in een Leonardo-klas, een onderwijsvorm voor hoogbegaafde kinderen van 4 tot 12 jaar, aldus moeder Femke, maar ook dat paste helaas niet.

    Wanneer iedereen liegt, weet niemand nog wie er liegt

    Kees Moerbeek - 19 maart 2023

    Een staatsgreep, of het manipuleren van het politieke systeem zijn voorbeelden van andere manieren om aan de macht te grijpen dan verkiezingen. Onverbloemde macht is echter beperkt houdbaar en macht verkregen met geweld vraagt meer geweld om het in stand te houden.

    Geschiedkundige Romila Thapar – de stem van afwijkende meningen

    Kees Moerbeek - 12 maart 2023

    Romila Thapar is een van India’s meest vooraanstaande geschiedkundigen. In haar boek Voices of Dissent (2020) beschrijft ze de rol van het ‘meningsverschil’ in de verschillende periodes van de Indiase geschiedenis. De Boeddha was een van degenen die vraagtekens zette en met een alternatief kwam. Dit artikel gaat met grote stappen door haar boek.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • De boeddhistische blik – dochters en vaders
    • XR – Wetenschappers blinddoeken wereldwijd honderden beelden voor het klimaat
    • Ludo – Horizon
    • Ardan
    • Waarom Thomas Hobbes bezwaar zou maken tegen de advaita vedanta

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens