De COP26-overeenkomst wordt de ‘Glasgow-uitstapclausule’, nu de ontwikkelde landen zich onttrekken aan hun verantwoordelijkheid en de wereld op het spoor zetten van een toename van de uitstoot en een verwoesting van landen die nu al het hardst door de klimaatverandering worden getroffen.
Het Verenigd Koninkrijk heeft de meest uitsluitende COP tot nu toe geleverd. De fossiele brandstoffenlobby werd met open armen verwelkomd, terwijl veel mensen uit de frontlinie van de klimaateffecten werden buitengesloten door restrictieve visa, stijgende reiskosten en vaccinatieapartheid.
Friends of the Earth geeft reacties bij het sluiten van de onderhandelingen en het naderen van het einde van de top.
Dipti Bhatnagar, coördinator klimaatrechtvaardigheid en energie voor Friends of the Earth International, gaf commentaar vanuit Mozambique:
‘Met zo weinig vertegenwoordiging van het Zuiden, is het geen verrassing dat rijke landen valse oplossingen doordrukken die hen in staat stellen door te gaan met debusiness-as-usual die het klimaat vernielt.
‘Rijke landen forceren een overeenkomst vol ontsnappingsluiken: koolstofmarkten, op de Nature Based Solutions en ‘netto nul tegen het midden van de eeuw’ zijn allemaal manieren voor hen om onder de echte emissiereducties uit te komen die we nodig hebben om een klimaatramp te voorkomen.’
Sara Shaw, coördinator klimaatrechtvaardigheid en energie voor Friends of the Earth International, verklaarde vanuit Glasgow:
‘We zijn getuige van de ‘grote uittocht van Glasgow’. Na een reeks flitsende aankondigingen vol voorbehouden en mazen in de wet, haasten de rijke landen en het Britse COP-voorzitterschap zich om een akkoord te sluiten dat de verantwoordelijkheid voor emissiereducties bij de ontwikkelingslanden legt, zonder hen het geld te geven dat ze nodig hebben om af te stappen van fossiele brandstoffen.’
Op de COP25 in Madrid lanceerden grote vervuilers als Shell, Total en BP compensatieregelingen voor zogenaamde ‘nature based solutions’. Nu, op COP26, zien we ‘nature based solutions’ in naam en toenaam in het midden van de ontwerpovereenkomst. Maar er is gewoon niet genoeg land en bomen in de wereld om de emissies op te vangen die de grote vervuilers van plan zijn op te vangen.
Een dreigende overeenkomst over koolstofmarkten zou leiden tot een stijging van de wereldwijde uitstoot en de deur openzetten voor nog meer landroof, voedselonzekerheid en schendingen van rechten in ontwikkelingslanden.
Ook is ‘netto nul’ tegen het midden van de eeuw te ver weg en gevaarlijk. Het geeft rijke landen toestemming om te blijven vervuilen, gebaseerd op het compenseren van emissies met compensaties en technofixes, een fantasie. Het Britse voorzitterschap heeft gezegd dat het de 1,5°C-grens in leven wilde houden, maar dat is nu aan de beademing.
Nine de Pater, campagneleider Klimaat en Energie, Milieudefensie:
‘Minister-president Mark Rutte riep al op de eerste dag van deze Klimaattop op tot actie, maar volgde deze oproep nauwelijks op met concrete daden, net als de meeste andere wereldleiders. Er is daardoor een zorgwekkende kloof tussen de toezeggingen van landen en de afspraken in Parijs gemaakt. Zo wordt het uitfaseren van fossiele brandstoffen – het belangrijkste om gevaarlijke klimaatverandering te stoppen – in geen van de conclusies genoemd. Om nog zicht te houden op 1,5 graden is het nu aan de overheden en bedrijven om alles op alles te zetten.’
Mary Church, hoofd campagnes van Friends of the Earth Scotland, gaf commentaar op de beweging van de mensen buiten de COP-zalen:
‘COP26 is er niet in geslaagd om het gat te dichten op 1,5 °C, maar buiten in de straten hebben we de grootste klimaatrechtvaardigheidsdemonstratie in het Verenigd Koninkrijk ooit gezien. ‘We zijn samengekomen als een krachtige en diverse beweging die erkent dat de onderliggende oorzaak van de klimaatcrisis een economisch systeem is dat ook de drijvende kracht is achter tal van andere onrechtvaardigheden waartegen we strijden – armoede, racisme, seksisme, vernietiging van de natuur om er maar een paar te noemen. ‘Overal ter wereld komen mensen in opstand tegen dit systeem dat winst boven mensen stelt. We zullen niet opgeven totdat we de betere wereld hebben gecreëerd waarvan we weten dat die mogelijk is.’
Leopold Coninx zegt
CO2 maakt slechts (naargelang de bron) 0,03% tot 0,04% van de lucht uit. Hoe kan het dan een broeikasgas zijn dat verantwoordelijk zou zijn voor de klimaatverandering?