Oorlog, geschreven ongeveer twee jaar na Reis naar het einde van de nacht (1932), speelt zich af in Vlaanderen tijdens de wat genoemd wordt Grote Oorlog. Louis-Ferdinand Céline schrijft, ergens tussen autobiografie en fictie, over de belangrijkste ervaring van zijn bestaan: het fysieke en morele trauma van het front, in het ‘internationale slachthuis van de waanzin’.
We volgen het herstel van Brigadier Ferdinand vanaf het moment dat hij bij bewustzijn komt op het slagveld na ernstig gewond te zijn geraakt, tot aan zijn vertrek naar Londen. In het ziekenhuis van Peurdu-sur-la-lys schudt hij de dood van zich af en ontloopt daarmee het lot dat hem wachtte. Die brute tijd en dat proces van ontgoocheling en bewustwording, die Céline niet eerder in een zelfstandig literair verhaal had beschreven, verschijnen hier in hun rauwste vorm.
Sensationele herontdekking
Op 4 augustus 2021 werd bekend dat er vier tot dan toe onbekende manuscripten waren teruggevonden van Louis-Ferdinand Céline. Het gaat om drie volledig nieuwe romans en een langere versie van de eerder gepubliceerde novelle Kanonnenvoer. Komende jaren verschijnen alle vier de boeken in vertaling bij uitgeverij Athenaeum—Polak & Van Gennep. Oorlog is daarvan de eerste. Londen en De erfenis van koning Krogold verschijnen volgend jaar, en Kanonnenvoer in 2025.
‘Een wonder. Dat woord is niet te sterk. Oorlog is een korte, levendige, tragische en wellustige tekst, die zonder meer zijn plaats verdient tussen Reis naar het einde van de nacht en Dood op krediet.’ – Le Monde des Livres
Louis-Ferdinand Céline (1894-1961) is een van de intrigerendste auteurs van de twintigste eeuw. Zijn invloed op schrijvers als Albert Camus, Jean-Paul Sartre en Henry Miller is enorm. Zijn heftige, schokkerige stijl (‘zijn kleine muziekje’) veroorzaakte in de jaren dertig een omwenteling in de gevestigde literaire tradities. Reis naar het einde van de nacht en Dood op krediet behoren tot de krachtigste Franse romans aller tijden. Alle vier de herontdekte manuscripten werden geschreven in de jaren tussen deze twee monumentale boeken. Door zijn fel antisemitische pamfletten vlak voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog besmeurde Céline zijn eigen roem en werd hij Frankrijks meest controversiële schrijver. In 1951 keerde hij terug uit zijn zelfgekozen ballingschap in Denemarken en werd hij vrijgesproken van collaboratie.
robq zegt
Het moeten knappe taalkundigen zijn om Céline met succes naar het Nederlands te kunnen vertalen. Sommige schrijvers en filosofen laten dat immers vaak met moeite toe. Het hangt ook van de gebruikte talen af. Moeilijkere Duitstalige filosofische werken naar het Nederlands kan lukken. Zeker als men de originele verwoordingen tussen haakjes laat staan. Sommige Engelstalige of nog erger, Franstalige, vertalingen van diezelfde geschriften verliezen vaak toch veel hun pluimen. Probeer Heidegger maar eens in het Frans! In mijn bibliotheek staat een Nederlandse vertaling van Montaigne’s essays. Na jaren heb staat het er nog bevreesd voor een mogelijke koude douche.
Eigenlijk wilt mijn bodymind niets meer dan dan respect uitdrukken voor die vertalers die topliteratuur toch degelijk genoeg vertaald krijgen. Chapeau.
P. S. Om vertaalverwarringen te voorkomen gebruik ik zo veel mogelijk originele Boeddhistische woorden in het Pali of Sanskriet. Dukkha is Dukkha, Anatta is Anatta en Anicca is Anicca.