Kalkoen is het grootste slachtoffer van Kerst, gevolgd door konijn, hert, eend en wild zwijn, zo blijkt uit de omzetcijfers van de supermarkten en bekend gemaakt door Wakker Dier. Elk jaar rond de feestdagen treedt het ‘kersteffect’ op: supermarkten leggen hele andere dieren in het schap dan de rest van het jaar. De verkoop van deze dieren schiet omhoog, vaak gestimuleerd door de enorme stijging van aanbiedingen vlak voor Kerst. De kalkoen en het konijn hebben het meeste last van deze trend.
Wakker Dier wil consumenten waarschuwen omdat zij vaak niet weten dat deze dieren ook worden geproduceerd in de vee-industrie. Kalkoenen zijn net zo hard doorgefokt op snelle groei als de plofkip en zijn daarom vaak kreupel. Konijnen worden hun leven lang in kleine draadgazen kooien gehouden, vergelijkbaar met de inmiddels verboden legbatterij voor kippen. Wakker Dier: “Deze dieren hebben een rotleven gehad. Gun dit jaar iedereen een fijne Kerst, kies voor vlees met een keurmerk. Of vega natuurlijk!”
Top 5 kerstslachtoffers en de decemberomzet 2012 (bron: IRI Nederland*)
- Kalkoen €2.245.000
- Konijn €1.269.000
- Hert € 548.000
- Eend € 476.000
- Wild zwijn € 305.000
Het onderzoek
Uit de supermarktomzet van de afgelopen drie jaar, blijkt dat supermarktenomzet voor sommige diersoorten een duidelijke piek heeft in december, die bij bijvoorbeeld rund of varkensvlees niet te zien is. Bij kalkoen bijvoorbeeld wordt 21 procent van de jaaromzet gemaakt in december, voor konijnen is dit zelfs 55 procent. Door aanbiedingen van supermarkten ernaast te leggen werd duidelijk waarom. Uit onderzoek van Wakker Dier blijkt dat er bijvoorbeeld gedurende het jaar amper reclame wordt gemaakt voor konijnenvlees, maar in december zijn er opeens meerdere aanbiedingen. In 2012 vond meer dan 75 procent van alle aanbiedingen van konijnenvlees plaats in de week voor Kerst.
Het grootste kerstslachtoffer bepaalde Wakker Dier door eerst de tien diersoorten te selecteren met het grootste kerstpiek; het hoogste percentage verkoopstijging in de decembermaand (bron: IRI Nederland*). Op basis van de hoogte van de omzet van deze tien diersoorten is de ranglijst gemaakt.
Het grootste kerstslachtoffer: kalkoen
Er leven ruim 800.000 kalkoenen in Nederland. Ze mogen niet naar buiten en hebben weinig ruimte en afleiding in de stal, waardoor ze elkaar gaan pikken. Bovendien groeien ze onnatuurlijk snel. Een haan wordt zo’n twintig kilo in twintig weken: een groei van een kilo per week. De snelle groei en het hoge gewicht zorgen vaak voor pootproblemen en kreupelheid. Sommige Nederlandse kalkoenen zijn zelfs te dik om in onze oven te passen. De kerstkalkoen wordt daarom vaak geïmporteerd uit het buitenland.
Nummer twee: konijn
Het konijn is een van de meest gehouden huisdieren in ons land. Maar in de vee-industrie worden honderd duizenden konijnen alles behalve vertroeteld. Deze konijnen zitten hun leven lang in een draadgazen kooi. De kooi is te klein om in rond te huppen; een vleeskonijn krijgt maar één A-4’tje leefruimte. Door gezondheidsproblemen en stress door chronische verveling is de sterfte van konijnen hoger dan van andere dieren in de veehouderij: een op de vijf haalt de slachtleeftijd niet.
Tip voor de consument
Maak een studie van de verpakking! ‘Wild’ zegt vaak alleen iets over de smaak en diersoort. De term wild is namelijk niet in de Warenwet beschermd. Het woordje ‘tam’ duidt op industrievlees, het woordje ‘gekweekt’ betekent dat de dieren worden gefokt – dat kan intensief of extensief zijn. Als het écht gaat om wild, wordt dat specifiek aangeduid. Dan staat het woordje ‘Wild’ niet los op de verpakking, maar staat er bijvoorbeeld ‘wilde eend’. Van sommige kerstslachtoffers zijn er varianten met Beter Leven sterren verkrijgbaar, bijvoorbeeld kalkoen met 2 sterren (AH) uit Frankrijk. Hoe meer sterren hoe beter!
*Cijfers zijn gebaseerd op 85 procent van de supermarktomzet. Data zijn niet beschikbaar van Aldi en Lidl.
Bron Wakker Dier.
