Volgens de existentialistische filosofie, net als het dadaïsme ontstaan in het kielzog van een wereldoorlog, is de mens ongevraagd in een onsamenhangende, betekenisloze wereld geworpen waarin echte communicatie onmogelijk is en je in totale vrijheid en eenzaamheid zelf zin aan je bestaan moet zien te geven.
Hoewel niet-weten regelmatig voor existentialisme wordt aanzien, gaapt er tussen de existentialist en de weetniet een kloof die met geen worp, sprong of gedachtevlucht te overbruggen valt.
Existentialisme is filosofie, agnose is filasofie.
De existentialist weet dat er een wereld is, de agnost niet.
De existentialist weet dat deze wereld van zichzelf betekenisloos is, de agnost niet.
De existentialist weet dat hijzelf als individu bestaat, de agnost niet.
De existentialist weet dat hij ongevraagd in deze vooraf bestaande wereld geworpen is (en niet, bijvoorbeeld, andersom), de agnost niet.
De existentialist weet dat er anderen zijn, de agnost niet.
De existentialist weet dat echte communicatie met anderen onmogelijk is, de agnost niet.
De existentialist weet dat hij gedoemd is tot eenzaamheid, de agnost niet.
De existentialist weet dat hij veroordeeld is tot vrijheid, de agnost niet.
De existentialist weet dat hij en hij alleen zin aan zijn bestaan kan geven en dat hij dat voor niemand anders kan doen, de agnost niet.
Om nieuwe misverstanden te voorkomen:
De agnost claimt niet dat er géén wereld is.
Hij claimt niet dat de wereld toch betekenisvol is.
Hij claimt niet dat zijn persoon een illusie is.
Hij claimt niet dat anderen een illusie zijn.
Hij claimt niet dat echte communicatie mogelijk is.
Hij claimt niet dat hij tot onvrijheid veroordeeld is.
Hij claimt niet dat iemand of iets anders dan hijzelf zin aan zijn bestaan kan geven.
Hij claimt niet dat je dit allemaal niet kan weten.
Hij claimt niet dat je niets mag claimen.
Existentialisme kan je dit niet noemen, zeg nou zelf. Hoe je het wel moet noemen weet ik niet. Tentativisme, denk ik ineens.
Tentatief betekent op proef, voorlopig, onder voorbehoud, open, niet definitief, in afwachting van de volgende onverwachte wending – zoals een agnost zijn of haar leven (be)leeft.
Maar in het Engels is ‘tentativism’ een synoniem van ‘fallibilism’, wat gewoon de volgende sceptische filosofie is, dus daar beginnen we maar niet aan.
All-risk komt ook in de buurt, of anders no-claim.
Anglicismen zijn voor losers, zeg je?
Oké, doe dan maar weer niet-weten.
