Boeddhistische organisaties in Taiwan leggen steeds de meer de nadruk op het helpen van mensen in nood. Monniken en nonnen helpen zelf en sturen vrijwilligers aan in centra waar arme mensen kleding en andere spullen aangeboden krijgen. Het bidden in tempels schiet er daardoor bij in.
‘Bidden is niet belangrijk, het helpen van mensen wel,’ zegt woordvoerder Hsiao van de boeddhistische vereniging Tzu Chi. Dat standpunt wijkt af van wat gangbaar is in de boeddhistische Chinese samenleving. Waar de dagelijkse beleving van het boeddhisme meestal gericht is op een beter leven nu en een nog beter straks, na de wedergeboorte. In Taiwan ontstaat een boeddhisme dat in de praktijk gericht is op het welzijn van de medemens. Het klassieke boeddhisme staat op zijn kop door Hsiao Hsiu-chu voor Hsiao Hsiu-chu, hetgeen zoveel betekent als actie ondernemen in het boeddhisme in plaats van te bidden.
Het traditionele branden (offeren) van papiergeld en wierook wordt afgeraden – het is slecht voor het milieu. Het bezoeken van tempels heeft een lage prioriteit. Zelfs te veel bidden wordt afgekeurd. De nadruk ligt nu op, wat de Taiwanese boeddhistische actievoerders noemen het ‘humanistisch boeddhisme’ – zorg voor anderen en voor de samenleving. Het brengt boeddhisten weer terug naar de kernbeginselen van het boeddhisme – het spreken van goede woorden, het denken met goede gedachten en het doen van goede daden.
‘Volgens het boeddhisme is het onvoldoende om alleen voor je zelf voordelen te hebben, We moeten proberen om zoveel mogelijk mensen te helpen als we kunnen om het lijden op te heffen,’ zegt abt Hsin Bao van een andere belangrijke Taiwanese boeddhistische vereniging, Fo Guang Shan.
De praktijk van een humanistisch boeddhisme heeft tot een enorme groei geleid van boeddhistische organisaties in Taiwan. Wereldwijd wordt het aantal boeddhisten door Fo Guang Shan op een aantal van vijfhonderd miljoen tot een miljard geschat. De Tzu Chi Foundation heeft zeven miljoen aanhangers, met inbegrip van twee miljoen overzee.
Haar 100.000 vrijwilligers in Taiwan zijn opvallend aanwezig in hun blauwe shirts en witte broeken. Ze recyclen plastic flessen om geld in te zamelen, controleren het welzijn van alleenstaande ouderen, verlenen steun aan arme en kansarme gezinnen, vangen kinderen op en verlenen hulp bij natuurrampen. Een andere invloedrijke Taiwanese boeddhistische groep, Dharma Drum Mountain, geeft regelmatig ‘boeddhisme 101-lessen’ om mensen te leren hoe ze de boeddhistische filosofie toe kunnen passen in hun eigen leven. In een recente bijeenkomst leerde een boeddhistisch psycholoog studenten hoe ze kunnen werken aan hun eigen negatieve emoties, en hoe ze moeten omgaan met moeilijke familierelaties. De organisaties sturen ook vrijwilligers naar scholen om kinderen in goed gedrag te onderwijzen door daar verhalen over te vertellen. Maar ze benadrukken dat er geen bekeringsdrang is.
Wat het Taiwanese boeddhisme uniek maakt is de sterke nadruk op het helpen van de samenleving. Tzu Chi bijvoorbeeld, heeft noodhulp verstrekt in meer dan vierentachtig landen, waaronder de Filippijnen, waar het indertijd vijftigduizend huishoudens hielp met de wederopbouw van hun huizen die verwoest raakten door de tyfoon Haiyan.
In Taiwan hebben de belangrijkste boeddhistische organisaties Tv-zenders, Da Ai tv is een Chinees-boeddhistische televisiemaatschappij in Taiwan, in 1998 opgericht door de boeddhistische organisatie Tzu Chi. Het heeft twee televisiezenders: Da Ai tv-1 en Da Ai tv-2. De voertalen zijn standaardmandarijn en Taiwanees. Het station is ook in Nederland te ontvangen.
Vanaf het begin leerde Boeddha Shakyamuni zonder voorwaarden mensen te helpen, en niet daarvoor iets terug te krijgen, zo geloven ze in Taiwan. Boeddhisme met opgestroopte mouwen.